Ekonomik buhran önlenebilir mi?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD’de geçen hafta 6.6 milyon kişi işsizlik formu doldurdu. Geçen hafta küresel piyasalara damgasını vuran bu artış Oxford iktisatçılarına göre yeni normal olarak değerlendirilebilir. Piyasa denetimi ve danışmanlık firması RSM’in Baş Ekonomisti Joe Brusealas ise ABD’de gerçek zamanlı işsizliğin en az %10,1 oranında olduğunu ifade ediyor.

Ekonomik tahminlerin dünyadaki belirsizliklere yetişemediği küresel ortamda bu tahminler de hızla düşürülüyor. Goldman Sachs’ın ikinci çeyrek tahminleri önce %2 daha sonra %24 en son ise %32 düşüş olarak güncellenmişti.

Tahminlerin kesin olduğu nokta ise piyasaların oldukça kötü bir ekonomik daralmaya yakın olduğu. Bu daralmanın bir buhrana yol açıp açmayacağı ise ekonomistlerin en büyük tartışma konusu. ABD ekonomisi 1900 yılından beridir 22 kez ekonomik daralma geçirdi. Yalnız sadece bir ekonomik buhran olarak Büyük Buhran’ı yaşadı.

Fortune’un haberine göre ekonomistler ve finans uzmanları günümüzde yeni bir buhrana ne kadar yakın olduğumuz konusunda ikiye bölünmüş durumdalar.

Buhran nedir?

Resesyonun tanımının aksine buhranın tanımında bir kesinlik söz konusu değil. Bu nedenle de ekonomistler birkaç farklı tanım üzerinde duruyorlar.

Florida Üniversitesi Finans Profesörü ve Finans Bölüm Başkanı Shadid Hamid ekonomik buhranı üç tanımla açıklıyor: İki ya da daha fazla yıl süren gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) düşüşü, iki yıllık GSYİH’nın yüzde 10 daralmanın üzerine çıkması ya da işsizliğin iki yıl boyunca %10’un üzerinde seyretmesi.

Akademik tanımlar buhranın süresiyle sektörler arasındaki dağılımı üzerine fikir belirtirken yatırım bankası Cassel Salpeter’in kurucularından olan ve yönetim kurulu başkanlığını yürüten James Cassel, “Eğer bir arkadaşınız işten çıkarılırsa bu resesyondur. Eğer işten çıkarılan sizseniz bu buhrandır” ifadelerini kullanıyor.

Buhranı engellemek mümkün mü?

Londra merkezli yatırım danışmanlık şirketi TS Lombard’ın Genel Müdürü ve ABD Baş Ekonomisti Steven Blitz salgının sebep olduğu ekonomik aktivitedeki daralmanın yanlış politik adımlarla sıradan bir resesyondan çıkıp bir buhrana dönüşebileceği konusunda uyarıyor. İşsizliğin ve ekonomik aktivitenin buhran boyutuna ulaşmasını engellemek için Blitz, üç adıma dikkat çekilmesini öneriyor.

Öncelikli olarak ABD Merkez Bankası’nın (FED) kredi konusunda sistemin zarar görmemesi için elinden geleni yapması gerekiyor. 2008 yılındaki finansal krizde dahi görülmemiş olağanüstü önlemler alan FED’in önlemlerinin sınırına ulaşmış olabileceği de söyleniyor.

İkinci olarak ABD Federal Hükümeti’nin 2 trilyon dolarlık paketi ne kadar muazzam büyüklükte olsa da Blitz’e göre en doğru bakış açısı değil. Blitz, “İnsanlara harcamaları için para vermenin sorunu insanların sosyal mesafe kurallarında dolayı o parayı harcamayı aynı zamanda engelleyerek dengelemeniz” ifadelerini kullanıyor. Baş Ekonomist, “Bunun yerine savunma dışı devlet kurumlarının bir trilyon dolarlık harcama yapmasını tercih ederdim” diyerek paranın ekonomik sistemde dolaşabilirliğinin önemine dikkat çekiyor.

Blitz’in önemsediği en önemli nokta ise sosyal mesafe önlemleri gerekçesiyle kapanan şehirlerin bir an önce açılması. “Sosyal mesafe uygulamalarını bir an önce bitirilmeli ve hükümetin iyileşme sürecinin 12 aylık bir süreç olduğunu fark etmesi gerekiyor” ifadelerinde bulunan Blitz, “Daha sonrasında ise insanlara dışarı çıkıp hayatlarını yaşamaları salık verilmeli. Hükümet bir kez her şeyi kapayınca insanlar geri dönmek için isteksiz davranacaktır” diyerek kapanma sonrası dönemde ekonomiye katılımın teşvik edilmesinin öneminin altını çiziyor.

Vaka sayıların azalması borsaları rahatlatacak

Dünya genelinde vaka sayısı 1 milyonu aştı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.