Dünya çapında artan enerji fiyatları ve yükselen ABD faizleri gündemin ilk sırasında yer alıyor. Haftanın ilk işlem gününde Asya piyasalarında başlayan olumlu görünüm Avrupa ve ABD piyasalarında bozulunca, piyasalar bugüne negatif bir görünümle başladı. Yurt içinde gündemde veriler ve Merkez Bankası Başkanı'nın Meclis'teki sunumu vardı. Bu gelişmelerle BIST pozitif ayrışırken, TL'de değer kaybı sürdü. Dolar/TL dün ilk defa 9,00 TL’nin üzerini test etti ve bu sabah da yükselişini sürdürüyor. Bugün enerji fiyatları, ABD faizleri ve dolar endeksi piyasaların ana gündemi olmaya devam ediyor.
Küresel piyasalarda mevcut endişelerin ağırlığı artarken, borsalarda haftaya başlarken görülen pozitif hava korunamadı. Enerji ve ham madde fiyatlarındaki artışın enflasyonist kaygıları beslemesiyle dün karışık bir seyir izlenmesinin ardından bugün satışların hakim olması dikkati çekiyor. Borsa İstanbul dün emsallerinden pozitif ayrışırken, BIST 100 endeksi günü yüzde 1,31 oranında yükselişle 1.416,30 puandan tamamladı. Endeks güne yurt dışı piyasalar ve kur hareketleri ile beklentiler dahilinde satıcılı ağırlıklı başladı. Günü ilk yarısında toparlanarak pozitif seyre geçen endeks günün ikinci yarısında dalgalı bir seyir izleyerek günü yatay tamamladı. Asya borsaları geriledi. Avrupa borsaları düşüşle açıldı. ABD endekslerindeki dünkü kayıplar sonrası bugün yükselişle açıldı. Bu hafta başlayan bilanço sezonunun hisse bazlı hareketleri artırabileceği belirtiliyor.
Bu arada dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bir sunum yapan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, bankanın, salgın döneminde Türkiye ekonomisinin maruz kaldığı şokların kalıcı etkilerini sınırlayıcı, iç ve dış dengeyi gözeten, nihai olarak fiyat istikrarına öncelik veren bir para politikası duruşunu benimsediğini belirterek, "Para politikasında bundan sonraki dönemde de olası riskleri gözeten bir yaklaşım sergilemeyi sürdüreceğiz." dedi. Enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurların yanı sıra yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılmaya bağlı talep gelişmelerinin etkili olduğunu vurgulayan Kavcıoğlu, "Pandemi şartlarına rağmen yılı 15-17 milyar dolar arasında bir cari açıkla kapatıp önümüzdeki yıllarda da cari açığı çözmüş, faizi ve kuru çok daha dengeli bir ülke haline geleceğimizden kimsenin şüphesi olmasın. Önümüzdeki yıl enflasyon onunla beraber inecektir, emin olabilirsiniz." açıklamasını yaptı.
Analistler, küresel pay piyasalarında risk iştahını azaltan faktörlerin mevcudiyetini koruduğunu, yarın ABD'de açıklanacak enflasyon verileri ve ABD Merkez Bankası'nın toplantı tutanakları öncesinde yatırımcıların beklemeye geçebileceğini söyledi. Bugün yurt içinde sanayi üretim endeksi, yurt dışında ise Almanya'da ZEW endeksleri ve ABD'de JOLTS açık iş sayısının takip edileceğini belirtildi.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde, geçen hafta 1.375 seviyesinde yaşanan dip arayışının ardından başlayan tepki yükselişi, haftanın ilk günü itibarıyla 1.416 seviyesine ulaştı. Kısa vadeli düşüş trendini düşük hacimle yukarı kırarken, gün içinde 1.406 seviyesi üzerinde kaldıkça geri çekilmeler olsa da yükselişini ilk hedef olarak 1.428-1.434 aralığı ve sonrasında 1.442-1.444 aralığına kadar devam ettirmesi bekleniyor. Aşağıda da 1.410 seviyesi üzerinde kalıcı bir hareket oluşmaması ve endeksin bu seviye altına gelmesi halinde ise, piyasada kırılganlığın artması ve endeksin kademeli bir şekilde 1.400 ,1.390 ve 1.375 seviyelerine doğru geri çekilmesi bekleniyor. Teknik göstergelerdeki genel güçlenme ve momentumdaki pozitif eğilim geri çekilmeler yaşansa da alım fırsatı olarak kullanılacağına ve tepki yükselişi eğiliminin korunacağına işaret ediyor.
