Borsalarda eylül ayı korkusu

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Yedi aylık kazanç serisinin ardından küresel borsalardaki hisse senetleri, yılın en kötü ayı olarak nam salan Eylül ayının ününü sürdürebileceği birçok potansiyel riskle karşı karşıya.

Yatırım danışmanlığı şirketi CFRA'ya göre, S&P 500 Endeksi İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Eylül ayında sadece %45 oranında pozitif getiri sağlayabildi. Eylül ayı şubat ayıyla birlikte negatif getiri performansı gösteren iki aydan birisi. Üstelik aylık ortalaması %0,56’lık düşüşle diğer aylara göre en kötü aylık ortalama performansın görüldüğü dönem.

CNBC’nin haberine göre stratejistler ufukta bir düzeltme veya geri çekilmenin görünmediğini ancak risklerin arttığını belirtiyorlar. Söz konusu riskler arasında ABD Merkez Bankası’nın politika değişikliği ihtimali, Kovid-19’un delta varyantının yayılması riski ve siyasi riskler yer alıyor.

Charles Schwab Baş Yatırım Stratejisti Liz Ann Sonders, konuyla alakalı açıklamasında piyasanın geçmişi takip edeceğini varsaymanın çok basit olduğunu belirtiyor. Sonders, “Bir noktada %3 veya %4'ten fazla geri çekilmeye yol açabilecek bir risk faktörü potansiyeli taşıyan sayısız sayıda risk var mı? Kesinlikle var. Bu Eylül’de gerçekleşebilir mi? Tabii ki mümkün” açıklamasında bulundu.

Tarihsel verilere göre ABD borsalarında eylül aylarında gerçekleşen düşüşler başkanlık seçimlerinin ardından gelen ilk yıllarda daha sert bir biçimde gerçekleşiyor. CFRA verileri bu yıllarda S&P 500 Endeksi’nin eylül ortalamalarında %0,73 oranında düşüş gösteriyor. Üstelik araştırmaya göre endeks tıpkı bu yıl olduğu gibi temmuz ve ağustos aylarında rekor kırdığı zamanlarda eylül ayında sadece %43 ihtimalle yükseliyor ve ortalamada %0,74 oranında düşüyor.

S&P 500 Ağustos ayında yaklaşık %3 yükseldi ve ayın son gününü hafif bir düşüşle kapattı. Endeksin yıllık performansı ise %20,4’lük yükselişi gösteriyor.

Küresel borsalarda riskler artıyor

Eylül ayı, Cuma günü paylaşılacak Ağustos ayı istihdam raporu ve 22 Eylül tarihinde gerçekleşecek FED toplantısında açıklanması beklenen tahvil alımlarını azaltma planları gibi birçok riski içeriyor.

Dow Jones araştırmasına göre ekonomistler Ağustos ayında istihdam rakamlarını 750 bin olarak bekliyor. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre eğer rakamlar çarpıcı derecede yüksek olursa FED’in 120 milyar dolarlık aylık tahvil alımı programını sona erdirmesi ve bunu Eylül ayı toplantısında açıklaması ihtimali yükselebilir. İstihdam verileri beklendiği gibi veya daha zayıf gelirse FED piyasa desteklerini azaltma planını birkaç aylık süre için erteleyebilir.

Sonders, ekonomiye ilişkin olumsuz verilerin borsaları negatif yönde etkilemeyebileceğini zira zayıf verilerin FED’in tahvil alımlarını azaltma kararını erteletebileceğini söyledi. Tahvil alımlarının kademeli olarak azalması FED’in nihai faiz artışının habercisi olarak görülse de FED Başkanı Jerome Powell geçen hafta iki kararın bağlantılı olmadığını vurguladı.

Sonders, FED’in gelecek verilere güvenerek karar vereceğini söyledi. Bu da Kovid'in seyrini ve ekonomi üzerindeki etkisini önemli bir faktör haline getiriyor.

