Ünlü milyarder Ray Dalio’dan ekonomik çöküş uyarısı

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

2008 Küresel Finans Krizi’ni öngören ve korona virüs krizinin ABD ekonomisinin uzun vadeli finansal baskı oluşturacağı tahmininde bulunan ünlü milyarder Ray Dalio yatırımcılara yeni bir krize hazırlanmaları gerektiği konusunda uyardı. Dünyanın en büyük hedge fonu şirketi Bridgewater Associates’in kurucusu olan 72 yaşındaki milyarder yatırımcı ABD ile Çin arasındaki krize dikkat çekti.

Dailo CNBC’deki röportajında, “Sanırım Çin'le savaşa girme riskiyle karşı karşıyayız. Bu büyük ölçüde yanlış anlaşılmalardan kaynaklanıyor" açıklamasında bulundu.

Milyarder yatırımcı tahminlerinin bir gerçeklik olmadığını ve daha önce de yanıldığını belirtti. Ancak önümüzdeki süreçte yeni felaketlerin kaçınılmaz olduğunu söyleyen milyarder bu öngörüsünü son 500 yıldaki tarihsel modellere dayandırdığına dikkat çekti.

Diğer bir deyişle, Dalio’ya göre, ABD ile Çin arasındaki anlaşmazlık etki oluşturmasa bile başka bir sebeple küresel ekonomi zor bir döneme girecek. Milyarder yatırımcı yeni bir felaketin ufukta belirdiğini düşünüyor ve bu krize finansal olarak hazırlanmak için iki öneride bulunuyor.

ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı kötüleşebilir

Dalio, “Değişen Dünya Düzeniyle Başa Çıkma İlkeleri” (Principles for Dealing with the Changing World Order) isimli en son kitabında Amerika’nın Çin’i ve kültürünü ‘daha Amerikalı’ yapma girişimlerinin sonunda geri tepebileceğini ve bunun bir çatışmaya yol açabileceğini yazdı.

Bu durum, iki ülkenin Trump Yönetimi tarafından 2018'de başlatılan ticaret savaşının yoğunlaşmasına yol açabilir. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre Donald Trump başkanlığı döneminde ABD ile Çin arasındaki ticari gerginlik had safhaya ulaşmıştı ve pandemi öncesinde piyasaları ilgilendiren en önemli gündem maddesi haline gelmişti. Kriz Amerikan şirketlerinin ücretlerini düşürmesine, kâr marjlarını azaltmasına ve tüketici fiyatlarını yükseltmesine yol açmıştı. Dünyanın en büyük iki ekonomisinin birbirlerine karşı korumacı ticaret politikaları geliştirmesi iki ülkenin de ticaretini zor duruma sokmuştu. Bu sebeple 2019’un sonunda ABD-Çin arasında varılan ticaret anlaşması piyasaların pandemiden hemen önce rekor seviyelere ulaşmasını sağlamıştı.

Moody's Analytics tarafından yapılan bir araştırmaya göre, ticaret savaşının Amerikalılara sadece ilk yılında en az 300.000 istihdama mal olduğunu ortaya koydu. Geçen yıl, New York Merkez Bankası'nın bir araştırması, ticaret savaşının Amerikan şirketlerine piyasa değeri olarak 1,7 trilyon dolara mal olduğunu gösterdi.

Dalio'nun Çin hakkındaki yorumları son zamanlarda ABD’de tartışmalara yol açıyor. Dalio, geçen hafta CNBC’de Çin'in insan hakları politikalarının "katı bir ebeveyninkine" benzediğini söylediği açıklamasında sonra, gelen tepkilerin üzerine, bir LinkedIn gönderisinde yorumlarına açıklık getirdi. Milyarder yatırımcı paylaşımında, “Çinli bir yöneticinin bana aktardığı yönetmeyi nasıl düşündükleri hakkındaki düşüncelerini açıklamaya çalışıyordum. Kendi fikrimi beyan etmiyordum ya da bu yaklaşımı desteklemiyordum” ifadelerine yer verdi.

Milyarder yatırımcı aynı yazıda, ABD ve Çin arasındaki anlaşmazlığın uçurumundan geri döndürülmesini umduğunu da ifade etti. Dalio, “Bridgewater'ın ve benim yaptıklarımız, ABD'nin Çin ile savaş riskinin hızla artması karşısında çok az önem taşıyor. Umarım bu konuya düşünceli bir şekilde itina gösterilecek, karşılıklı anlayış artacak ve savaş eğilimleri azalacaktır" temennisinde bulundu.

