Türkiye'nin, ABD ile swap imkanı için görüştüğü iddiası

Korona virüse karşı alınan ekonomik önlemlerin ardından yeni bir dış finansman sağlanıp sağlanmayacağı sorusu gündeme gelirken, Türkiye'nin, ABD ile swap imkanı için halen temasta olduğunu belirten yetkililer Uluslararası Para Fonu (IMF) dışında diğer tüm finansman imkanlarına sıcak bakıldığını belirttiler.

Türkiye ekonomisi korona virüs ile birlikte son dönemde hızlı rezerv kayıpları yaşarken analistler yeni bir dış kaynak olmadan devam edilebileceğini ancak bunun TL'de yeni baskı, yavaş toparlanma ve daha uzun süreli işsizlik gibi etkiler doğurabileceğini belirterek bu nedenle Türkiye'nin yeni dış
finansman yöntemlerini değerlendirmesini istiyorlar.

Üst düzey üç yetkili de Türkiye için IMF'nin içerisinde yer aldığı finansman yollarının "bir seçenek olmadığını", ancak Fed swap hattı konusunda temasta olduklarını söylediler. Yetkililer Dünya Bankası ve G20 kapsamı başta olmak üzere diğer ticaret ortaklarıyla da finansman için görüşmeler yaptıklarını belirttiler.

Swap kanalları olmadı IMF programına bakılsın

ABD Merkez Bankası (Fed) Mart ayı ortasından beri dolara yönelik talebin küresel bazda aşırı artış göstermesi sonrasında birçok büyük merkez bankası ile var olan swap anlaşmalarını 9 ülke ile daha genişletmişti. Türkiye bu ülkeler arasında yer almamıştı. 

Türkiye bu süreci eleştirmiş ve G20 kapsamındaki tüm ülkelerin swap anlaşmaları da dahil bir arada adım atması gerektiğini söylemişti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'da geçen ay sonunda G20 zirvesinde Fed'in swap anlaşmalarının Türkiye'yi de kapsayacak şekilde genişletilmesi istemişti.

Türkiye'nin çağrısına karşın mevcut bir swap anlaşması bulunmuyor. Ancak Fed ise 31 Mart'ta swap anlaşması yapmadığı ülkelere repo imkanı tanıdı. Bu repo imkanı ile swap anlaşması olmayan ülkelere ABD Hazine tahvili karşılığında dolar likiditesi sağlandı.

Türkiye bu imkandan ABD tahvillerini halen devam eden Halkbank davasının ilk dönemlerinde sattığından kapsamlı bir şekilde yararlanamıyor.

Fed ve 9 Merkez Bankası'ndan swap hattı

Bilgi veren üç yetkili Türkiye'nin IMF'nin içerisinde yer aldığı bir finansmanın "değerlendirilmediğini" net şekilde ifade ediyorlar. Öte yandan Fed'in swap hattına ise Türkiye'nin sıcak baktığını belirtiyorlar. Üst düzey bir Türk yetkili "Türkiye IMF ile herhangi bir anlaşmayı ya da oradan kaynak kullanmayı değerlendirmiyor. Geçmiş dönemlerde IMF ile yapılan stand by'larda IMF'ninTürkiye’nin hem ekonomi hem siyasi politikalarına gereğinden fazla müdahale etmesi Türkiye'de ciddi bir sıkıntı oluşturdu. IMF'nin son imkanı mantıklı kullanılması halinde ülkelere fayda sağlayabilir ancak IMF'nin Türkiye'de bıraktığı izler bu seçeneği devre dışı bırakıyor. O nedenle bu safyanın yeniden açılması mümkün gözükmüyor" dedi.

Aynı yetkili, "Türkiye kaynak ihtiyacı için diğer ululararası kaynaklara elbette sıcak bakıyor. Dünya Bankası başta olmak üzere tüm imkanlar Türkiye açısından seçenekler arasında. Swap konusunda iki ülke arasında üst düzey bir temas oldu. Türkiye'nin kullanım isteği ile ilgili. Bu yönde ABD imkanlara bakacak" dedi.

IMF: Türkiye ile yapıcı temaslarımız var

Fed ile repo hattı seçeneğinin de olduğunu belirten yetkili "ABD tahvilleri elden çıkarılmıştı. O nedenle kullanılması teknik olarak mümkün olmuyor. Ancak Türkiye bu konuya sıcak bakıyor, eğer bir imkan olursa" dedi. 

