ABD’deki tahvil krizi ne anlama geliyor?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

10 yıllık ABD Hazinesi tahvil getirileri pazartesi günü %5 sınırını aştı. Söz konusu seviye Amerikan halkı için mortgage faizlerinden öğrenci kredilerine otomobil kredilerinden birikimlere kadar birçok alanda kritik değişimlere sebep olabilir.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, geçtiğimiz hafta ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell’ın enflasyonun hâlâ çok yüksek olduğu yönündeki açıklamalarının ardından Amerikan devlet tahvilleri piyasası için gösterge endeksi niteliği taşıyan 10 yıllık devlet tahvili getirileri perşembe günü %5 sınırını kısa bir süreliğine aşmıştı. Bu kritik seviye pazartesi günü yeniden aşıldı.

CNBC’nin haberine göre Bankrate’in Kıdemli Ekonomi Analisti Mark Hamrick tahvil faizlerindeki yükselişle ilgili açıklamasında, “Bunun ekonomi üzerinde reel etkileri var ve sonuç olarak ABD’deki her bireyi etkiliyor” ifadelerine yer verdi.

ABD borsaları getirilerin yükselmesinin ve faizlerin daha uzun süre yüksek kalacağı ardından pazartesi gününü düşüşle geçirdi. Endeksler salı günü teknoloji bilançolarıyla birlikte toparlansa da yüksek faizler bir süre daha ekonominin gündeminde kalacağa benziyor.

Columbia İşletme Okulu Ekonomi Profesörü Brett House, “10 yıllık getiriler yükseldiğinde neredeyse her şey üzerinde zincirleme bir etkisi olacaktır” diyor. İşletme profesörü halihazırda kredi sahibi olan birçok insanın kredilerinin sabit oranlara göre belirlendiğini ancak yeni kredi alacak olan herkesin bu ekonomik ortamda muhtemelen daha fazla faiz ödeyeceğini söyledi.

Tahvil faizleri neden fırladı?

Tahvil getirileri yatırımcıların tahvil ödemelerinden elde ettiği toplam yıllık getiri anlamına gelir. Ekonomistler Amerikan devlet tahvillerindeki son yükselişin birçok faktör tarafından etkilendiğini belirtiyor.

Getiriler öncelikli olarak FED’in faiz politikasına ve yatırımcıların enflasyon beklentilerine göre yükselme veya düşüş eğilimi gösterir. Dolayısıyla FED’in tarihi seviyelere yükselen enflasyonu 2022’nin başından bu yana kontrol altına almak amacıyla faiz oranlarını agresif bir şekilde artırması tahvil getirilerini de yükseltiyor.

FED yetkililerinin açıklamaları ve ABD ekonomisine dair son güçlü veriler politika faizlerindeki yükselişin beklenenden uzun bir süre boyunca devam etmesi gerekeceğini gösteriyor. Yükselen petrol fiyatları da enflasyon korkularını besliyor.

Ancak politika faizleri hikayenin sadece bir kısmını ifade ediyor.

Capital Economics'in ABD Baş Ekonomist Yardımcısı Andrew Hunter, Amerikan devlet tahvili getirilerindeki son sıçramanın büyük oranda vade priminden kaynaklandığını söyledi.

Yatırımcılar ABD hükümetine borç vermek için daha yüksek bir getiri talep ediyor. Hunter bunun bir sebebinin de ABD’nin artan devlet borcu nedeniyle yatırımcıların ürkek davranmasını gösteriyor. Zira yatırımcılar hükümetin gelecekte borçlarını geri ödeyememe risklerini de değerlendiriyor ve bu da tahvil getirilerine yükseliş olarak yansıyor.

Devlet tahvili getirilerindeki ani yükseliş Canaccord Genuity’nin Baş Borsa Stratejisti Tony Dwyer’a göre daha yüksek oranlarla maskelenen ve halihazırda zayıflayan bir ekonomik durumun gidişatını da hızlandıracak nitelikte.

