Tahıl emtialarında “testere dişi” etkisi beklentisi

Üçüncü yılına giren Rusya-Ukrayna Savaşı, 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze Savaşı, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemileri dronelarla: ABD ve İngiltere’nin de Husileri akıllı mühimmatla vurması...

Bu üç büyük gerilim eşliğinde küresel ekonominin aktörleri, petrol, doğalgaz ve gıda fiyatlarının 2024’teki akıbetini tartışırken; dünyanın önde gelen 4 kurumu, 2024’ün ilk tarımsal emtialar raporlarını yayınladı.

Bulundukları ülke ya da bölgelerin hükümetlerinin desteklediği Hindistan Ulusal Tarım Merkezi (Enam), Amerika Tarım Bakanlığı (USDA), Brezilya Tarımsal Araştırma Kurumu (Embrapa) ile Dünya Tarım Örgütü’nün tarımsal emtia raporları, 2024-2026 dönemi için 4 ürünü öne çıkarıyor: Tahıl ürünleri (Arpa, buğday vs.), “tahıl ürünü olmasına rağmen ayrı tutulması gereken” mısır, pamuk ve kahve.

Dünya'dan Emre Ergül'ün haberine göre, özellikle Enam ve USDA’nın raporlarına göre, 2024’ün en büyük sürprizi tahıl grubunda yaşanıyor. Bunun nedeni ise, arpa, buğday vs gibi tahıl grubunda mevcut hasatın Kasım 2023’te yayınlanan kötü senaryo raporlarını yalancı çıkarması… Kasım 2023 raporlarının neredeyse tamamında, 2024’ün El Nino yılı olacağı ve yağışlar ile kuraklığın mahsülleri etkileyeceği ve fiyatların 2024’te artacağı öngörüsü vardı. Ancak tahıl grubunda risk ortadan kalktı. Bunun nedeni ise raporlarda şöyle özetleniyor: “Tahılda ekim ilkbahar ve sonbaharda olur. Toprağın yeterli suyu alması gerekiyor.

Ekim zamanı Kuzey Yarımküre’de yeterli yağış olmadı. Ancak aynı dönemde Güney Yarımküre yeterli yağışı aldı.” Özetle Güney Yarımküre, Kuzey Yarımküre’nin açığını kapattı ve bu nedenden ötürü de tahıl grubunda fiyatlamanın bu yıl tüketim odaklı olması bekleniyor. Raporları DÜNYA’ya değerlendiren emtia uzmanı Haluk İzzet Mutlu, tahıl grubuyla ilgili şunları söyledi: “Kasım ayındaki raporlar birbirlerinin aynısıydı, sanki ortak hazırlanmış gibiydiler.

Kuraklıktan kaynaklı olarak Kuzey Yarımküre’de arz-talep dengesinde sıkıntı olacak ve silolar 2024’ün 1. çeyreğinde boşalacaktı. Bu yüzden de tahıl ürünleri fiyatlarının uçmasından korkuluyordu. Ancak Güney Yarımküre’de 3 yerde, Hindistan, Avustralya ve Brezilya’da, beklenenin üzerinde üretim olunca, arz-talep dengelenmiş oldu.”

Türkiye’de de Akdeniz’in kuzeyi ve İç Ege’de yeterli ekim yapılamadığına dikkat çeken Mutlu, tahıl grubunda bir “testere dişi” etkisi beklediğine dikkat çekti: “Üçüncü yılına giren Rusya-Ukrayna Savaşı, çok büyük olumsuzluklara neden olmazsa, fiyatlarda hisses senedindeki gibi nedensiz iniş-çıkışlar yaşanır. Buna testere dişi etkisi deniyor. Anlamsız zamanlarda aşağı yukarı oynamalar…” 2024 genelinde tahıl grubunda “yatay hareket” bekleyen Mutlu, “Yukarı yönlü çok sert hareket olmaz. Çıkışlar aynı sertlikte düşüş yaşar” dedi.

Mısırda “yukarı hareket” beklentisi

Dünya Tarım Örgütü’nün raporunda tahıl ürünü olarak geçen mısırın diğer tahıllardan ayrı tutulması gerektiğine dikkat çekiliyor. Bunun nedeni ise mısırın bebek mamalarından asitsiz meyve sularının üretimine kadar gıda dışı yan sektörlerde de kullanılıyor olması… Mısıra olan talebin bu yıl artacağı öngörülüyor. Emtia uzmanı Haluk İzzet Mutlu, “Arpa, buğday, yulaf bir yana, mısır diğer yana… Yatay yukarı bir hareket bekliyorum” dedi.

Kahve “popüler kültür” oldu, tüketim fırladı

Kahve tüketimi, 2024’te bugüne kadarki en yüksek tüketim olacak. Günde 2.25 milyar fincan kahve içilecek. Bu dünya üzerindeki her 3 kişiden birinin her gün kahve içmesi anlamına geliyor.

Kahvede bir “uptrend,” yani yukarı yönlü trend hareketi olacağını ve bunun 2026’ya kadar süreceğini belirtildi.

Dünyaca ünlü 4 kuruluşun raporlarının ortak yıldızı, hiç kuşkusuz, kahve… Çünkü raporlara göre, kahveyi diğer tüm tarımsal ürünlerden ayıran en büyük özelliği bir “Güney Yarımkürü” ürünü olması…

Suudi Arabistan ile Asya’nın bazı noktalarında çıksa da ağırlı olarak Güney Amerika ve Afrika ürünü olan kahve, Embrapa ve USDA’nın 2024-26 öngörü raporlarında geniş yer aldı. Üretim alanları dışında, raporlara göre, kahvenin tüm dünyada yükselen imajı, ona daha çok cazibe katıyor ve katacak da: “Kahve artık bir popüler kültür ve tüketiminde ciddi artış var.”

Emtia piyasası Fed'e karşı direniyor

Fed'in faiz indirimi emtia fiyatlarını nasıl etkiler?

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.