Hisse geri alımları manipülasyon aracı mı oldu?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Küresel borsalarda işlem gören şirketler her geçen gün daha fazla hisse geri alım programlarını tercih eder hale geldi. Ancak borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, temettü dağıtımı yerine gerçekleştirilen bu uygulama şirketlerin yöneticilerine avantaj sağlarken hissedarlar için de bu uygulamanın getirileri daha sınırlı kalıyor. Financial Times’ın haberine göre hisse geri alım tercihlerindeki artış yatırımcıların da tepkisini çekmeye başladı.

Dünyanın en büyük 1.200 halka açık şirketi, geçen yıl toplamda kendi hisselerinden 1,3 trilyon dolarlık rekor bir geri alım gerçekleştirdi. Janus Handerson araştırmasına göre bu rakam on yıl öncesinde gerçekleştirilenin üç katı seviyesinde ve neredeyse hissedarlara temettü olarak ödenen miktarla aynı. Buna karşılık, şirketlerin toplam temettü ödemeleri son 10 yılda sadece yüzde 54 oranında arttı.

HSBC, Apple, Airbnb ve catering şirketi Compass gibi şirketler tarafından duyurulan yeni hisse alımlarıyla söz konusu eğilim bu yıl da devam etti. Janus Henderson'a göre petrol, geçen yıl en fazla hisse geri alımının yapıldığı sektördü. Şirketler Hisse senetlerinin 135 milyar dolarını geri satın aldı ve 2021'in dört katı geri alım gerçekleştirmiş oldu.

Borsagundem.com’un derlediği bilgiler göre, hisse geri alımları şirketlerin ürettiği fazladan parayı hissedarlarına iade yetmesinin yöntemlerinden biridir. Zira geri alımlar hisse fiyatlarını artırabilir. Ancak geri alımların ölçeği düzenleyici kurumların dikkatini çekecek seviyelerde artmaya başladı.

ABD Başkanı Joe Biden, ocak ayında yürürlüğe giren bir düzenlemeyle Wall Street geri alımlarına yüzde 1'lik bir vergi getirdi. Biden yönetimi son zamanlarda bu vergiyi dört katına çıkarmayı öneriyor.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu geçtiğimiz günlerde halka açık şirketlerin geri alımları hakkında daha fazla bilgi açıklamasını gerektiren bir kuralı onayladı. Yeni düzenlemeye göre şirketlerin aldıkları hisse sayısını ve ödediği ortalama fiyatı da açıklaması gerekiyor.

Yatırım firması Newton Investment Management CEO'su Euan Munro, "Geri alımların daha az yaygın bir yöntem olmasını tercih ederiz" diyor.

Newton bu görüşünü, “Geri alımlar kötüye kullanıldığında, bir şirketin uzun vadeli sağlığı için önemli olabilecek yatırımlar pahasına orta vadeli yönetim teşvik hedeflerini karşılamak amacıyla hisse başı getiri rakamlarını yukarı doğru manipüle etmek için kullanılabilir” ifadeleriyle açıkladı.

Federe Hermes'in Fon Yöneticisi Daniel Peris, geri alımları "çevresel tehlike" olarak nitelendiriyor. Borsa uzmanı, “Temettü yalnızca temettüdür: Uzun vadede hisse senedi tutmanın klasik getirisidir. Geri alımlar traderların, hedge fonlarının, kıdemli yöneticilerin ve kısa vadeli hisse senedi fiyatlarının işine yarar” açıklamasında bulundu.

Fon yönetimi devi Fidelity’nin İngiltere Hisse Senetleri Fon Yöneticisi Leigh Himsworth, “Geri alımlarda bir hissedar olarak asla bir ödül alamayacağınızı hissediyorsunuz. Eğer piyasa bundan etkilenmezse şirket nakit harcadığı için tipik bir hissedar olarak öncesine göre daha kötü durumda kalırsınız” dedi.

Bir diğer yatırım firması Ninety One’ın Fon Yöneticisi Abrie Pretorius, “Geri alımlar, yalnızca hisse senetleri ucuz olduğunda kalan hissedarlar için değer ve güçlü performans yaratır. Bu nakdin daha yüksek getiri sağlayacak daha iyi kullanımları olduğu anlamına gelir. Çoğu geri alım hisse başı getirilerin büyümesine yardımcı olur ancak şirket değerini yok eder” ifadelerine yer verdi.

Bununla birlikte geri alımlar her zaman hisselerin daha iyi fiyat performansı sağlayacağı anlamına gelmiyor. Büyük geri alımlar yapan şirketlerin hisse başı fiyatlarını isteyen bir Invesco fonu son on yılda ABD borsalarının ortalamasının altında bir performans gösterdi.