Türkiye ile ABD merkez bankaları arasında dolar swap hattı bulunmuyor. ABD Hazinesi'nin verilerine göre Türkiye'de yerleşik kişi ve kuruluşların elinde Ocak itibarıyla yaklaşık 2.8 milyar dolar değerinde ABD Hazine tahvili bulunuyor. TCMB'nin elindeki 60 milyar dolardan fazla ABD tahvilini ve altını 2018'de ABD yaptırımları söylemlerinin arttığı döneminde satmaya veya başkaya ülkeye çıkarmaya başladı.

Fed'in cephanesi dolu

Bir başka yetkili ise "Türkiye IMF seçeneğine sıcak bakmıyor, şu anda da zaten masada değil. Kaynak ihtiyacı için Türkiye IMF dışında her türlü seçeneğe bakıyor ve çeşitli temasları da bulunuyor. IMF'nin iç politika açısından da kötü izleri olduğu için Türkiyenin yeniden IMF’ye ihtiyacı olduğu algısı nedeniyle bu seçenek değerlendirilecek gibi değil. Fed swap hattı oldukça cazip, buna seçenek olarak bakılabilir. Başka kaynaklar da elbette değerlendirilir. Fed imkanı bir şekilde olursa son derece olumlu olur...Ancak siyaseten ya da başka kanallarda imkan yaratılabilir. Türkiyeye de katkısı olur
bunun" dedi. Dün piyasalarda IMF ile anlaşma gibi bir dedikodu oluştuğunu belirten yetkili, "Türkiye IMF ile bir anlaşma yapmadı ama görüntüye bakılırsa, piyasa açısından, IMF bizlerle yaptı. Bu
seçenek değil. Türkiye diğer tüm imkanlara son derece olumlu ve sıcak bakar" dedi.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalian Georgieva, IMF olarak dünyayı etkisi altına alan korona virüs salgını kapsamında Türkiye dahil tüm üye ülkelerle temas halinde olduklarını söyledi. Georgieva, "Aslında Türkiye dahil tüm üyelerimizle çok yapıcı ilişkilerimiz var" dedi.

Dolar/TL bu açıklama öncesi işlem gördüğü 6.74'lü seviyelerden dün 6.62'ye kadar geriledi. İlk tepkinin ardından ise dolar/TL yeniden yükselişe geçti. BIST 100 ise yatay artıda bin puanlık dar bir bantta gün boyu seyrerini sürdürürken, haber sonrası yaklaşk yüzde 1'lik bir yükseliş kaydederek 97.500 seviyelerine kadar yükseldi. İlk etkinin geçmesiyle 0,5 oranında geri çekilme yaşayan endeks yaklaşık yüzde 1 oranında artıda bulunuyor.

Borsa İstanbul'da hedef 100 bin seviyesi

Öte yandan üçüncü bir kaynak da ABD'nin haricinde ise Dünya Bankası ve G20 kapsamı başta olmak
üzere ticaret ortaklarımızla finansman sağlamak için görüşmeler yapıyoruz" dedi. Bankacılara göre Türkiye'de izolasyonun had safhada olduğu ve kamu harcamalarının arttığı bir dönemde dış kaynak finansman endişelerini hızla giderebilir. Bunun ötesinde ise virüs sonrasında da oldukça hızlı bir toparlanmanın finanse edilmesi anlamına gelebilir.

Borsalarda 2008 krizi gerçekleşmiyor

REZERV KAYBI

TCMB'nin son dönemde çok hızlı rezerv kaybettiğine de dikkat çeken bankacılar bankanın Mart'ta rezervlerinde 20 milyar dolar azalış yaşadığını belirtiyor. 

TCMB'nin toplam rezervleri korona virüse karşı alınan önlemlerin ve artan kamu döviz arzı nedeniyle Şubat sonundan beri $18.3 milyar düşüşle $89.6 milyara geriledi; rezervlerde 3 Nisan itibarıyla biten son güncel haftada ise 5.9 milyar dolar oldu. Rezerv düşüşünde döviz arzının haricinde zorunlu karşılık adımları ve reskont kredi ödemelerin ötelenmesi de etkili.

Bankacıların hesaplamalarına göre geçtiğimiz yıl 30 milyar doları aşan kamunun döviz arzı bu yıl da 20 milyar doları aşmış durumda. İlgili veriler bankacılar tarafından ancak gecikmeli olarak hesaplanabiliyor. ABD ve Türkiye Hazine bakanlıklarına haberin yazıldığı sırada ulaşılamadı. Fed ise sorulara yanıt vermedi.

Fed'in bilanço büyüklüğü 6.13 trilyon dolara ulaştı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.