Hisse senetleri kaybettirirken yatırımcı ne yapmalı?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

“Borsada doğru hisseye yatırım yaparak zengin olup erken emekliliğe ulaşmak isteyenlerin bilmesi gereken bir şey var: Hisse senetlerinin büyük çoğunluğu para kaybettiriyor.”

MarketWatch yazarı Brett Arends’in söz konusu ifadelerine göre, ABD borsalarındaki hisse senetlerinin büyük çoğunluğu uzun vadede düşük riskli yatırımlardan daha kötü sonuçlanıyor. Arends 1 aylık ABD Hazinesi bonoları, vadeli mevduat hesapları veya mevduat sertifikaları gibi tercihlerin daha yüksek getiri sağladığına dikkat çekiyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre bireysel yatırımcılar genellikle kazanan hisse senetlerine yapılan yatırımların sağladığı olağanüstü zenginliğe odaklanır. Ancak kaybettiren hisselerin neden olduğu tehlikelerse görmezden gelinir.

Arends’in yazısında 1926’dan bu yana ABD borsalarında kote edilen tüm hisse senetlerinin yaklaşık %59’u, diğer bir deyişle beşte üçü yatırımcıları daha fakir hale getirdi. Bu karamsar tablo aynı dönemde borsaların genel olarak olağanüstü performans göstermesine rağmen gerçekleşti. Ancak borsalardaki tüm kazanımlar hisse senetlerinin %40’ı için geçerliydi. Arends bu kazanalar grubu arasındaki gerçek kazananlarınsa çok daha az sayıda olduğuna dikkat çekiyor.

Arizona Eyalet Üniversitesi W.P. Carey İşletme Okulu Profesörü Hendrik Bessembinder ABD borsalarında hissedar getirilerinin dönüm noktaları alanında çalışıyor. Profesör ABD borsalarında bugüne kadar işlem gören ve Chicago Üniversitesi’nin bir iştiraki olan Güvenlik Fiyatları Araştırma Merkezi tarafından takip edilen 28.114 hisse senedine odaklandı.

Bessimbinder’ın araştırmasına göre 1926’dan bu yana olan tarih aralığında hisse senedi sahiplerinin toplam serveti 55 trilyon dolara ulaşıyor. Ancak kazanımlar 12 binden az sayıdaki hisse senedinde 64 trilyon dolar civarında gerçekleşiyor. Diğer 16 bin Hisse senedi ise 9 trilyon dolar kaybettiriyor.

Rakamlar derinlemesine incelendiğinde ise tablo daha ilginç bir hal alıyor. Bu 12 bin hisse senedinde tüm paranın yaklaşık yarısı (%45) sadece 50 hisse senedinden elde ediliyor.

Arends’e göre bu tablo hisse senetlerinin yarısının yatırımcıya para kaybettirdiğini ve diğer yarısındaki önemli bir kısmının da küçük bir miktarda getiri sağladığını gösteriyor. Wall Street hisse senetlerinin tamamının yalnızca %0,17’si, yani 562 Hisse senedi, ABD borsalarında şimdiye kadar sağlanan servetin yaklaşık yarısını oluşturuyor.

Bu tablo nasıl değerlendirilmeli?

Elbette yukarıda bahsedilen tablo bu dönemler içerisinde yaşanan doların devalüasyonunu görmezden gelir ve enflasyon tarafından çarpıtılır.

Yine de Bessembinder’ın verileri ABD borsasında yaratılan tüm servetin yüzde 5’inin tek bir şirket tarafından sağlandığı gerçeğini gözler önüne seriyor: Apple. ABD borsalarındaki servetin %20’si ise sadece 10 şirket tarafından üretiliyor: Apple, Microsoft, Exxon Mobil, Google’ın çatı şirketi Alphabet, Amazon, Berkshire Hathaway, Johnson & Johnson, Walmart, Chevron ve Procter & Gamble (P&G).

Yatırımcılar bugünlerde ise yapay zekâ teknolojileri konusunda heyecanlanıyorlar ve bir sonraki kazanan hisse senedini seçmeye çalışıyorlar.

Ancak Arends bu tür bir süreçte para kazanmak için Warren Buffett’ın önerdiği karşıt yolu hatırlatıyor. Buffett’a göre çoğu yatırımcının otomobilin icadından para kazanmasının tek yolu endüstrileri işsiz kalacak at arabası veya kırbaç üreticileri gibi şirketlere karşıt bahis oynamaktı. Kazanan otomobil şirketlerini önceden seçmekse neredeyse imkansızdı. Zira ilk günlerde yüzlerce yeni şirket kuruluyordu. Bu şirketlerin hemen hemen hepsi iflas etti.

Borsa yazarı bilge bir yatırımcının 1999-2000 yılları arasındaki dot-com çılgınlığı sırasında kendisine söylediği benzer bir sözü hatırlıyor. Bilge yatırımcı internet devrimi gerçekten dünyayı dönüştürmüş olsa bile, büyük kazananların kim olacağını önceden bilmenin bir yolu olmadığını söylemiş. Söz konusu yatırımcı muhtemel kazananlarının çoğunun henüz piyasada bile olmadığını da sözlerine eklemiş.

Bu öngörünün gerçekten de haklı olduğu anlaşılabiliyor. Zira dot-com krizi zamanında işlem gören en iyi teknoloji hisselerinden kazananlar sadece Amazon ve Microsoft oldu. Google henüz ne Alphabet adında bir çatı şirkete sahipti ne de kalka açık bir şirketti. Aynı şekilde Facebook da değiş Meta ismini almak daha temelleri dahi atılmamıştı.

Bessimbinder’ın listesine göre hissedarların servetini en fazla yok eden şirketler dünün teknoloji umutlarını taşıyanlar olmuş. En çok kaybettiren hisse senedi olan WorldCom, yatırımcıları 100 milyar dolar daha yoksul hale getirmiş. Lucent, Palm ve Sycamore Networks da listenin başında yer alıyor.

Bugünün borsasında da bu gibi yeni ve aşırı ısınan hisse senetleri var. Ancak Uber, DoorDash ve AirBNB gibi hisse senetlerinin kaderini önceden tayin etmek mümkün değil. (Bessembinder'in verileri de geçen yılın sonuna kadar izleniyor ve bu Hisse senetlerinin çoğunun 2023'te toparlanıp toparlanmadığı belirtilmiyor.)

Söz konusu araştırma yatırımlarda geniş çaplı çeşitlendirme ve düşük maliyetli yatırım fonlarına yatırım yapma lehine güçlü bir argüman niteliği taşıyor. Bugün piyasalardaki hisse senetlerinde en fazla servetin kim tarafından kazanılacağı bilinmiyor. Ancak düşük maliyetli endeks fonu yatırımları bireysel hisse senetlerinde düşüşler gözlemlense de endekslerdeki yükseliş trendini takip edebiliyor.

Tüm bunlara rağmen kazanan hisse senedini seçmeye çalışacak yatırımcıların da zorlu bir görevle karşı karşıya olduklarını bilmeleri gerekiyor.

Goldman: ABD Hazinesi'nin nakit seviyesi minimum miktarın altına inecek

Yatırımcılar, tuzak diplere aldanmamalı

ABD’de borç limiti krizi yatırımcıları ürkütüyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.