Hisse geri alımları geleneksel olarak ABD borsasında İngiltere veya Avrupa'ya göre daha yaygın kullanılan bir yöntem olmuştur. Ancak geri alımlar son dönemde dünya çapında yükselişe geçti. 2012 ve 2022 yılları arasında, İngiltere'de listelenen en büyük şirketler tarafından yapılan geri alımlar üç kattan fazla arttı 22 milyar dolardan 70 milyar dolara kadar yükseldi. ABD'de işlem gören şirketlerin geri alımları aynı dönemde 333 milyar dolardan 932 milyar dolara çıkarırken, Avrupa'daki geri alımlarsa iki kattan fazla artarak 148 milyar dolara yükseldi.

M&G İngiltere Hisse Senetleri Başkanı Michael Stiasny, “Genellikle ABD'de gördüğümüz geri alımları tercih etme yaklaşımının İngiltere'de de kök salması sorun yaratabilir. Muhtemel sonuç, piyasanın yapabileceğinden kalıcı bir şekilde daha az getiri sağlaması olacaktır" dedi. 

Bununla birlikte, bazı yatırımcılarsa geri alımları temettülere tercih ediyor. Söz konusu yatırımcılar geri alımların bir temettüden daha düşük vergi ödeyebileceğini ve verginin ne zaman ödeneceğinin zamanlamasını kontrol edebileceğini belirtiyor.

AllianceBernstein Portföy Yöneticisi Jim Tierney, “Politik olarak bu noktaya nasıl geldiğimizi bilmiyorum. Ancak geri alımların kötü bir şey olduğunu ya da sadece hisse senetlerinizi manipüle etmenin bir yolu olduğu fikrinin gerçeğe yakın olabileceğini sanmıyorum" dedi.

Yatırım firması Lindsell Train'in Kurucu Ortağı Nick Train, geri alımların getirilerinin hisseleri satın alma fiyatına bağlı olduğunu belirtiyor. Ancak Train bu yöntemin "bir yönetim kurulunun uzun vadeli hissedarlar için gelişmiş zenginlik oluşturması için harika bir yol" olabileceğini söyledi.

UBS Varlık Yönetimi Hedge Fonu Kolu O’Connor’ın Yatırım Birimi Eş Başkanı Bernard Ahkong, “Şirketlerin temettüleri sürdürülemez bir biçimde artırmalarını istemiyoruz. Zira bir yıl sonra bu ödemeleri kesmek zorunda kalacaklar. Bir seferlik bir geri alım örneğin bir temettü kesintisinden daha az çarpan etkisi oluşturacaktır” dedi.

Cuma günü, ABD Ticaret Odası, geri alımlar için daha fazla açıklama istenmesi planını engellemek amacıyla SEC'e dava açtı. Odanın Baş Politika Sorumlusu ve Başkan Yardımcısı Neil Bradley, "Hisse senedi geri alımları, sağlıklı ve verimli sermaye piyasalarının işleyişinde önemli bir rol oynamaktadır" açıklamasında bulundu.

Bazı analistler geri adımların hızının önümüzdeki dönemde kesilmesini bekliyor. Goldman Sachs, ABD'li S&P 500 şirketlerinin geri alımlarına yapılan harcamaların bu yıl yüzde 15 düşerek 808 milyar dolara düşeceğini öngörüyor. Banka zayıf bilanço büyümesi nedeniyle yatırımcılara yapılacak toplam ödemelerin sınırlanacağını, bu sebeple geri alımlar azalırken temettülerinse yüzde 5 artarak 628 milyar dolara çıkacağını tahmin ediyor.

Goldman Sachs'ın ABD Hisse Senetleri Baş Stratejisti David Kostin, “ABD şirket bilançolarındaki yavaşlama, en son bankacılık krizinin ardından politika belirsizliklerindeki artış ve hisse senetlerinin geri alımları için yüksek başlangıç değerleri geri alımlar konusunda ters rüzgarlar yaratıyor” dedi.

Goldman analistlerine göre, ABD şirketlerinin nakit varlıklarındaki keskin düşüşler, geri alımları sürdürme yeteneklerini sınırlıyor. Yükselen faiz oranları ise şirketlerin borçla finanse edilebilme teşvikini ortadan kaldırıyor. Kostin, Biden'ın geri alım vergisinin kayda değer bir etki oluşturma ihtimalininse düşük olduğunu sözlerine ekledi.

Ünlü yatırımcıdan şok suçlama: Buffett manipülasyon yapıyor

Yatırımcılar, tuzak diplere aldanmamalı

JPMorgan: Üçüncü çeyrekte Fed faiz indirebilir

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.