Piyasalarda bugün takip edilen verilerde yurt içinde 10.00'da ağustos ayı sanayi üretimi, yurt dışında da 09.00'da İngiltere, ağustos ayı işsizlik oranı ile 12.00'de Almanya, ekim ayı ZEW Beklenti Anketi öne çıktı.
BİST 100 endeksi güne yüzde 0,49 oranında düşüşle 1.409,42 puandan başladı.
Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 6,88 puan ve yüzde 0,49 azalarak 1.409,42 puana geriledi.
Bankacılık endeksi yüzde 0,52 ve holding endeksi yüzde 0,51 düşüş kaydetti. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 0,64 ile turizm, en çok kaybettiren yüzde 0,80 ile menkul kıymet yatırım ortaklığı oldu.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günün ilk yarısında yüzde 0,42 değer kazanarak 1.422,31 puana yükseldi.
Günün ilk yarısında dalgalı seyreden BIST 100 endeksi, saat 13.00 itibarıyla önceki kapanışa göre 6,00 puan artışla 1.422,31 seviyesine çıktı. Toplam işlem hacmi 6,6 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Endeks, günün ilk yarısında en düşük 1.408,01, en yüksek ise 1.423,02 puanı gördü.
İlk yarıda bankacılık endeksi yüzde 0,49, holding endeksi yüzde 0,09 değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 1,55 ile madencilik, en çok gerileyen ise yüzde 0,78 ile turizm oldu.
Önceki kapanışa göre günün ilk yarısında BIST 100 endeksine dahil hisselerden 64'ü yükseldi, 26'sı değer kaybetti. En çok işlem gören hisse senetleri Garanti BBVA, Kardemir (D), Sasa Polyester, Tüpraş, Yapı ve Kredi Bankası oldu.
BİST 100 endeksi günü yüzde 0,04 oranında yükselişle 1.416,82 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi önceki kapanışa göre, yüzde 0,04 oranında 0,52 puan değer kazanarak günü 1.416,82 puandan tamamladı. Toplam işlem hacmi 16 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Endeks gün boyu 1.423,02 ile 1.408,02 seviyeleri aralığında dalgalandı.
Önceki kapanışa göre mali endeks yüzde 0,06 ve teknoloji endeksi yüzde 2,68 oranında değer kazanırken, sanayi endeksi yüzde 0,04 ve hizmetler endeksi yüzde 0,44 oranında değer kaybetti.
BIST 30 endeksi, önceki kapanışa göre puan 1,81 ve yüzde 0,12 yükselişle 1.524,55 puandan kapandı. BIST hisselerinin 156'sı prim yaparken, 235'i düştü. Garanti BBVA, Aselsan, Türk Hava Yolları, Sasa Polyester ve Kardemir (D) en çok işlem gören hisse senetleri oldu.
Avrupa'da doğal gaz tedarikinde yaşanan sorunlar ve petrol başta olmak üzere ham madde fiyatlarının yüksek seviyelerini koruması enflasyonist kaygıların gündemde kalmaya devam etmesine neden oluyor. Makroekonomik tarafta karışık sinyaller veren veriler de büyümeye dair kaygıları desteklerken, bu durum durgunluk içinde enflasyon olarak bilinen "stagflasyon" temasını güçlendiriyor.
Öte yandan Çinli yetkililerin, yolsuzlukları ortadan kaldırmak amacıyla finans alanındaki düzenleyici kuruluşları, kamuya ait büyük bankaları, sigorta şirketlerini ve şüpheli alacak yöneticilerini kapsayan bir teftiş başlatması da özellikle Asya borsalarında risk iştahını azalttı.
Emtia fiyatlarındaki yükselişin sürmesinin, enflasyonun beklenenden daha uzun süre gündemde kalacağı endişelerini artırması ile dün New York borsasında satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, kapanışta Dow Jones endeksi yüzde 0,72, S&P 500 endeksi yüzde 0,69 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,64 değer kaybetti. ABD'nin önde gelen yatırım bankalarından Goldman Sachs'ın ülke ekonomisine yönelik büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etmesi, pay piyasalarının negatif seyrinde etkili oldu.
