Erken resesyon göstergeleri yatırımcılara ne söylüyor?

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD’li yatırımcılar her gün gelen ve birbiriyle çelişen ekonomik verilerle boğuşuyor. Zıt kutuplara doğru sürüklenen yatırımcılar, resesyon olasılığına karşı erken davranmak istiyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, ABD’de borsa yatırımcıları, ABD ekonomisinin bir durgunluğa gireceğine dair işaretler için bu erken resesyon göstergelerini tarıyor. Bu sayede resesyon ihtimaline karşı korunaklı bir pozisyona geçmeyi isteyen yatırımcıların, piyasalara hakim olan belirsizlik nedeniyle işinin zor olduğu kabul ediliyor.

Birbiriyle çelişen ekonomik veriler

MarketWatch’tan Joseph Adinolfi’nin haberine göre, ABD'li yatırımcılar, bazen birbiriyle çelişen ekonomik verilerle boğuşuyor. Örneğin geçen hafta, ABD’nin önde gelen ekonomik endeksi Mart ayında yüzde 1,2 oranında düşerek son üç yılın en büyük düşüşünü yaşadı. Gösterge son 12 aydır düşüş veriyor.

Bu verinin hemen ardından, bir gün sonra ise yatırımcılar S&P Global Flash ABD İmalat Göstergesinin yanı sıra S&P Global Flash ABD Hizmetler İş Aktivitesi Endeksi verilerini alıyor ve her iki göstergenin de Nisan ayında iyileşme gösterdiğini görebiliyor.

Ekonomistler, portföy yöneticileri ve borsa stratejistleri, ABD ekonomisinin nereye gittiğine dair bazı ipuçları toplamak için kesintisiz bir veri selini ayrıştırmaya çalışırken bazıları yardımcı olacak ipuçları için ‘Sahm Kuralı’ ve ‘Blanchflower-Bryson Kuralı’ gibi erken göstergelere yöneliyor. Yatırımcılar, aynı zamanda, Fed’in agresif faiz oranı artışlarının istedikleri etkiyi ne zaman yaratacağını araştırıyor.

Bu kuralların her biri, tabiri caizse, bir sonraki ayakkabının ne zaman düşeceğini tahmin etmeye çalışmak için farklı bir yaklaşım benimsiyor. BNY Mellon Yatırım Analizi Başkanı Jake Jolly, geniş çapta beklenen durgunluğun ne zaman başlayabileceğine dair ipuçları için Sahm Kuralı’nı ve diğer erken durgunluk göstergelerini yakından takip ettiğini söylüyor.

Yatırımcılar, resmi durgunluk hakemi olan Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu’nun bir durgunluğun meydana geldiğini açıklamasının, harekete geçmek için çok geç olduğunu göstereceğinin farkında davranıyor. Jolly, “Yılın ikinci yarısında ve 2024 yılına kadar yüksek bir durgunluk olasılığının olduğunu düşünüyoruz. Ancak herhangi bir kesin zaman belirlemek kuşkusuz ki çok zor. Önemli ekonomik verilerdeki kırılma noktalarını yakından izliyoruz” şeklinde konuşuyor.

Sahm Kuralı

Sahm kuralı, hem piyasa profesyonelleri hem de ekonomistler arasında yaygın olarak kullanılan bir gösterge haline geldi. Gösterge, eski bir Fed ekonomisti ve Sahm Consulting Kurucusu Claudia Sahm tarafından politika yapıcıların zayıflayan iş gücü piyasasına yanıt vermesine yardımcı olacak bir araç olarak oluşturuldu.

Kural nispeten basit ve tarihsel kalıplara sıkı sıkıya bağlı. Gösterge, işsizlik 12 ayın en düşük seviyesinden 50 baz puan yükseldiğinde tetikleniyor. Kuralın şimdi gerçekleşmesi için, işsizliğin yüzde 3,9'a yükselmesi gerekiyor ve bu, son 12 ayın en düşük okuması olan ve Ocak ayında kaydedilen yüzde 3,4 oranından 50 baz puanlık bir artışı temsil ediyor.

Bununla birlikte, kural geçmişte düzenli olarak uygulansa da Sahm, Kovid-19 salgınının neden olduğu ekonomik bozulmalar nedeniyle göstergenin bu kez ‘şaşırmasına’ şaşırmayacağını söylüyor. Sahm, “Bu ampirik bir düzenlilik ve tarihsel ilişkilere dayanıyor; bu  da her zaman geçerli olması gerektiği anlamına gelmiyor. Bu bir doğa kanunu değil. Ve eğer Sahm Kuralı bozulacak olsaydı, bu kesinlikle bu sefer olurdu” diyor.

ABD iş gücü piyasasının yerçekimine meydan okuyor gibi göründüğü bir zamanda, yatırımcılar dönüm noktasının ne zaman geleceğine dair ipuçları bulma noktasında çaresizmiş gibi gözüküyor. Aylardır, yatırımcılar, büyük şirketlerde aralıksız işten çıkarma raporları alıyor. Yine de, ABD ekonomisi Mart ayında 236.000 iş ekledi ve işsizlik oranı yüzde 3,5 seviyesinde kalmayı sürdürüyor.

