Cari açık beklentinin bir kademe üzerinde

Türkiye’de Ağustos ayında cari açık 1,78 milyar USD olarak gerçekleşirken Ocak – Ağustos dönemi cari açığı ise 23,55 milyar USD oldu. Piyasa beklentisi Ağustos’ta cari açığın 1,40 milyar USD olarak gerçekleşmesi yönündeydi. 8 aylık cari açığın 2015 yılına göre gerilemiş olmasına rağmen, özellikle turizm etkisiyle beraber olması beklenenden ve geçen yılın aynı ayından daha yüksek bir aylık cari açık rakamıyla karşılaştığımızı söyleyebiliriz.

2015 yılının aynı dönemi düşük enerji maliyetlerinin etkisini en belirgin şekilde hissettiğimiz dönemdi. Bu kapsamda 2015 Ağustos ayında da ödemeler dengesi bilançosu 256 milyon USD fazla vermişti. Piyasa beklentisi bu yıl turizm gelirlerindeki kayıplardan sonra geçen yılki seviyeye göre daha olumsuz bir noktada olmamız yönündeydi. Bu kapsamda biz de 1,40 milyar USD cari açık tahmininde bulunmuştuk. Gelen rakamlar, bu beklentinin bir kademe üzerinde.

Cari açıktaki uzun süreli trend 2013 yılı sonundan beri düşüş eğiliminde. Özellikle başlangıç noktası petrol fiyatlarındaki düşüşün başladığı 2014 ortalarına denk gelen bir iyileşme trendi söz konusu. Petrol ve doğalgaz türevi ürünlerin fiyatlarında yaşanan düşüş, enerji maliyetlerini aşağı çekerek Türkiye’nn ithalat faturasını hafifletmişti. Bu olumlu etki cari açık rakamlarına direkt olarak yansıyarak 2014 yılını 44 milyar USD, 2015 yılını da 32 milyar USD cari açıkla kapatmamızı sağlamıştı. 2013 yılını 64 milyar USD cari açıkla kapattığımızı düşünecek olursak nerdeyse yarı yarıya bir iyileşme var.

Hesaplamalarımıza görei petrol fiyatlarında her 10 USD’lik oynama bizim cari açığımızı da yıllık bazda yaklaşık olarak 4,4 milyar USD tutarında etkilerken, cari açığın milli gelire oranında yarım puanlık etkiye neden oluyor. 2016 yılında ortalama petrol fiyatının 2015’e göre fazla bir oynaması söz konusu olmayacak. Ancak artık bu olumlu hikayenin sonuna gelindi. Petrol fiyatlarının olumlu etkisi geçen yılın aynı dönemlerinde daha belirgin bir şekilde hissedilmişti ve artık bu noktadan sonra oransal farklar kapandığı için fazla bir iyileşme getirmeyecek. Yani bu oransal avantaj ortadan kalkacak.

Finans hesabı ise Ağustos’ta Temmuz’un düzeltmesi gibi bir durum ortaya koydu. Bilindiği gibi Temmuz oldukça karışık bir ortama sahne olmuştu. Bir miktar portföy girişi Ağustos ayında görülmekte. Buna karşın doğrudan yatırımlar geçen seneye göre zayıf kalıyor. Net hata ve noksan girişi de Ocak – Ağustos döneminde, geçen yılın 8 aylık dönemine göre daha aşağılarda. Sermaye hareketleri hassas, özellikle de büyük Merkez Bankaları’nın politikalarına ilişkin spekülasyonların iyice yoğunlaştığı bu dönemde. Türkiye’nin yumuşak karnı olan kısa vadeli dış finansman ihtiyacı, Merkez Bankaları şahinleşirse daha hassas bir noktaya oturabilir.

Bu noktada 2016 cari açık beklentilerimizi 37 milyar USD olarak, güncelliyoruz. Cari açığı milli gelire oranının ise %4,5 olmasını bekliyoruz.

Grafik 1: Türkiye Net Sermaye Girişleri (milyar USD) 

Tablo 1: Türkiye Ödemeler Dengesi (Yıllıklandırılmış, milyar USD) 

Enver Erkan / KapitalFX

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.