Avrupa tarafında, halihazırda enflasyonist kaygıların bulunduğu bir ortamda yükselmeye devam eden enerji fiyatları, ekonomik toparlanmanın sürdürülebilirliğine olan güveni de sarsıyor. Bu durum fiyatlama zorluklarını beraberinde getirirken, dün Avrupa borsalarında da karışık bir seyir izlendi. Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 0,05 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,46 geriledi, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,72 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,16 yükseldi.
Asya borsalarında, enflasyondaki yükselişin beklenenden daha uzun süreceği endişeleri ile haftanın ikinci işlem gününde satış ağırlıklı bir seyir izlendi. Çin'de emlak sektöründe yaşanan borç krizi, emlak devi Evergrande'nin ödemelerini gerçekleştirememesi ile gündemde kalmaya devam ederken, enerji ve petrol başta olmak üzere ham madde fiyatlarındaki artışın enflasyonist kaygıları beslemesi pay piyasalarında satış baskısı yarattı. Öte yandan Çinli yetkililerin, yolsuzlukları ortadan kaldırmak amacıyla finans alanındaki düzenleyici kuruluşları, kamuya ait büyük bankaları, sigorta şirketlerini ve şüpheli alacak yöneticilerini kapsayan bir teftiş başlatması da risk iştahını azalttı.
Bu gelişmelerle Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,94 azalarak günü 25.230 puandan tamamlarken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,3 azalışla 3.546 puan, Avustralya'da S&P/ASX 200 endeksi yüzde 0,3 düşüşle 7.281 puan ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,4 kayıpla 2.916 puan oldu. Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 kayıpla 24.904 puanda, Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 0,2 gerilemeyle 60.000 puanda seyretti.
Avrupa borsaları, güne satış ağırlıklı bir seyirle başladı. Açılışın ardından Stoxx Europe 600 gösterge endeksi yüzde 0,56 azalarak 455 puan, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 0,66 düşüşle 15.097 puan oldu. İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,69 değer kaybıyla 7.096 puanda, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,68 azalışla 6.523 puanda ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,55 düşüşle 25.765 puanda bulundu.
Analistler, Avrupa'da hala yüksek seviyelerde bulunan doğal gaz fiyatlarının enflasyon baskılarını ve belirsizliği artırdığını söyledi. Kasım vadeli doğal gaz kontratı şu sıralarda 87 eurodan işlem gördü.
ABD borsası, güne hafif yükselişle başladı. Açılışta Dow Jones endeksi, yüzde 0,07 artarak 34.520,37 puana çıktı. S&P 500 endeksi yüzde 0,13 artışla 4.366,70 puana ve Nasdaq endeksi yüzde 0,33 kazançla 14.533,6 puana yükseldi.
Emtia fiyatlarındaki yükseliş enflasyonun beklenenden daha uzun süreceği ve küresel büyümenin yavaşlayacağına dair endişeleri körüklerken, Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel ekonomiye ilişkin 2021 büyüme tahminini yüzde 6'dan yüzde 5,9'a düşürdü.
İstanbul serbest piyasada dolar 9,0170 liradan, euro 10,4270 liradan güne başladı.
Serbest piyasada 9,0150 liradan alınan dolar, 9,0170 liradan satıldı. 10,4250 liradan alınan euronun satış fiyatı ise 10,4270 lira olarak belirlendi.
Dünkü kapanışta doların satış fiyatı 8,9630 lira, euronun satış fiyatı ise 10,3790 lira olmuştu.
Dolar endeksi dün yüzde 0,3'lük artışla 94,4 seviyelerinden kapanmasının ardından bugün yatay seyrederken, Euro/dolar paritesi dün yüzde 0,2'lik düşüşle 1,1555 seviyesinden kapanmasının ardından bugün yatay seyretti. Dolar/yen paritesi yüzde 0,1 değer kaybederek 113,2 seviyelerinde dengelendi.
Dolar/TL, güne yükselişle başlamasının ardından 9,02 seviyelerinde işlem gördü.
