Silikonun fiyatı yüzde 300 arttı

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Dünyanın en bol miktarda bulunan ikinci metal elementi olan silikonda tedarik sıkıntısı yaşanıyor. Silikon araç parçalarından bilgisayar çiplerine kadar birçok alanda kullanılıyor ve yaşanan tedarik sıkıntısı dünya ekonomisi için yeni bir kriz yaratıyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre Çin’deki silikon üretimin azaltılmasıyla oluşan silikon kıtlığı fiyatları iki aydan kısa bir sürede %300 oranında artırdı. Küresel ticaret bir süredir tedarik krizinden ciddi bir şekilde etkilenmekteydi. Silikon tedarikinde yaşanan bu sıkıntı şirketler ve tüketiciler için yıkıcı sonuçlar oluşturan krizin en son safhası niteliğinde.

Silikon krizi, küresel enerji krizinin ekonomileri ülkelere göre nasıl değiştiğini de birçok yönden gözler önüne seriyor. Bloomberg International’ın haberine göre dünyanın en büyük silikon üreticisi olan Çin’de üretimin kesilmesi enerji tüketiminin azaltılması çabalarının bir sonucu.

Krizden kaçmak birçok sektör için imkansız

Dünya yer kabuğunun %28’ini oluşturan silikon insanlığın en çeşitli biçimde kullandığı ham maddelerden birisi. Silikonun bilgisayar çiplerinden betona, camdan araba parçalarına kadar neredeyse her sektörde kullanım alanı var. Güneş panelleri üzerinden güneş ışığını elektriğe dönüştürmeye yardımcı olan ultra iletken malzemeye saflaştırılabiliyor. Silikonun hammaddesi tıbbi implantlarda, kalamarlarda, deodorantlarda, fırın eldivenlerinde ve daha birçok alanda yaygın olarak kullanılan suya ve ısıya dayanıklı bir bileşik.

Krizin sonuçları özellikle de otomobil üreticileri için endişe vericidir. Silikon, alüminyumla alaşımlanarak motor bloklarının ve diğer araç parçalarının üretilmesi için kullanılır. Kimya sektörü üreticileri de büyük bir risk altında. Zira aynı kimyasal süreç üzerinden üretilen araçlar kimya endüstrisinde de kullanılıyor.

Alüminyum alaşımı üreticisi Ramco Metals’ın Ticaret Başkanı Keith Wildie konuyla ilgili açıklamasında, “Eğer silikon tedarikinde sıkıntı oluşuyorsa ciddi bir sorununuz var demektir. Halen bir miktar arz bulunuyor. Ancak bu ticaret belli ki çok yüksek bir fiyattan gerçekleşiyor” ifadelerine yer verdi.

Fiyatlarda yaz etkisi

Silikon metal, kum ve kokun yüksek ısılı fırınlarda ısıtılması sonucu üretilir. Bu yüzyılın büyük bir bölümünde silikon fiyatı ton başına yaklaşık 8.000 ila 17.000 yuan (1.200 - 2.600 dolar) arasında değişmektedir. Ancak eylül ile ağustos ayı aralığında düşük miktarda olan hidroelektrik kaynakları ve enerji verimliliği amacıyla elektrik üretimlerinin düşürülmesi nedeniyle Çin’in Yunnan eyaletindeki üreticilere üretim seviyelerini %90’a yakın düşürülmesi emredildi. Fiyatlar o zamandan beridir 67.300 yuana kadar yükseldi.

Çin üretiminin %20’sinden fazlasını karşılayan Yunnan ülkedeki en fazla silikon tedarikini gerçekleştiren ikinci eyalet konumunda. Enerji sorunlarıyla karşı karşıya olan bir diğer eyalet Siçuan’da ülkedeki üretimin %13’lük kısmını üstleniyor. En fazla üretimin yapıldığı Sincan’da ise henüz büyük bir enerji sorunu yaşanmadı.

Petrol, alüminyum ve bakır gibi madenlerdeki yüksek fiyatların halihazırda tedarik zincirinin sıkışmasına sebep olmuşken, silikon kıtlığı tedarik zincirlerinde bu sıkışmayı daha da besliyor. Kamyon firmalarından perakendecilere, üreticilerden nakliyecilere kadar tedarik zincirin her alanı bu krizden etkileniyor. Üretim süreçlerindeki firmaların marj darbesi alarak üretim yapmaktan ya da maliyeti müşterilere aktarmaktan başka seçeneği kalmıyor.

Her iki durumda da enflasyon ve büyüme üzerindeki zarar verici etkiler yaratıyor ve stagflasyon etkenlerinin küresel çapta tutunacağına ilişkin endişeleri artırıyor.

Güneş enerjisi maliyetleri

Güneş enerjisi sektöründe kriz şimdiden etkisini artırmakta. Kostik kimyasallar ve ancak yoğun ısı kullanılarak, silikon metalle rafine edilebilir ve fotovoltaik güneş panellerindeki ana bileşen olan polisilikona saflaştırılabilir.

Güneş enerjisi sınıfı polisilikonun fiyatı Çarşamba günü kilogram başına %13 artışla 32,62 dolara yükseldi. Bu rakam 2011’den bu yana görülen en yüksek fiyatı işaret ediyor. Güneş enerjisine olan talebin üretim tesislerinin kapasitesini zorlamasıyla polisilikonun fiyatı Haziran 2020’nin başından bu yana %400 yükseldi.

BloombergNEF Güneş Enerjisi Araştırmaları Küresel Başkanı Jenny Chase konuyla ilgili açıklamasında, “Polisilikon üreticileri için fiyatları artırma konusunda yeni bir neden ortaya çıktı ve güneş enerjisi üretim modüllerindeki fiyat ortamı şu anda oldukça gergin” ifadelerine yer verdi.

Ancak ham madde fiyat artışının güneş panellerinin fiyatlarına etkisi sınırlı kaldı. Polisilikon üreticileri bu yıl yüksek kâr marjlarının tadını çıkardı ve kendilerini diğer sektörlere göre daha yüksek hammadde fiyatları dikte edecek konuma getirdi.

Kalıcı kıtlık

Silikon ayrıca alüminyum alaşımlarında da önemli bir rol oynuyor ve bir yumuşatma maddesi görevi görüyor. Üreticiler, otomobillerden çeşitli araçlara kadar her üründe ihtiyaç duyulan farklı şekillendirmeler için metali daha az kırılgan hale getirmek amacıyla silikonu kullanıyor.

Ham madde şirketi Constellium Rolled Products CEO’su ve ABD Alüminyum Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Buddy Stemple, Washington'daki bir endüstri konferansında, “Bunları daha önce de yaşamıştık. Umarım işlerin devam edebilmesi için tatmin edici bir süre içerisinde geri dönülecek şekilde tedarik zinciri krizine odaklanılmıştır” ifadelerine yer verdi.

Şangay Metal Borsası Kıdemli Analisti Yang Xiaoting konuyla ilgili verdiği bir röportajda yılın ikinci yarısında daha fazla üretim tesisi aktif olana kadar önümüzdeki yaz boyunca fiyatların mevcut seviyeler civarında yükselmesini beklediğini açıkladı. Talepse güneş enerjisi ve elektronik aletler gibi sektörlerde yükselişini sürdürüyor.

Xiaoting, “Enerji tüketim kısıtlamaları olmasa dahi endüstriyel silikon sıkıntısı oluşacaktı” açıklamasında bulundu.

Altının gramı 500 liranın üzerinde

Gübre fiyatlarındaki artışlar enflasyona sebep olacak

Gümüşün sırrı bakırda

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.