Salgın kaynaklı gelişmeler ve enerji maliyetlerindeki artış enflasyon tarafında yukarı yönlü riskleri sürdürürken, erken sıkılaşma endişeleri de gündemde bulunuyor. Enerji krizi ve maliyetleri ile enflasyon tetiklemesi, merkez bankalarının politikalarına gözlerin çevrilmesine neden oluyor. Risk iştahı ve fiyatlamalar bu gündemlerle şekillenirken, dün yurt içinde göözler Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin arasındaki görüşmedeydi. Soçi’de gerçekleştirilen görüşmenin iki taraf için de verimli geçtiği açıklandı. Dün ECB Merkez Bankacılığı Forumu’nda merkez bankası başkanları mesajlarını verirken, bugün Fed üyelerinden gelecek açıklamalar öne çıkıyor.
Küresel borsalarda önceki gün yaşanan kayıplar sonrası dün toparlanma çabası etkili oldu. BIST 100 Endeksi de bu seyre uyarak dün günü yüzde 0,59 oranında yükselişle 1.391,92 puandan tamamladı. Endeks, günün ilk yarısını yatay seyirde geçirirken, günün ikinci yarısında yükselişini güçlendirdi. Asya borsalarında karışık bir seyir izlendi. Avrupa borsaları yükselişle açıldı. ABD borsaları ise dün günü karışık kapanışlarla tamamlarken, bugün yükselişle açıldı.
Dün küresel piyasalara paralel pozitif bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışın yüzde 0,59 üzerinde 1.391,92 puandan tamamladı.
Analistler, yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özeti ve dış ticaret dengesi, yurt dışında ise Almanya'da işsizlik ve Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Euro Bölgesi'nde işsizlik ve ABD'de 2. çeyrek Gayri Safi Yurt içi Hasıla (GSYH) verilerinin takip edileceğini bildirdi.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde, 1.375 desteğine geri çekilmelerin görüldüğü seans içi tepki denemeleri zayıf kalsa da dün pozitif bir seyir izlendi. Aybaşında başlayan kısa vadeli düşüş trendi altında hareket sürerken, endeks gün içerisinde 1.375 desteği üzerinde tutunursa son dönemde yaşanan aşağı baskı sonrası tepki alımları gündeme gelebilir. Bunun da 1.400 seviyesini aşma çabasını kuvvetlendirmesi bekleniyor. Endeksin satış baskısından kurtularak yukarı bir atak gerçekleştirebilmesi için kritik olan 1.400 direnci sonrasında ilk etapta 1.410 ve sonrasında da 1.430 ve 1.450 seviyelerinin test edilmesi bekleniyor. Zayıf tepki denemelerinin yeniden satış baskısı yaratabileceği unutulmadan, seans içi geri çekilmelerde de 1.389 ve aşağıda 1.383 ile 1.375 destek seviyeleri takip ediliyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler yoğun olacak. Fiyatlamalarda etkili olması beklenen ve öne çıkan verilerde ise yurt içinde 10.00'da ağustos ayı dış ticaret dengesi, 14.00 eylül ayı TCMB PPK toplantı özeti ve 14.30 haftalık banka ve para istatistikleri izlenecek. Yurt dışında ise 10.55'te Almanya eylül ayı işsizlik oranı, 12.00'de Euro Bölgesi, ağustos ayı işsizlik oranı, 15.00'te Almanya, eylül ayı TÜFE ve 15.30'da ABD, haftalık işsizlik başvuruları ile 2. çeyrek GSYH açıklanacak.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, güne yüzde 0,13 artışla 1.393,69 puandan başladı.
Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 1,77 puan ve yüzde 0,13 artarak 1.393,69 puana yükseldi.
Bankacılık endeksi yüzde 0,29 ve holding endeksi yüzde 0,02 artış kaydetti. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 0,44 ile ticaret, tek kaybettiren yüzde 0,54 ile metal eşya, makina oldu.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günün ilk yarısında yüzde 0,31 değer kazanarak 1.396,25 puana yükseldi.