Mortgage faizleri yüksek kalacak

Çoğu Amerikalının en büyük mali yükümlülüğü mortgage ödemeleridir. Freddie Mac verilerine göre, güncel olarak ortalama 30 yıllık sabit mortgage faizleri %8'e kadar yükseliyor.

Raymond James'in Baş Ekonomisti Eugenio Aleman, "Bir ev satın almayı planlayanlar için bu gerçekten kötü bir haber" diyor.

Aleman, "Mortgage faizleri muhtemelen yükselmeye devam edecek ve bu da satın alınabilirliği daha da uzak bir hedef haline getirecek" ifadelerine yer verdi.

Öğrenci kredileri daha pahalı olabilir

Amerikan devlet tahvilleri ile öğrenci kredileri arasında da bir korelasyon bulunuyor. Üniversite eğitimi için alınan öğrenci kredileri Amerikalıların konut harcamalarından hemen sonrasında bir ömür boyunca karşılamak zorunda olduğu en büyük ikinci masraftır. Amerikalı ailelerin yarısından fazlası üniversite maliyetlerini karşılamak için kredi alıyor.

2023-24 akademik yılı için doğrudan federal öğrenci kredisi alan yeni lisans öğrencileri, 2021-22 akademik yılında %3,73 ve 2022-23’de %4,99 faiz öderken şimdiyse %5,50 faiz ödüyorlar.

Amerikan hükümeti, 10 yıllık devlet tahvillerini baz alarak bu kredilerin yıllık oranlarını yılda bir kez belirliyor.

10 yıllık tahvil getirileri %5'in üzerinde kalırsa, federal öğrenci kredisi faiz oranları ilkbaharda tekrar artabilir ve bu da borçlu öğrenciler için daha da fazla faiz ödemesine mal olabilir.

Taşıt kredileri daha pahalı hale geliyor

Tahvil getirileri ile otomobil kredileri arasında sınırlı da olsa bir korelasyon var. Bankrate'e göre, ABD’de beş yıllık bir sıfır otomobil kredisinin ortalama faiz oranı şu anda %7,62 ile 16 yılın en yüksek seviyesinde. Dolayısıyla artık daha fazla tüketici, muhtemelen karşılayamayacakları aylık ödemelerle karşı karşıya.

Bankrate'den Hamrick, "Aylık 800 ila 1.000 dolarlık bir araba ödemesi yapabilecek az sayıda insan var" diyor.

Kredi kartları, küçük işletme kredileri ve konut kredisi limitleri de dahil olmak üzere diğer borçlanma türleri ağırlıklı olarak federal politika faiz oranına sabitlenmiş ve FED’in politika hamlelerine göre yükselmiş veya düşmüş olsalar da, Aleman'a göre, tahvil faizlerinin %5’i aşmasıyla bu oranlar da yükselebilir.

Raymond James baş ekonomisti "İşletme kredilerinden tüketici kredilerine kadar her şey etkilenecek" uyarısında bulunuyor.

Tasarruf sahiplerinin yüzü gülebilir

Daha yüksek getirilerden faydalanmaya devam eden bir grup ise tasarruf sahipleridir.

Hamrick, "Uzun yıllardır, tasarruf sahiplerinin kötü durumundan şikayet ediyoruz" dedi. Ancak yükselen tahvil getirileri ve politika faizleriyle birlikte mevduat faiz oranları da nihayet yükseliyor.
Bankrate'e göre, yüksek getirili tasarruf hesapları, mevduat sertifikaları ve para piyasası hesapları şu anda %5'ten fazla getiri sağlıyor. Bu, tasarruf sahiplerinin 15 yıldan uzun bir süredir kazanabildiği en yüksek oran.

Hamrick tasarruf sahipleri için yükselen getirilere işaret ederek "Bu, nakit paranın oldukça iyi göründüğü yakın tarihteki nadir bir dönemdir" ifadelerine yer verdi.

Bank of America: Kısa süreli bir resesyon hisse senetlerinde alım fırsatı sunabilir

Jeopolitik riskler beklemede...

UBS: Kızgın tahvil yatırımcıları geri döndü

Tahvil faizleri düşmeden borsalar yükselemez

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.