Dün yükseliş eğiliminde hareket eden dolar/TL, günü bir önceki kapanışın yüzde 0,33 üzerinde 8,9999 seviyesinden tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne de yükselişle başlamasının ardından saat 10.55 itibarıyla önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 9,0220 seviyesinde bulundu.
Euro/TL yüzde 0,21 değer kazancıyla 10,4350'den, sterlin/TL de yüzde 0,28 yükselişle 12,2680'ten satıldı.
Dolar endeksi yüzde 0,1 azalışla 94,3 seviyesinde bulunurken, euro/dolar paritesi ise önceki kapanışın hemen üzerinde 1,1560'tan işlem gördü.
İstanbul serbest piyasada dolar 8,9950 liradan, euro 10,3960 liradan satıldı.
Gün sonunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), doların bugünkü efektif kurunu alışta 8,9933 lira, satışta 9,0293 lira olarak açıkladı. TCMB, önceki efektif kurunu alışta 8,9305 lira, satışta 8,9663 lira olarak belirlemişti.
Uluslararası piyasalarda, saat 18.00 itibarıyla euro/dolar paritesi 1,15492, sterlin/dolar paritesi 1,3601, dolar/yen paritesi de 113,60 düzeyinde seyrederken, serbest piyasada da dolar/TL 9,0403, euro/TL 10,4499 ve sterlin/TL de 12,3082 seviyesinden işlem gördü.
Brent petrolün varili, uluslararası piyasalarda 83,50 dolardan işlem gördü.
Dün 84,59 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 83,65 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varili, bugün saat 10.02 itibarıyla kapanışa göre yüzde 0,17 azalışla 83,50 dolardan işlem gördü. Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 80,17 dolardan alıcı buldu.
Yeni tip korona virüs (Kovid-19) salgını sonrası küresel ekonomik toparlanmayla birlikte ham petrol talebindeki iyileşmenin beklenenden daha hızlı gerçekleşmesi, arzın talebin gerisinde kalması ve tedarik zincirinde yaşanan sorunlar nedeniyle yaşanan enerji krizi dünya genelinde etkisini sürdürürken, petrol fiyatları son yılların en yüksek seviyelerinde seyretti.
WTI türü petrolün varili, dün 82 doları aşarak Ekim 2014'te 82,88 dolar olan rekor seviyeye yaklaştı. Brent petrol ise 84,59 dolarla Ekim 2018'den beri en yüksek seviyeye ulaştı.
Tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar sebebiyle artan doğal gaz ve kömür fiyatlarının üreticileri petrol gibi alternatif yakıtlara teşvik etmesiyle destek bulan fiyatlar, enflasyondaki yükselişin beklenenden daha uzun süreceği endişelerine yol açıyor.
Analistler, doğal gazdan petrole geçişin ham petrol talebinde günlük 250 bin-750 bin varil arasında artışa sebep olabileceğini tahmin ediyor.
Gün ortasında İstanbul Kapalıçarşı'da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 509,00 lira, Cumhuriyet altınının satış fiyatı ise 3.374,00 lira oldu.
Altının onsu uluslararası piyasalarda yüzde 0,3 artışla 1.759,8 dolardan, Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,1 azalışla 83,2 dolardan işlem gördü.
Gün sonunda İstanbul Kapalıçarşı'da, bugün kapanışta çeyrek altın 830,00 lira, Cumhuriyet altını 3.398,00 liradan satılırken, 24 ayar külçe altının gram fiyatı ise önceki kapanışa göre yüzde 1,3 yükselişle 512,70 liradan işlem gördü.
Altının onsu, uluslararası piyasalarda saat 18.00 itibarıyla 1.762 dolardan, Brent petrolün vadeli işlemlerde varil fiyatı, yüzde 0,02 oranında düşerek 83,63 dolardan işlem gördü.
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) ekim vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontrat, güne düşüşle başlamasının ardından 1.520 puanda dengelendi.
Dün, alıcılı bir seyir izleyen endeks kontratı, normal seansı önceki kapanışın yüzde 1,7 üzerinde 1.532,00 puandan tamamladı. Endeks kontratı, akşam seansında ise 1.526,25 puana geriledi.
Analistler, rekor seviyelere yükselen emtia fiyatlarının küresel bazda enflasyon baskısı oluşturmaya devam ettiğini kaydederek, artan belirsizliklerin pay piyasalarını negatif etkilediğini bildirdi.