Son haftalarda açıklanan veriler, açık pozisyonlarda düşüş ve haftalık işsizlik başvurularında artış gösteriyor ancak önemli bir zayıflık işaretinin henüz gelmediği görülüyor. eToro'da ABD'li bir yatırım analisti olan Callie Cox da, “Sahm Kuralı bugün için oldukça ilginç bir gösterge olmayı hak ediyor çünkü iş piyasası şu anda fazlasıyla iş gücüne odaklanmış durumda. Tüketici güveni bir süredir düşük seyrediyor. Bu durum, içinde bulunulan ortamı, daha az öngörülebilir kılıyor” diyor.

Blanchflower-Bryson Kuralı

Bir başka erken durgunluk göstergesi ise, ekonomistler David Blanchflower ve Alex Bryson tarafından üretilen Blanchflower-Bryson Kuralı. Gösterge, iş gücü piyasasının ne zaman çatladığını tahmin etmeye çalışmak için Conference Board ve Michigan Üniversitesi'nden alınan tüketici güven anketi verilerine dayanıyor. Blanchflower ve Bryson tarafından yayınlanan bir makaleye göre, Sahm Kuralı’ndan bile daha erken bir bakış sunan gösterge, geçmiş durgunlukların güvenilir bir göstergesi niteliği taşıyor.

Ölçerin arkasındaki önerme ise basit ve sıradan insanların kendi topluluklarında neler olup bittiğine dair güvenilir bir anlayışa sahip olunduğunu varsayıyor. Bank of England'da faiz oranlarını belirleyen Para Politikası Kurulu’nun eski bir üyesi olan Blanchflower, “İnsanlar, yaşadıkları toplumda neler olup bittiğine dair bir algıya sahip oldukları için onları neyin beklediğini biliyorlar. Kötü zamanların geldiğini düşünürlerse, o zaman bir şekilde geliyor” diyor.

Tehlike çanları çalıyor

Şu anda, bu tehlike çanlarının çoktan çalmaya başladığı görülüyor. Konferans kurulu sayısı, son aylarda görünüm parlaklaşsa da 2022 yazından bu yana düşüş eğilimi gösteriyor. Michigan Üniversitesi tarafından yapılan bir ön okuma, Mart ayındaki 62 seviyesinden Nisan ayında 63.5'e yükseldiğini gösteriyor.

Analistler, kısmen Fed'in dibe vuran faiz oranlarının da etkisiyle hisse senetlerinin yıllardır amansız bir şekilde yükseldiğini söylüyor. Geçen yıl girilen ayı piyasasının ise Fed'in faiz oranlarını agresif bir şekilde artırmasıyla geldiği biliniyor. Ufukta bir ekonomik gerileme beklentisiyle yatırımcılar herhangi bir yavaşlamanın ne kadar keskin olacağına dair ipuçları aradıkça, piyasalar ekonomik verilere karşı giderek daha duyarlı hale geliyor.

Faiz indirimleri çok geç gelecek

Sevens Report Research Kurucusu Tom Essaye, paylaştığı yakın tarihli bir notta, Fed bu duyarlılığa yanıt olarak faiz oranlarını düşürse bile, ekonomideki keskin gerilemenin neden borsayı da beraberinde götüreceğine dair birkaç fikir sunuyor. Essaye, “Son ralli göz önüne alındığında, sert bir iniş, piyasalar için en kötü durum senaryosudur. Bunun nedeni, sert bir inişte, Fed’in, şu anda bu piyasanın ana dayanağı olan faiz oranlarını düşürüp düşürmemesinin bir önemi yoktur. Faiz indirimleri çok geç gelecek. Ayrıca, sert bir inişte, S&P 500 kazanç beklentilerinin şu anda bulundukları yerde kalma şansı da neredeyse sıfır” şeklinde konuşuyor.

Bu hafta, Fed'in öncelikli olarak izlemeyi tercih ettiği enflasyon göstergesi olan kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi açıklandığında, yatırımcılar enflasyonun hızı hakkında bir güncelleme almış olacak. Bu arada ABD hisse senetleri geçen haftayı mütevazı kazançlarla tamamladı ancak ana endeksler üç hafta içinde ikinci kez haftalık düşüşü engellemeye yetecek kadar dirençli kalamadı.

FactSet verilerine göre S&P 500 Endeksi geçen haftayı yüzde 0,1 kayıpla 4.133,52 puanda tamamladı. Nasdaq haftalık yüzde 0,4 oranında düşerken Dow Jones ise yüzde 0,2 oranında değer kaybetti.

Ters getiri eğrisinin mucidi, resesyon tahminini revize etti

Borsalar resesyonu yeniden görmezden mi gelecek?

Wall Street resesyonu hasarsız atlatabilir mi?

Resesyon endişeleri risk iştahını baskılıyor

JPMorgan: Hafif bir durgunluk bile borsalarda çöküşe neden olabilir

Borsalarda 'sürpriz ralli’ işareti 7 gösterge

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.