Yatırımcılar İran’dan değil İsrail’den korkuyor

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Petrol ve hisse senedi piyasaları, İran'ın İsrail'e yönelik askeri saldırısının ardından pazartesi günü sakin kaldı. Yatırımcılar, çatışmanın tam bir savaşa dönüşebileceği ve bölgeden gelen arzı azaltabileceği korkularına omuz silkti.

Brent ham petrolü, pazartesi sabahı yüzde 1 düşüşle varil başına 89,52 dolara geriledi. ABD Batı Teksas ham petrolü ise yüzde 1,2 düşüşle varil başına 84,63 dolardan alıcı buldu.

Financial Times’ın haberine göre yatırım çevreleri saldırı sonrasında piyasalarda oluşacak tepkinin kontrol altına alındığını düşünüyor. Zira İran tarafı saldırının ‘sonuçlandığını” açıklarken Washington tarafı da gerilimi düşürmeye çalıştıklarını belirtti.

Yatırımcılar, İran’ın cumartesi günü kendi topraklarından İsrail'e ilk saldırısını başlatmasının ardından piyasanın nasıl tepki vereceğini endişeyle izliyordu. Tahran, İsrail'in Şam'daki konsolosluğuna düzenlediği ve İran ordusu komutanları arasında ölüme sebep olan şüpheli bir saldırıya misilleme olarak İsrail’e insansız hava araçları ve füzeler gönderdi.

ANZ Bank'ın Kıdemli Emtia Stratejisti Daniel Hynes, piyasaların saldırılardan iyi bir şekilde bilgilendirilmiş olmasının petrol piyasası endişelerini hafiflettiğini söyledi. Hynes "Hafta sonundan önce petrol fiyatında bir artış yaşadık ve bu nedenle bu olaydan önce jeopolitik bir fiyat primi zaten inşa edilmişti" açıklamasında bulundu.

Saldırının ardından ilk işlem gününde hisse senedi piyasaları durgunlaştı. Avrupa’da STOXX 600 Endeksi sanayi ve tüketici grupları sektörlerindeki yüksek performans sayesinde %0,3’ün üzerinde yükseldi. Londra'nın enerji ağırlıklı FTSE 100 Endeksi %0,4’e yakın düşüşte.

Çin'in Şanghay ve Shenzhen'de listelenen hisse senetlerinin gösterge CSI 300 Endeksi, yatırımcıların ülkenin menkul kıymetler düzenleyicisinin yeni yönergelerini değerlendirmesiyle %1,9 yükseldi.

Hong Kong'un Hang Seng Endeksi yüzde 0,7, Japonya'nın gösterge TOPIX Endeksi yüzde 0,5 düştü.

İsrail’in olası misillemesi yatırımcıların gündeminde

ABD Başkanı Joe Biden, İsrail'i tepkisinde ölçülü bir yaklaşım benimsemeye çağırdı. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun savaş kabinesi pazar günü toplandı, ancak ülkenin nasıl tepki vereceği konusunda bir karar vermedi.

Uzmanlar, İsrail'in sert bir tepkisinin çatışmayı tırmandırabileceği, bölgeden petrol arzını kısıtlayabileceği ve fiyatları artırabileceği konusunda uyardı.

RBC Capital Markets'ın küresel emtia stratejisi başkanı ve eski bir CIA analisti olan Helima Croft, "Önemli bir İsrail misillemesi istikrarsızlaştırıcı bir misilleme döngüsünü tetikleyebilir ve çatışmanın tırmanmasına sebep olabilir. Böyle bir senaryoda, petrol riskinin önemsiz olmadığını düşünüyoruz” açıklamasında bulundu.

Croft, “İran, Hürmüz Boğazı'nı kapatma kabiliyetinden yoksun olsa da görünüşe göre 2019’daki tankerlere, boru hatlarına ve kritik enerji altyapısına saldırma oyun kitabını tekrarlama kapasitesini koruyor" ifadelerine yer verdi.

Petrol fiyatları, Şam'a yapılan saldırının ardından son haftalarda ekim ayından bu yana en yüksek seviyesine tırmanmıştı. Piyasalar Körfez petrol arzını etkileyebilecek çatışmanın tırmanma potansiyelini satın almıştı.

Rapidan Energy'nin başkanı ve eski ABD Başkanı George W. Bush'un başkanlık döneminde enerji danışmanı olan Bob McNally, İran saldırısının etkilerinin petrol fiyatlarını "varil başına 100 dolara doğru" itebileceğini söyledi.

McNally, "Piyasalar, Gazze çatışmasının İran'ı da kapsayacak şekilde genişlemesinden ve dolayısıyla Basra Körfezi petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz üretimi ve ihracatı için önemli bir risk oluşturmasından şikayetçiydi" açıklamasında bulundu.

Çatışmanın şiddetlenmesi, ABD ve Çin gibi büyük ekonomilerde talebin artmasına neden olabilir. OPEC+ üreticilerinin arzı kısıtlamaları nedeniyle küresel olarak halihazırda sıkı olan petrol piyasasını şoka girme riskini taşıyor.

Danışmanlık şirketi Eurasia Group'un Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi uygulama başkanı olan Ayham Kamel, bölgedeki çatışmaların büyümesi halinde enerji ihracatı, petrol fiyatı ve küresel ekonomi gibi birçok göstergenin olumsuz etkileneceğini söyledi. Kemal çatışmanın en çok ABD ve Çin ekonomilerine zarar vereceğini sözlerine ekledi.

Fiyatlardaki olası bir artış kasım ayındaki seçimler öncesinde ABD’deki ekonomik krizi açıklamakta zorlanan Joe Biden için özellikle zorlu bir sınav olacak. Zira seçimden sadece aylar önce Amerikalılar benzin fiyatlarının olağanüstü bir biçimde arttığını görebilir.

McNally, "Jeopolitik olarak yönlendirilen bir petrol fiyatı artışının hem ekonomi hem de Başkan Biden'ın yeniden seçilmesi sürecinde için ne kadar nahoş karşılanacağını abartmak zor" açıklamasında bulundu.

Emtia piyasasına 'jeopolitik riskler' ve 'yaptırımlar' dopingi

Bu 3 riske karşı borsalar savunmasız

Yatırımcılar Ortadoğu için endişelenmiyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.