Günün ilk yarısında yükseliş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, saat 13.00 itibarıyla önceki kapanışa göre 4,33 puan artışla 1.396,25 seviyesine çıktı. Toplam işlem hacmi 5,9 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Endeks, günün ilk yarısında en düşük 1.389,90, en yüksek ise 1.399,35 puanı gördü.
İlk yarıda bankacılık endeksi yüzde 0,25 ve holding endeksi yüzde 0,35 değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 1,52 ile ulaştırma, en çok gerileyen ise yüzde 0,87 ile elektrik oldu.
Günün ilk yarısında mali endeks yüzde 0,13, teknoloji endeksi yüzde 1,02 ve sanayi endeksi yüzde 0,31 değer kazanırken, hizmetler endeksi yüzde 0,26 değer kaybetti.
Önceki kapanışa göre günün ilk yarısında BIST 100 endeksine dahil hisselerden 55'i yükseldi, 30'u değer kaybetti. En çok işlem gören hisse senetleri Garanti BBVA, Türk Hava Yolları, Şişecam, Tüpraş, Yapı ve Kredi Bankası oldu.
BİST 100 endeksi günü yüzde 1,04 oranında yükselişle 1.406,39 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi günü, yüzde 1,04 oranında önceki kapanışa göre 14,48 puan değer kazanarak 1.406,39 puandan tamamladı. Toplam işlem hacmi 16 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Endeks gün boyu en yüksek 1.409,19, en düşük 1.386,09 puandan işlem gördü.
Bankacılık endeksi yüzde 1,55 ve holding endeksi yüzde 0,77 oranında değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 1,70 ile metal eşya, makine, en çok kaybettiren ise yüzde 0,87 ile halka arz endeksi oldu.
Önceki kapanışa göre mali endeks yüzde 0,94, sanayi endeksi yüzde 1,04, hizmetler endeksi yüzde 0,37 ve teknoloji endeksi yüzde 1,53 oranında değer kazandı.
BIST 30 endeksi, önceki kapanışa göre 61,25 puan ve yüzde 1,09 yükselişle 1.505,15 puandan kapandı. BIST hisselerinin 237'si prim yaparken, 135'i düştü. Garanti Bankası, Mergü Enerji, Türk Hava Yolları, Şişecam ve Tüpraş en çok işlem gören hisse senetleri oldu.
Küresel piyasalar, para politikası yapıcılarının enflasyondaki arz şoklarının geçici olduğuna yönelik mesajlarını yinelenmesi sonrası sakinleşirken, bugün gözler ABD'de büyüme başta olmak üzere yoğun veri gündemine çevrildi.
Tedarik zincirindeki kırılma, enerji arzından navlun fiyatlarına neredeyse bütün ekonomik işleyişi olumsuz etkilerken, para politikası yapıcılarının arz şokunun zamanla düzeleceğine yönelik açıklamaları piyasalardaki endişeleri nispeten yatıştırdı.
ABD'de Temsilciler Meclisi'nin borç tavanını gelecek yıla kadar askıya almaya yönelik tasarıyı onaylaması ve Çin'de 49,6'yla Şubat 2020'den bu yana ilk defa 50 seviyesinin altına gerileyen imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin Çin Merkez Bankası'nı (PBoC) kredi faiz oranlarını düşürebileceği beklentisini artırması, pay piyasalarında tepki alımlarının gelmesini sağladı.
Öte yandan, Çinli emlak devi Evergrande Asya tarafında risk unsuru olmayı sürdürürken, dün 94,4'le Ekim 2020'den bu yana en yüksek seviyesine çıkan dolar endeksinin seyrinin varlık fiyatları üzerinde etkili olmaya devam edeceği ifade ediliyor.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında karışık bir seyir izlenirken, S&P 500 endeksi yüzde 0,16, ve Dow Jones endeksi yüzde 0,26 değer kazandı. Nasdaq endeksi ise yüzde 0,24 düştü. New York borsasında endeks vadeli işlem kontratları yeni güne alış ağırlıklı bir seyirle başladı.
