Kardemir, demir çelik sektöründe önde gelen firmalardan birisi. Şirket 1995 yılında özelleştirilirken hisseler bölge halkı, çalışanlar ve sanayicilerden oluşan kesime devredilmişti. Halihazırda faaliyet raporuna göre şirketin sermayesinin yüzde 68,40’ı bölge halkı ve firmanın emeklilerine, yüzde 21,10’u çalışanlara, yüzde 10,50’si ise sanayi ve ticaret odası esnafına ait olduğu belirtilmekte. Bu genel ortaklık yapısına rağmen nihai hakim hissedarlarının kim ya da kimler olduğu hususu tam olarak açık değil. Her şeyden önce yatırımcılar bu noktada açık bir şekilde bilgilendirilmesi önemli. Basında yer alan haberlere göre şirketin sermayesinin yüzde 10,8’i Yolbulan, Güleç ve Yücel ailelerine ait bulunuyor. Firmanın yönetim kurulu üyelerinin ise zorunlu olarak seçilen bağımsız üyeler dışındaki üyelerin üç aileye ait olduğu ise gözden kaçmıyor. Bu itibarla üç ailenin düşük bir pay oranı ile şirketi idare etme gücünü elinde bulundurduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Kardemir’in ürettiği ürünlerin üç ailenin sahip olduğu firmalara öncelikle satıldığı yönündeki şikayetler yeni değil. Hatta bu konu SPK’ya taşındığı gibi dava konusu da yapılmış durumda. Davalar ise henüz sonuçlanmış değil. Kurul’un yaptığı inceleme neticesinde Şirketin yönetiminde ağırlığı bulunan üç ailenin firmalarına üretimin hayli yüksek olan kısmının, yüzde 76,6’sının, satıldığı belirtilmekte. Zaten Kardemir de bazı firmalara ön alım hakkı verdiğini kabul ediyor. Son açıklanan 2014 yılı altı aylık faaliyet raporunda beş ortağına ön alım hakkı verdiğini belirtmekle birlikte gerekçeleri hakkında herhangi bir bilgi bulunmuyor. Yatırımcılar açısından burada önemli olan husus ön alım hakkının Şirketin yönetiminde, faaliyetinde ve kârlılığında bir sıkıntıya neden olup olmadığıdır. Öte yandan dar bir çerçeveden bu tespit yapılmakla birlikte önemli bir hususu da kuşkusuz göz ardı etmemek gerekiyor: Sektöründe önemli bir pazar payı ve üretim gücüne sahip olan Firmanın satış politikası, piyasanın dengesini de etkileme gücünü elinde bulunduracaktır. Meseleye bu yönü ile bakıldığında Kardemir’in aleyhine bir satış söz konusu olmasa dahi şirket üst kademesi ile bazı firmalar arasında kapalı devre bir sistemin oluşma ihtimali ilerisi için ciddi riskleri de barındıracaktır. Bu itibarla hissedarların firma üzerindeki denetleyici yaklaşımını koruması ve olası bir şüpheli durum karşısında konuyu SPK’ya bildirmesi yerinde olacaktır. Öte yandan SPK’nın ve şirketin içinde yer aldığı piyasanın düzenleyici üst kurumlarının aynı bilinçle hareket ederek firmayla ilgili denetleyici yaklaşımını hassasiyetle sürdürmesi sadece küçük hissedarı değil nihai tüketiciyi de koruyacağını hatırlatmak isteriz.