NFT çılgınlığının geleceği

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Kripto dünyasının yeni çılgınlığı non-fungible token’larla (NFT) ilgili neredeyse her gün yeni bir gelişme yaşanıyor. Andy Warhol’un 1980’lerden kalan ve yeniden düzenlenmiş bir resmi ünlü müzayede evi Christie’s’de 870 bin dolara satıldı. YouTube’un ünlü videosu Charlie Bit My Finger ise 760,999 bin dolara alıcı buldu. Ancak en büyük rakam Beeple olarak bilinen sanatçı Mike Winklemann’ın dijital eserinin satışıyla kaydedildi: 69.3 milyon dolar.

NFT’ler kripto paralar ve blockchain teknolojisi dünyasının bir parçası. Mayıs ayında yatırımcılar günde toplam 5,8 milyon dolar değerinde NFT alım satımı gerçekleştirdi. Crypto Integrity Tao CEO’su ve kripto para uzmanı Scott Morgan, “çılgınlık bu miktarda para getirmeye başladığında, masum insanları çok fazla parayı riske atmaya yöneltebilecek birçok şey olduğunu hatırlamak gerekiyor” dedi.

Forbes’un haberine göre, NFT’ler mevcut çılgınlık seviyelerini geride bıraktığında, çok daha yaygın kullanım alanı kazabilir. NFT’lerin iş dünyasında birçok kullanım alanı var. Ancak NFT’lerin bu şekilde kullanılabilmesi için bazı önemli sorunların çözülmesi gerekiyor. Bu teknoloji ilk olarak 2014 yılında ortaya çıkmış olsa da geçtiğimiz birkaç yıla kadar yoğun ilgi görmedi. Kullanımının çok yeni olmaması ise, sorunların ortaya çıkabileceği anlamına geliyor.

Morgan, “Pandora’nın kutusunu açıyoruz” dedi. NFT’lerle ilgili henüz ortaya çıkmamış güvenlik sorunları olabilir. Monsieur Personne ismini kullanan anonim bir kullanıcı, tanınmış bir sanatçıyı, farkında olmaksızın bir NFT’ye onay vermeye zorlamanın yolunu bulduğunu iddia ediyor. Dijital Asset Research Yönetim Kurulu Başkanı Doug Schwenk, “henüz olgunlaşmamış bir teknoloji” dedi. Açıklamasında, “kullanım alanını bulana kadar tökezleyecek ve geliştirmek için çaba gösterilecek” ifadesini kullandı.

Schwenk’e göre bir NFT’nin sahtesinin üretilmesi mümkün ancak NFT’leri doğrulamak için bazı otoriteler de mevcut. Bu durumda ise alıcıların sorunun farkında olması ve temkinli yaklaşması gerekiyor. Alternatif yatırım danışmanlığı şirketi Shinnecock Partners’ın ortaklarından Alan Snyder, Warhol NFT’sinin açık artırmayla satışının başka konuları da gündeme getirdiğini söyledi.

Snyder, “tokenları tam olarak kim oluşturdu? Token’ın bir daha değiştirilemez hale gelmesi sağlandı mı? Ya da değiştirilebilir mi?” dedi. NFT’lerin üretimi ve satışının gerçekleştiği platformlar da başka soruları gündeme getiriyor. Örneğin token’ı satış platformu oluşturduğu takdirde eserin sanatçısının haklarının ne olduğu belirgin değil. Aynı zamanda NFT’lerin satışa sunulduğu site çöktüğünde neler olacağı da bilinmiyor.

Bununla birlikte borsagundem.com'un derlediği bilgilere göre, NFT’lerle ilgili telif hakları konusunda da gündeme gelen sorular var. Potansiyel kullanım alanlarından bir tanesi , telif haklarının ve patentlerin de yer aldığı fikri mülkiyet kanunu. Avukat Catlan McCurdy, NFT ile daha önceden var olan yazılı kontratlar arasında çelişkiler olabileceğini söyledi. McCurdy, “buna karşı değilim. Bu heyecan verici ve neler olacağını görmek istiyorum” dedi. Ancak yine de temkinli yaklaşmak gerektiğini düşünüyor.

Aynı zamanda akıllı kontratlar da söz konusu. Genellikle NFT’ler yalnızca kullanıma hazır bilgisayar kodları olarak geliyor. Kaynak kodun ya da kuralların açıkça tanımının bulunmadığı durumlarda, akıllı kontratların nasıl kullanılacağını doğrulayacak bir veri bulunmuyor. Kuralları doğrulayan bir kaynak kodun varlığında bile, NFT üretmeye çalışan birçok kişi okuduğunu anlamak için kodlama bilgisine ihtiyaç duyuyor. Bu koşullar altında NFT yeniden satışa çıktığında ise belirsizlik ortaya çıkabiliyor.

Sanatçılara NFT hizmeti sunan Flipkick kurucularından James Cropcho, “bu akıllı kontratlar gerektiğinde değiştirilemiyor” dedi. Açıklamasının devamında, “oluşturulmalarının ardından, kötü bir durum yaşanırsa güncellenemiyor” ifadesini kullandı. Bir başka ihtimal de akıllı kontratların kontrol edemeyeceği kuralların varlığı. Bazı türdeki menkul kıymet yatırımları yalnızca hak sahibi yatırımcılara açık oluyor. Akıllı kontratlar ise bu verilere erişim sağlayamıyor.

Bitcoin'de kritik soru: Dip görüldü mü?

Binance CEO'su CZ'den Musk eleştirisi

Kripto paralarda sert dalgalanmalar

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.