Finansal risklerinizi değerlendirin

Dalio, ne olursa olsun, gelecekteki olaylara yaklaşmak için basit bir prensibi olduğunu söyledi: "Eğer yeterince endişeleniyorsanız, endişelenmenize gerek yok. Ve eğer yeterince endişelenmezseniz, endişelenmeniz gerekir."

Milyarder yatırımcı endişelenmenin kişisel risklere yakından bakmayı sağladığını ve bu riskler hakkında harekete geçmeye teşvik ettiğini söyledi.

Dalio’ya göre bu risklerden birisi fiziksel olarak yaşadığınız ve çalıştığınız yer anlamına gelen ‘konum’la ilgili olabilir. Dalio'nun kitabında, yaklaşık bir düzine ülkeyi borç yükü, askeri güç ve ekonomik çıktı gibi 18 faktöre göre derecelendiren bir "Sağlık Endeksi" yer alıyor. Söz konusu endeks okuyucuların riskleri değerlendirmesi ve nerede yaşayacağı ve yatırım yapacağı konusunda stratejiler oluşturması için bir kaynak olarak tasarlanmış. Dalio, Forbes verileri üzerinden, bilgilerin gerçek zamanlı sürümlerini barındıran bir internet sitesi başlatmayı planlıyor.

Taşınmak elbette genel bir sorundur. Ancak Dalio, finansal açıdan endişe verici koşullar altındayken taşınmayı düşünmeye değerli olduğunu söyledi ve “esneklik anahtardır" diye de ekledi.

Dalio, benzer şekilde, finansal risklerinizi de bugünün doları yerine enflasyona göre ayarlanmış olarak ölçmenizi tavsiye etti. Örneğin, hesabınızda nakit para varsa, enflasyon tarafından vergilendirildiği için muhtemelen diğer yatırımlarınızdan farklı bir oranda değer belirtiyor anlamına gelir.

Ancak bu durum, yalnızca bir hesap yerine diğer yatırımları seçmeniz gerektiği anlamına gelmez veya bunun tersi de geçerli değildir. Dalio, kaotik zamanlarda, acil durum tasarruflarınızın güvenli ve çeşitlendirilmiş bir portföy tarafından finanse edilmesi gerektiğini söyledi.

Portföyünüzü biriktirin ve çeşitlendirin

Dalio'nun güçlü bir portföye ilk adımı, işinizi kaybetmeniz halinde finansal olarak kaç hafta hayatta kalabileceğinizi anlamak için mevcut yatırım stratejinizi değerlendirmektir. Milyarder yatırımcı, "En kötü senaryonun ne olduğunu bulmak ve kendinizi bundan korumak her zaman işe yarar" diyor.

Daha sonraki süreçte ise paranın tek bir yerde olmadığından emin olmak gerekiyor. Dalio ABD'deki enflasyonun 31 yılın en yüksek seviyesine ulaşmasıyla ilgili olarak, "Nakit güvenli bir yatırım aracı değil" diyor. Milyarder yatırımcı bunun yerine olabildiğince çeşitlendirilmiş bir portföyü tavsiye ediyor. Dalio normal tahvillerden daha çok tavsiye ettiği enflasyon endeks tahvillerinden altın gibi fiziksel varlıklara kadar birçok türden yatırıma yönelmenin doğru olduğunu belirtiyor.

Milyarder yatırımcı kripto paralar gibi dijital varlıkları tercih etmenin dahi bir seçenek olduğunu düşünüyor. Mayıs ayında CoinDesk'e konuşan Dalio, yıllar boyu yaptığı kripto para eleştirilerine rağmen kişisel olarak "küçük miktarda" Bitcoin sahibi olduğunu söyledi. 20 milyar dolarlık kişisel serveti bulunan ünlü yatırımcı söz konusu yatırımlarıyla ilgili en son röportajında amacının çeşitlendirme hedefiyle yapılmış riskli bir yatırım olduğunu söyledi.

Dalio, "Bitcoin severleri ya da altını sevenleri ya hep ya hiç kararı vermemeye çağırıyorum" dedi.

Bitcoin'de 'boğa piyasası' umudu sürüyor

Sıfır karbona geçişin maliyeti yatırımcıyı şaşırtacak

Ray Dalio: Bitcoin’i öldürecekler

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.