İngiltere'de benzin sıkıntıları hafiflerken, İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey dünkü konuşmasında varlık alımlarının son noktasına gelindiğini belirterek, “Para politikası arz şokların çözemez.” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde ise enflasyondaki artışın arz şokları kaynaklı ve geçici olduğu vurgusunu yineledi.
Bugün açıklanan verilere göre İngiltere'de Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) 2. çeyrekte yıllık yüzde 23,6'ya revize edildi. Önceki açıklamada GSYH'nın yıllık artışı yüzde 22,2 seviyesindeydi.
Avrupa borsaları, bu gelişmelerle dün alış ağırlıklı bir seyir izlerken, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,14, Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,77, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,83 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,64 değer kazandı. Vadeli işlemlerde endeks kontratları yeni günün açılışında da alıcılı seyrediyor.
Asya borsaları karışık seyretti. Para politikası yapıcılarının enflasyondaki arz şoklarının geçici olduğuna yönelik mesajlarını yinelenmesi sonrası pay piyasalarında nispeten sakin bir seyir izlense de doğal gaz krizi ve tedarik sorunlarının varlığını sürdürmesi dengelenmeyi zorlaştıran unsurlar olarak öne çıkıyor.
Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda, bugün yaptığı açıklamada, salgın kaynaklı süregelen risklere rağmen ülke ekonomisinin bir trend olarak toparlanmaya devam ettiğini, enflasyon trendinin de istikrara kavuştuğunu söyledi. Gerekirse daha fazla gevşek politikadan kaçınmayacaklarını vurgulayan Kuroda, "Ekonomi toparladıkça ve cep telefonu ücretlerinin düşmesinin etkileri azaldıkça enflasyonun da kademeli artmasını bekliyoruz." dedi.
Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 azalarak günü 29.453 puandan tamamladı. Dün yaklaşık bir ayın en düşük seviyesini gören Çin'de Şanghay bileşik endeksi bugün yüzde 0,9 artışla 3.568 puandan, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,3 yükselişle 3.068 puandan kapandı. Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 0,2 düşüşle 59.291 puanda ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,4 kayıpla 24.576 puanda seyretti.
Avrupa borsaları, güne yükselişle başladı. Açılışın ardından Stoxx Europe 600 gösterge endeksi yüzde 0,59 artarak 457,72 puan, Almanya'da DAX 30 endeksi ise yüzde 0,13 değer kazanarak 15.386 puan oldu. İspanya'da IBEX 35 endeksi yüzde 0,45 artışla 8.920 puanda, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,47 yükselerek 6.592 puanda ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,34 primle 7.132 puanda bulundu.
ABD borsası, güne yükselişle başladı. Açılışta Dow Jones endeksi, 100 puanın üzerinde değer kazandı ve yüzde 0,33 artarak 34.503,43 puana çıktı. S&P 500 endeksi yüzde 0,39 artışla 4.376,40 puana ve Nasdaq endeksi yüzde 0,56 kazançla 14.593,6 puana yükseldi.
Devam eden enflasyon endişeleri ile ABD Kongresi'ndeki bütçe ve borç limiti çıkmazlarıyla dün karışık bir seyir izleyen endeksler, bugün açılışta toparlanma gösterdi.
Artan enflasyon endişeleriyle hafta başında 3 ayın en yüksek seviyelerine çıkan ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, bugün yüzde 1,54 seviyelerinde seyretti.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, dün katıldığı bir toplantıda, yüksek enflasyonun kalıcı olmayacağı mesajını vermişti. Makroekonomik tarafta ise ABD ekonomisi, bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 6,7'lik büyüme kaydetti. Yukarı yönlü revize edilen veriye ilişkin beklenti, ekonominin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 6,6 büyümesi yönündeydi.
Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 25 Eylül ile biten haftada 362 bine çıkarak artışını üçüncü haftaya taşıdı.
İstanbul serbest piyasada dolar 8,9090 liradan, euro 10,3500 liradan güne başladı.
