Larry Summers: ABD ekonomisi uçuruma sürükleniyor

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Geçtiğimiz yıl ABD’deki resesyon uyarıları en zirve noktasına ulaştığı sıralarda Bank of America CEO’su Brian Moynihan gibi birçok isim güven veren tek şeyin Amerikalıların harcama yapmaya devam etmesi olduğunu söylüyordu. Pandemi sürecinde sağlanan 2,5 trilyon dolarlık ek tasarruf sayesinde yükselen ABD tüketici harcamaları şiddetli bir ekonomik gerilemenin engellenmesine yardımcı olmuştu. Ancak bu dopingin etkisi de kısa sürdü ve ABD ekonomisi şu anda bir resesyonun eşiğinde olabilir.

Ülkede enflasyonun daha fazla yükselmesi riski artarken tüketici harcamalarının güçlü kalması artık garanti değil. Tüketici harcamalarının düşmesi durumunda ise Amerikan ekonomisi çok daha farklı görünebilir. Bir dönem ABD Hazine Bakanı da olan ünlü ekonomist Larry Summers böyle bir senaryonun tahmin edilenden daha yakın olabileceği konusunda uyardı.

Summers CNN’deki röportajında, “Benim tahminim tüketicilerin biriktirdiği tasarrufların çalışabileceği birkaç ay var, ancak bir yılları daha yok” ifadelerine yer verdi.

Klasik çizgi film serisi Looney Toons’un karakterlerine atıfta bulunan Summers, ekonominin "Wile E. Coyote anı"na yaklaşıyor olabileceğini söyledi. Summers ekonominin harcamalar üzerinden tıpkı Coyote gibi Road Runner’ı uçurumun kenarına kadar kovalamaya çalıştığını gibi hareket ettiğini söyledi. Ünlü ekonomist hata yapıldığının ve alttaki zeminin boş olduğunun fark edilmesiyle ise düşüşün başlayacağını sözlerine ekledi.

Summers, "Ekonominin birkaç ay içinde bir hava boşluğuna düşebileceği gerçeğine atıfta bulunmak için 'Wile E. Coyote anı riski' terimini kullandım" diyor.

Ekonominin tamponu tüketici tasarrufları

Ünlü ekonomist ABD ekonomisinin bir resesyondan kaçınma olasılığı konusunda aylardır kötümser bir tavır takınıyor. Nobel ödüllü iktisatçı Paul Krugman da dahil olmak üzere önemli ekonomistler, yumuşak bir inişin mümkün olduğuna inanmak için bir neden olarak pozitif enflasyon verilerine işaret ediyor. Summers ise bir resesyonun gerçekleşmesinin aksi ihtimalden daha olası göründüğü konusunda uyardı.

2022'nin son birkaç ayında ekonomistlerin iyimser olmak için iyi nedenleri vardı. Yüksek tüketici harcamaları da bunun büyük bir parçasıydı. Harcamalar, yükselen enflasyona rağmen aylardır istikrarlı seviyelerde seyrediyor. Hane halkları pandeminin ilk günlerinde özellikle mal kalemlerine büyük miktarlarda para harcamıştı. Daha sonrasında ise kısıtlamaların ve kilitlenmelerin ortaya çıkmasıyla tasarruf miktarı artmıştı.

ABD Ticaret Bakanlığı'na göre, harcamalar son aylarda yeni zirvelere ulaştı ve ocak ayında %1,8 arttı. Amerikalılar nihayet hizmet kalemlerine tekrar para harcadı, iş arayanlarının iş bulma olasılığı arttı ve istihdam ücretlerindeki artış da devam ediyor.

Ancak bu tablo, harcamaların sonsuza dek güçlü kalacağı anlamına gelmez. Amerikalıların tüketim çılgınlığının ana kaynağı olan pandemi tasarrufları aylar öncesinden tükenmeye başlamış olabilir.

Northwestern Mutual'a göre, vergi sonrası gelir Amerikalıların tasarruf hesaplarına koydukları pay, Aralık 2021'de% 8,4'ten Mart 2022'de% 6,2'ye düştü. Aralık ayında, Amerikalıların kişisel tasarruf oranı tüm zamanların en düşük seviyesine yakın bir seviyeye geriledi.

Temmuz ayında, Moody's Analytics Baş Ekonomisti Mark Zandi, düşük gelirli Amerikalılar için tasarrufların altı ay içinde tükenmeye başlayabileceğini ve daha zengin hane halkları içinse bu sürenin çok da uzun olmayacağını öngördü. Bu zaman çizelgesinin üzerinden oldukça zaman geçti ve birçok Amerikalı tasarruflarını çoktan tüketmiş olabilir. Bankrate Kıdemli Sektör Analisti Ted Rossman geçen ay verdiği bir demeçte kredi kartı borcu olan kredi kartı sahiplerinin geçen yılki %39 oranından bu yıl %46’ya yükseldiğine dikkat çekti.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre artan kredi kartı harcamaları tüketicilerin tasarruflar yerine krediler üzerinden alışveriş yaptığını gösteriyor. ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz artışlarıyla birlikte yükselen kredi kartı faizleri ise bu borçların geri ödemesini daha da zorlu hale getiriyor.

Tüketici harcamaları ABD gayrisafi yurtiçi hasılasının yaklaşık %70'ini oluşturuyor. Amerikalıların harcamaları ekonomik büyümede yavaşlamanın engellenmesine ve resesyon ihtimalinden kaçınılmasına da katkıda bulunuyor. Ancak enflasyonun tahmin edilenden inatçı olduğunu kanıtlamasıyla, tüketici harcamaları mümkün olan en kötü zamanda yavaşlayabilir.

Summer CNN’deki açıklamasında, “Tahminimce, enflasyonu düşürme süreci, geçmişte neredeyse her zaman olduğu gibi bir aşamada bir resesyon getirecektir. Enflasyon riski ile bir tür hava boşluğu riski arasında, FED fazlasıyla dar bir yol boyunca yürümeye çalışıyor ve bu çok kolay bir durum değil” ifadelerine yer verdi.

Powell fırtınası

Küresel piyasalara Powell etkisi

Beyaz Saray: Fed yetkilileri 'durup bir nefes almalı'

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.