Yatırımcının aşı dağıtım süreci strateji rehberi

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Kovid-19 aşıları acil onay almaya başlarken, dünya çapında milyarlarca insanın isteyeceği tek ürünü dağıtmak için yarış da başladı. Aşının dağıtımı alanındaki şirketlerin incelenmesiyse güçlü yatırım fırsatları yaratıyor.

Bloomberg’in haberine göre birden fazla aşı türünün ortaya çıkmasıyla birlikte oluşacak laboratuvar zemininden insanlara ulaşan dağıtım zinciri hava yollarından soğutucu üreticilerine, aşı şişesinden tek kullanımlık iğne üreticilerine kadar yüzlerce işletme ve binlerce çalışanı kapsayacak.

Dünya şu ana kada bu tip bir dağıtım bilmecesiyle hiç karşı karşıya kalmamıştı. Söz konusu durum bugüne kadar yapılmış en geniş ve en karmaşık lojistik uygulama olarak tanımlanıyor. Onaya yakın aşıların her biri kendi içinde zorlukları barındırıyor. Pfizer ve Biontech aşısı ultra soğuk zincir gerektirirken, AstraZeneca’nın aşısı ise görece daha sıradan soğukluk derecesi gerektirse de gelişmekte olan ülkelere taşınmasında eşit zorluklar barındırıyor.

Haberde aşı dağıtımında yatırımcıların gözden geçirmesi gereken sektörler ve şirketler listeleniyor:

Soğuk hava depolar

Tüm aşılar korunması için belli bir miktar soğutma gerektirirken Pfizer’in aşısı -70 derece civarında bir soğutmayı şart koşuyor.

HSBC analistlerinin geçen ay paylaştığı bir notta, “Gelişmekte olan piyasalar için bu aşılamaz görülmese de zahmetli olacaktır. Soğuk hava depolarının sağlanması kritik faktör olacaktır” ifadelerine yer verildi.

Söz konusu durum soğuk hava deposu üreticilerini yatırım için en uygun hisseler haline getirdi. Güney Koreli soğuk hava deposu üreticisi Daihan Scientific ve IlShinbiobase hisseleri hükümetin salı günü 44 milyon doz aşı temin edeceğini açıklamasının ardından %350 oranında yükseldi. Japonya’da tüketici elektroniği ve soğuk depo üreticisi Twinbird bu yıl %300 değer kazandı. Hindistan’da ise aynı sektörde üretim yapan Snowman %52 yükseliş gösterdi. Twinbird hisseleri bugün Tokyo ticaretinde %0,2 arttı.

Almanya’da aşı için kullanılacak soğuk depolar için isim verilmeden “en iyi küresel ilaç sanayicisiyle” anlaşıldığı belirtilmesine rağmen Va-Q-tec AG hisseleri 2020 yılında %195 yükseldi.

ABD’de Trane Technologies bu yıl %36 yükselirken Carrier Global şirketi hisseleri mart ayında New York Borsası’nda listelenmesinin ardından değerini üçe katladı. Citigroup analistleri 3 Aralık’ta bu iki hissenin “aşı güdümlü soğuk zincir talebinden faydalanmak için iyi pozisyonlandıklarını” belirtmişti.

Biontech Pfizer aşısının dağıtımı başladı

Aşı dağıtımı

Aşıların sadece soğuk tutulması değil aynı zamanda dağıtılması da büyük bir görev halini alıyor. Küresel kargo şirketleri FedEx ve UPS kargo araçlarına yeni donanımlar ekliyorlar. Ancak her iki şirketin de teslimatlarda oluşacak talep dalgasına yetişmekte zorlanıyorlar ve bu soğuk zincirlerin ne kadar süre için gerekli olacağı belli değil.

HSBC ayrıca Türk Hava Yolları, Air France- KLM, Lufthansa ve Körfez’deki havayolu şirketlerinin aşının dağıtım zincirinde önemli rol oynayacağını belirtiyor. Banka zaten gelişen kargo işletmelerini sürdürmekte olan havayolu sektöründe yolcu kayıplarının üstesinden gelmek için aşı dağıtımının yeterli olup olmayacağının da merak konusu olduğunu belirtiyor.

UBS Group analistleri aşının son kertede kamyon üreticilerine olan talebi de arttırabileceğini belirtti.

ABD’de eczacılık şirketleri CVS Health ve Walgreens Boots Allience gibi firmaların hükümetle kurdukları ortaklıklardan yararlanabileceği de bekleniyor. Her iki şirketin de hisse senedi 30 Ekim’de yapılan ortaklık duyurusunun ardından %20 yükseldi. Mogan Stanley distribütörler ve tedarikçiler için 8,5 milyar dolarlık bir satış fırsatı öngörüyor.

Tüm aşı türlerini izlemek için en iyi hisselerden birisi de Alman Gerresheimer şirketi. Aşılar için özel cam ve plastik karışımı şişe üreten şirketin hisseleri bu yıl %33 arttı.

Aşı hisseleri

Aşının lojistiği ve yan üretimleri dışında aşının kendisini üreten Pfizer, Biontech, Moderna ve AstraZeneca şirketlerinin de yükselişine dikkat çekiliyor.

Aşının soğuk zincirine ilişkin oluşturduğu dezavantaja rağmen ilk aşı duyurusunu yapan Pfizer Biontech ortaklığı hisselerinde de yükseliş sağladı. Pfizer hisseleri ekim ayında %20 yükselirken aynı dönemde Biontech hisseleri %50 artış gösterdi. Moderna’nın RNA aşısındaki üretici ortağı şirket Lonza Group’un hisseleri 2020’yılında %50 yükselirken gelişmekte olan ülkelere gönderilmesi beklenen Astra Zeneca aşısının üretici ortağı Oxford Biomedica şirketi hisseleri bu yıl %35 arttı.

Aşının etkilerine ve işe yarayıp yaramadığına ilişkin birçok soru işareti cevaplandırılmayı bekliyor. Bunun yanında halen onay safhasını geçmemesine rağmen fırsatlara açık olan birçok ilaç şirketi mevcut. Çinli Sinopharm ve Johnson & Johnson aşı üretecek önemli şirketlerden sadece ikisini temsil ediyor.

Borsa İstanbul'da her gün yeni rekor!

Aşı haberleri emtia piyasasına ralli yaptırıyor

RTA, 2.5 milyon siparişi tamamladı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.