Serbest piyasada 8,9070 liradan alınan dolar, 8,9090 liradan satıldı. 10,3480 liradan alınan euronun satış fiyatı ise 10,3500 lira olarak belirlendi.
Dünkü kapanışta doların satış fiyatı 8,8740 lira, euronun satış fiyatı ise 10,3190 lira olmuştu.
Euro/dolar paritesi dün 1,1589'la 24 Temmuz 2020'den bu yana en düşük seviyesini görmesinin ardından bugün 1,16'nın hemen üzerinde işlem gördü.
Dolar/TL ise dün yüzde 0,54 artışla 8,9237'den kapanış yapmasının ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 8,9050 seviyesinde işlem gördü.
Dolar/TL, güne düşüşle başlamasının ardından 8,88 seviyelerinde işlem gördü.
Dün yükseliş eğiliminde hareket eden ve 8,9588 ile tarihi zirvesini gören dolar/TL, günü önceki kapanış seviyesine göre yüzde 0,54 artışla 8,9237'den tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne ise düşüşle başlamasının ardından saat 10.35 itibarıyla önceki kapanışın yüzde 0,4 altında 8,8840 seviyesinde bulundu. Euro/TL yüzde 0,3 azalışla 10,3260'tan, sterlin/TL de yüzde 0,4 değer kaybıyla 11,9370'ten satıldı.
Dolar endeksi 94,4 ile Eylül 2020'den bu yana gördüğü en yüksek seviyeyi test etmesinin ardından 94,3'te dengelenirken, euro/dolar paritesi yüzde 0,1'lik artışla 1,1605 seviyesinden işlem gördü. Dolar/yen paritesi ise yüzde 0,1 değer kaybederek 111,8 seviyelerinde dengelendi.
Analistler, dün para politikası yapıcılarının enflasyondaki artışın arz şokları kaynaklı ve geçici olduğunu belirtmesine karşın, dolar endeksindeki güçlü seyrin devam ettiğini söyledi.
Teknik açıdan dolar endeksinde 94,8'in direnç olarak öne çıktığını bildirdi.
Gün ortasında Borsa İstanbul Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarı'nda işlem gören gösterge kağıdı 9 Kasım 2022 vadeli tahvilin, bugün valörlü işlemlerinin saat 13.00 itibarıyla basit getirisi yüzde 17,44, bileşik getirisi yüzde 18,20 seviyelerinde bulunuyor.
Uluslararası piyasalarda saat 13.00 itibarıyla euro/dolar paritesi 1,1590, sterlin/dolar paritesi 1,3460 ve dolar/yen paritesi 111,9 düzeyinde seyretti.
İstanbul serbest piyasada dolar 8,9050 liradan, euro 10,3390 liradan satıldı.
Gün sonunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), doların bugünkü efektif kurunu alışta 8,8723 lira, satışta 8,9078 lira olarak açıkladı. TCMB, önceki efektif kurunu alışta 8,8371 lira, satışta 8,8725 lira olarak belirlemişti.
Uluslararası piyasalarda, saat 18.00 itibarıyla euro/dolar paritesi 1,15918, sterlin/dolar paritesi 1,3482, dolar/yen paritesi de 111,57 düzeyinde seyrederken, serbest piyasada bugün TL karşısında dolar 8,8853, euro 10,3157 ve sterlin de 12,0003 seviyesinden değerlendi.
Brent petrolün varili uluslararası piyasalarda 77,98 dolardan işlem gördü.
Dün 79,40 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 78,09 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varili, bugün saat 09.51 itibarıyla kapanışa göre yüzde 0,14 düşüşle 77,98 dolardan işlem gördü. Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 74,81 dolardan alıcı buldu.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi verilerine göre, ülkenin ticari ham petrol stokları geçen hafta bir önceki haftaya göre 4 milyon 600 bin varille beklentinin aksine arttı. Piyasa beklentisi, stokların 2 milyon 333 bin varil azalacağı yönündeydi. Ülkede, benzin stoklarında da 200 bin varil artış görüldü.
