TÜBİTAK'tan İslam dünyasındaki anlaşmazlığı bitirecek gözlem

Türkiye'nin hazırladığı hicri takvimlerde kameri ay başlarının gözlemsel yolla da teyit edilmesi amacıyla iki yıl önce Diyanet İşleri Başkanlığı ile TÜBİTAK arasında 'Ay ve Ufuk Gözlem Ünitesi (AYGÖZ) Kurulması' konusunda protokol imzalandı.

Hürriyet'ten Eray Görgülü’nün haberine göre protokol kapsamında TÜBİTAK Başkanlığı, Ulusal Gözlemevi’nin bulunduğu Antalya Bakırlıtepe’deki yerleşkeye, AYGÖZ Hilal Gözlem Sistemi’ni kurdu. Sistem, kameri ay başlarında ‘hilal’in gözlemsel yolla, teleskop ve modern görüntüleme kameraları aracılığıyla tespit ve kayıt edilebilmesi amacıyla kuruldu. 

Sistemin kurulumunun tamamlanmasının ardından haziran ayında ilk deneme gözlemleri yapılırken, Diyanet İşleri Başkanlığı yetkilileri, 3 Temmuz'da sistemi resmen devraldı. AYGÖZ sistemiyle ilk profesyonel hilal gözlemi 31 Temmuz sabahı yapıldı ve Hicri takvime göre 1440 yılının Zilkade ayının son hilali gözlendi.

'İLK HİLAL GÖZLEMSEL YOLLA TESPİT EDİLDİ'

Zilhicce ayının ilk hilal gözlemleri de 1 Ağustos akşamı devam etti. Ufuktaki bulutlanma ve puslu hava nedeniyle ilk anda tespit yapılamasa da astronomların görüntü işlemesinin ardından ilk hilal gözlemsel yolla tespit edilmiş oldu.

TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi yetkilileri, sistemin diğer kameri aylarla imsak ve yatsı vakitlerinin tespiti için gözlemlere devam edeceği bilgisini verdi. 

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın talebi üzerine TÜBİTAK’ın bu çalışmayı başlattığını belirten Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, sistemle ilgili şunları söyledi:

"Diyanet İşleri Başkanlığımızın hazırlamakta olduğu hicri takvimlerde belirlemiş olduğu kameri ay başlangıçlarını modern gözlemsel yollarla da teyit etmiş olduk. Ayrıca sistem, sahip olduğu teknik donanım ile ufuk aydınlığı gözlemlerini de gerçekleştirerek, imsak ve yatsı vakitlerinin gerçekleşme anına dair gözlemsel çalışmalar yapmaya da imkân vermektedir. Böylece, kamuoyunda ihtilafa neden olan kameri ay başlangıçlarının belirlenmesi ile imsak ve yatsı vakitlerinin belirlenmesi konularındaki tereddütlerin giderilmesine yönelik çalışmaların, gözlemlere dayalı bilimsel yollarla sağlaması yapılmış olacak."

İslam hukukunda esas alınan ay takvimi, ayın ilk günlerinde aldığı hilal konumuna göre belirleniyor. Bu takvime göre, ayların başlangıcı hilalin durumuna bağlı olarak her sene değiştiğinden, ayların başlangıcı ve dolayısıyla günlerin tespiti için iki görüş bulunuyor. Ayın başlangıcı için hilali çıplak gözle görme yöntemini tercih edenler ile bilimsel ölçüm ve hesaplamaları esas alan fıkıh otoriteleri arasında, yöntem nedeniyle günlerin belirlenmesinde zaman zaman farklılıklar meydana geliyor. Bu nedenle, Suudi Arabistan, İran gibi bazı ülkeler bazı senelerde bayramı Türkiye’den bir gün önce ya da bir gün sonra başlatabiliyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.