Sonders, “Sonuç ne yazık ki, piyasaların halen virüsün insafına kalmış olması” dedi.

Normale dönüş gecikiyor

Eylül ayı, öğrencilerin okula döneceği ve insanların daha normal hissedeceği bir ay olması beklentisiyle iyimser bir havada karşılanıyor. Okul çağındaki çocukların ebeveynlerinin iş gücüne yeniden katılması ve ABD’de uzatılan işsizlik ödeneklerinin süresinin dolması nedeniyle, işgücü kıtlığının Eylül ayında azalması bekleniyor.

Bununla birlikte, Kovid'in delta varyantının yayılması, bazı şirketlerin yeniden açılma tarihlerini ertelemesi nedeniyle ekonomi etrafında daha fazla belirsizlik yarattı. Perakendecilerden restoranlara kadar işletmeler, yayılan virüse tepki olarak tüketici trafiğinin düştüğünü gözlemliyor.

BTIG Hisse Senetleri ve Türevleri Baş Strateji Julian Emanuel, “Tüketici güveni çoktan değişti. Virüsün şu anda ne durumda olduğuyla daha az ilgili hale geldi. Hepimiz Eylül ayında işlerin normale daha yakın olacağını düşünmüştük” ifadelerine yer verdi.

Charles Schwab'dan Sonders, FED’in kararlarına odaklanmanın Eylül ayında hakim bir yatırım teması olacağını, ancak Kovid'in de potansiyel bir risk faktörü olduğunu söyledi.

Sonders, "Bu süreçte okula dönüşle ilgili konuların sadece küçük bir ayrıntıdan daha fazlası olacağını düşünüyorum. Aşı oranlarının daha düşük olduğu bazı eyaletlerde çok daha kötü bir durum gelişmeden geniş çapta okulların açık kalıp kalamayacağı önemlidir. Bu açıkça yılın en önemli Kovid risklerinden biridir” açıklamasında bulundu.

Emanuel, piyasanın FED'in tahvil alımlarını azaltma planını açıklamasını bekleyeceğini söyledi. Borsa uzmanı FED toplantısı için, “22’sine yaklaştığımızda piyasasnın FED’in teşvik planını açıklamasını isteyeceği zamanlardan birinde olabiliriz. Zira herhangi bir açıklama olmaması FED yetkililerinin virüsün ekonomide ve iş piyasasındaki etkilerini biliyor olabileceği şüphelerini doğuracaktır” ifadelerini kullandı.

Borsaların eylül ayında karşılaşabileceği bir diğer risk de enflasyon verileri. ABD Tüketici Fiyat Endeksi 14 Eylül tarihinde yayınlanacak. Eğer veriler yüksek gelmeye devam ederse Emanuel’e göre bu ABD Hazinesi tahvil getirilerini yükseltebilir ve bu da borsalar için olumsuz bir veri doğuracaktır.

Emanuel, piyasanın ABD'nin borç tavanına ne zaman ulaşacağına ilişkin her türlü tartışmayı da göz önünde bulundurduğunu ve Eylül ayında ABD Kongresi tarafından değerlendirilmesi beklenen trilyon dolarlık altyapı tasarısının akıbetini beklediğini söyledi.

ABD'nin Afganistan'dan çıkışı da risk faktörü olarak yatırımcılar tarafından izleniyor. Son tahliye uçuşları Pazartesi günü Kabil'den ayrıldı. Emanuel, "Olay bir anda gerçekleşip sona erdi ve özellikle bölgede daha fazla istikrarsızlık olduğuna dair işaretler görülürse, bunun siyasi etkileri daha uzun sürebilir" dedi.

Wall Street rallisi ışıltısını kaybediyor

Borsalarda ‘eylül etkisi’ korkuları doğru mu?

Sec Başkanı'ndan kripto para açıklaması: Regülasyon şart

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.