Uzmanlar ise son haftaları yükselişle geçiren petrol fiyatlarındaki artış eğiliminin küresel piyasaları etkileyen enerji krizi nedeniyle devam ettiğini ifade ediyor.
Öte yandan, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun gelecek hafta gerçekleştireceği toplantıdan kasımda günlük 400 bin varil üretim artışının devamı yönünde karar çıkması bekleniyor.
OPEC Genel Sekreteri Muhammed Barkindo, dün Ortak Teknik Komitesi (JTC) toplantısında yaptığı açıklamada, ekonomik toparlanma ve sağlam göstergelerle desteklenen petrol piyasasında talebin bu yıl günlük 6 milyon varil, gelecek yıl 4,2 milyon varil artışla salgın öncesi seviyelere dönmesinin beklendiğini belirterek, "Bugün geldiğimiz noktada, OPEC ve OPEC dışı ülkelerin her ay piyasaya günlük 400 bin varil iade etmeye başlama kararı, arz fazlalığı potansiyeline karşı koruma sağlarken, talebi karşılamak için kademeli artış ihtiyacını da dengelemeye devam ediyor." ifadelerini kullandı.
Altının gram fiyatı, güne yatay başlamasının ardından 495,4 lira seviyesinde işlem gördü.
Dün, dolar kurundaki yükselişe paralel değer kazanan altının gram fiyatı, günü önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 495,3 liradan tamamladı.
Altının gram fiyatı, yeni güne yatay başlamasının ardından, saat 11.40 itibarıyla önceki kapanışın hemen üzerinde 495,4 liradan işlem gördü. Çeyrek altın 812 lira, Cumhuriyet altını da 3.317 liradan satıldı.
Dün 1.721 dolarla 10 Ağustos'tan bu yana en düşük seviyesini gören altının ons fiyatı, şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,3 üzerinde 1.732 dolardan alıcı buldu.
Analistler, küresel bazda enflasyon ve para politikalarına ilişkin belirsizliklerle dolar talebinin arttığını belirterek, bu gelişmelerle dün baskılanan altının ons fiyatının bugün tepki alımlarıyla kayıplarının bir kısmını telafi ettiğini bildirdi.
Teknik açıdan altının ons fiyatında 1.720 doların destek, 1.750 doların direnç konumuna geldiğini söyledi.
Gün ortasında İstanbul Kapalıçarşı'da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı 494,70 lira, Cumhuriyet altınının satış fiyatı ise 3.280,00 lira oldu.
Altının onsu uluslararası piyasalarda yüzde 0,1 artışla 1.728,7 dolardan, Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,4 artışla 78,1 dolardan işlem gördü.
Gün sonunda İstanbul Kapalıçarşı'da, bugün kapanışta çeyrek altın 808,00 lira, Cumhuriyet altını 3.307,00 liradan satılırken, 24 ayar külçe altının gram fiyatı ise dünkü kapanışa göre yüzde 0,93 yükselişle 498,80 liradan işlem gördü.
Altının onsu, uluslararası piyasalarda saat 18.00 itibarıyla 1.757 dolardan, Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı, yüzde 1,28 düşüşle 77,09 dolardan işlem gördü.
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) ekim vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontrat, güne yükselişle başlamasının ardından 1.509 puanda dengelendi.
Dün, alış ağırlıklı bir seyir izleyen endeks kontratı, normal seansı önceki kapanışın yüzde 0,8 üzerinde 1.505,00 puandan tamamladı. Endeks kontratı, akşam seansında ise 1.500,00 puana geriledi.
Analistler, para politikası yapıcılarının enflasyondaki arz şoklarının geçici olduğuna yönelik mesajlarını yinelenmesi sonrası küresel pay piyasalarının nispeten sakinleştiğini ifade etti.
Pay senedi vadeli işlem kontratlarında, eylül vadesinde son işlem gününe girildiğini hatırlatan analistler, pozisyon kapatma veya taşımalar sebebiyle oynaklığın artabileceğine dikkati çekti.