Borsalar hızlı yükselip yavaş düşüyor

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Wall Street’te hisse senetlerinin yürüyen merdivenle yükseldiği ve asansörle düştüğü söylenir. Söz konusu özlü söz, borsalarda satışların genellikle ani ve yoğun olduğu, boğa piyasalarındaki yükselişlerinse zaman aldığı fikrine dayanır.

Ancak MarketWatch’un haberine göre, Cboe Global Markets’ın türev piyasası istihbarat başkanı olan Mandy Xu’nun bir analizi bu eğilimlerin son birkaç yıldır tersine döndüğünü gösteriyor.

2022’den bu yana borsalarda yukarı yönlü günlük piyasa hareketleri düşüş günlerinden daha şiddetli oldu. 2024'ün başından bu yana ise türev piyasası uzmanlarının "gerçekleşmiş çarpıklık" (realized skew) olarak adlandırdığı ‘aşağı yönlü volatilite ile yukarı yönlü volatilite arasındaki marj’ 22 yılın en negatif seviyesine doğru kaydı. Bu çarpıklık en son 2002'de daha düşük seviyelere ulaşmıştı.

FactSet verilerine göre 2002 yılı aynı zamanda dot-com balonunun çöküşü sonrasında piyasaların dibe vurduğu ve S&P 500’ün %23,4 oranında gerilediği dönemdi. Çarpıklık 2003 yılında da negatif kalsa da endeks %26,4 oranında yükselmişti.

Xu konuyla ilgili açıklamasında, “Piyasalar tabiri caizse yürüyen merdivenle inip asansörle çıkıyor ve geleneksel davranışlarının aksine hareket ediyor. Bu 2024’te bugüne kadarki en aşırı haline ulaştı” ifadelerine yer verdi.

Borsa uzmanının raporu salı günkü satış dalgasından önce yayınlandı. Ancak MW haberine göre Xu konuyla ilgili daha sonraki açıklamasında S&P 500’ün %1’lik düşüş kaydettiği güne rağmen çarpıklığın sınırlı oranda iyileştiğini söyledi. Borsa uzmanı gerçekleşmiş çarpıklık oranının -2,3 ile sıkı bir biçimde negatif kaldığına dikkat çekti. Bu rakam çarpıklık seviyesinin 2002’deki -4’e ulaşmasından bu yana en düşük takvim yılına işaret ediyor.

Xu’ya göre gerçekleşen volatilite çarpıklığı borsalarda yükseliş günlerindeki hareketlerin standart sapması işe düşüş günlerindeki hareketlerin karşılaştırılmasını içeren istatistiksel bir gösterge niteliğinde. Bu standart sapma ABD borsalarının korku endeksi olarak bilinen CBOE Volatilite Endeksi’ne (VIX) benzer bir biçimde ölçülüyor.

Ancak VIX verileri S&P 500 vadeli işlemlerindeki aktiviteye bağlı olarak piyasaların önümüzdeki ay ne kadar volatil olacağını ölçerken gerçekleşen volatilite çarpıklığı ise piyasaların reel bazda ne kadar volatil olduğunu hesaplıyor.

Peki tüm bunlar piyasalar hakkında ne söylüyor?

Xu’ya göre söz konusu göstergeler, vadeli işlemler yatırımcılarının son zamanlarda düşüş eğilimli satışlar yerine yükseliş eğilimli alım opsiyonlarını neden tercih ettiğini açıklıyor.

Borsa uzmanı geçen ay yayınlanan bir raporda, zımni çarpıklık olarak bilinen parasız alım opsiyonlarına kıyasla parasız satım opsiyonlarına olan talebin on yılın en düşük seviyesine ulaştığını gözler önüne serdi. Xu’ya göre bunun başlıca sebebi Nvidia’nın göz kamaştırıcı rekor bilanço raporuydu.

Nomura'dan Charlie McElligott da dahil olmak üzere diğer türev piyasası uzmanları, bu dinamiği, geride kalma korkusunun (FOMO) bir tezahürü olarak nitelendirdi. Zira S&P 500'ün şubat ayına kadar olan dört ay boyunca %21'den fazla yükseldi ve yatırımcılar da borsalardan daha fazla gelir elde edebilme konusunda endişeye kapıldı. Bir göstergeye göre son dört aydaki boğa piyasası 1971’den bu yana Amerikan borsalarında görülen en tutarlı ralli oldu.

McElligott, opsiyon piyasası faaliyetini, yatırımcıların bir çöküş olasılığını göz ardı etmeye devam ederken bir "çöküşe" hazırlanması olarak nitelendirdi. Xu'nun araştırması, opsiyon tüccarlarının son birkaç yılda piyasalarda meydana gelenlere tepki gösterdiğini gösteriyor.

Piyasalar önceki dokuz ay boyunca istikrarlı bir şekilde düştüğü için zımni oynaklık 2022'de nispeten düşük kaldı. Borsaların bir piyasa çöküşü olmadan istikrarlı bir şekilde yükselmesi ve satışların nadirliği ise VIX'in diğer adıyla korku endeksinin yükselişini engelledi.

Powell’ın iyimserliği borsalara iyi geldi

Jason Shapiro: Fed 'büyük bir sürpriz'e hazırlanıyor

Küresel piyasalarda gözler ABD istihdam verisinde

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.