E-BÜLTEN

E-bültenimize abone olarak
en son bilgilere ve haberlere ulaşabilirsiniz.

Ana SayfaPiyasaBorsada robotlar hizaya getirilemez mi?---

Borsada robotlar hizaya getirilemez mi?

Borsada robotlar hizaya getirilemez mi?
18 Eylül 2020 - 10:32 borsagundem.com

"Son dönemde borsada aşırı fiyat oynaklığı ne zaman yaşansa arkasından robotlar çıkıyor" diyen Dilek Güngör Sabah'ta bugünkü yazısında robotlara karşı borsada nasıl önlemler alınabileceğini yazıyor... İşte o yazı:

Son dönemde borsada aşırı fiyat oynaklığı ne zaman yaşansa arkasından robotlar çıkıyor. Bireysel yatırımcı ortalama 300-600 milisaniyede işleme karar verirken, algoritmik robotlar 6 milisaniyede al-sat yapabiliyor. Onlar için neyin alınıp satıldığının pek önemi yok. Getiri potansiyeli varsa iflas açıklamış bir şirketin hisseleri bile alınıp, satılabiliyor. Tabii bu kadar yüksek hızla yapılan işlemlerle bireysel yatırımcının önüne geçiyorlar. Bir nevi, haksız rekabet...

Hatırlayın, geçtiğimiz gün Turkcell hisselerinde kapanışa doğru garip bir satış oldu. 2 dakikada 2 milyon lotluk satış olunca devre kesici çalıştı. Bir anda borsada panik satışlar başladı. Yapı Kredi ve Merrill Lynch robotları devreye girdi. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) dün akşam Turkcell'de satış emri veren UBS AG London Branch'a doğrudan emir yasağı getirdi. Dün sabah borsa açılışında TAV ve Anadolu Efes hisselerinde de benzer durum yaşandı. Robotlar her ne kadar işlem hacmini canlandırsa da kontrolsüz büyüme veyahut aşırı oynaklıklar, finansal piyasaların güvenilirliğini tehlikeye sokmaya başladı.

"Yasaklansın" demiyorum. Zira, bugün ABD'de işlemlerin yüzde 60'ı, Avrupa'da 40'ı, Japonya'da 30'u algoritmik robotlarla yapıldığını biliyorum.

Ancak önlem alınamaz mı? Borsa yazboz tahtası olmaktan çıkarılamaz mı?

Malum, yılbaşından bu yana borsaya 500 bin yeni yatırımcı geldi. Bireysel yatırımcı elindeki tasarrufu dövize, faize yatırmak yerine borsada değerlendirmek istiyor. Aşırı oynaklık ortamı küçük yatırımcıyı ürkütüyor.

Ne yapılabilir derseniz. Öncelikle bu robotların aşırı fiyat oynaklıkları piyasa bozucu işlem olarak değerlendirilebilir mi, değerlendirilemez mi?

Tanımın yapılmasında fayda var.

Bir de Sermaye Piyasası Kurulu emir silme komisyonlarını artıramaz mı?

Düşünsenize, gerçek alım-satım niyetin yok ama emir giriyorsun, piyasadaki sürü psikolojisinden yararlanıyorsun. Millet trader'a soruyor 'tahta alıcılı mı satıcılı mı'... Halbuki, hepsi fiktif...'Genelin gördüğünün, tekilin yemi' olduğunu ne bilecek? İşler yolunda gitmezse, piyasa ters istikametteyse zaten manipülasyonu kafaya koyan emirleri iptal ediyor. Tahtanın alıcılı olduğunu sananlar tuzağa düşüyor. Bu emir iptallerinin cüzi cezaları var elbette... Ama yeterli mi? Komisyonlar oldukça düşük... Keza arbitraj komisyonları da algoritmik işlemleri yapanların bir akşam yemeği parası bile değil...
Üstelik, BİST 30'da robotlar at oynattıkça küçük yatırımcı sığ tahtalara çekildi. Orası da halka açıklık oranı daha düşük ve manipülasyona açık tahtalar... Yani küçük yatırımcı için çok tehlikeli...

Sözün özüne gelirsem...

Birkaç küçük önlemle, elinde üç beş kuruş parayla, diz üstü bilgisayarıyla tabir caizse 'Don Kişot' gibi, yapay zekalı robotla mücadele etmeye çalışan küçük yatırımcıyı koruyan bir yapı kurulamaz mı?

Borsa haftanın son işlem gününe yükselişle başladı

SPK, Turkcell'i düşüren yatırımcıya yasak getirdi

SPK'dan bir kişiye yüklü para cezası

Borsa İstanbul'da önemli düzenlemeler

Yeni düzenlemelerin ardından BIST'ten 10 şirkete uyarı

 

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.

YORUMLAR (17)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)
  • Mustafa19 Eylül 2020 00:54

    10 sene önceki borsa değil mantıksız hareketler var her türlü +5 den -5 30 sn de gitmezdi eskiden tavan yapan 50 kere açıp kapatmazdi tavan gercekten tavandi tavan yapıyor 30 kere aç kapa tadı yok. Robotsa da insan sada tadı yok

  • Mini yatırımcı 18 Eylül 2020 21:32

    Bugün çimsa da aynı oyunu oynadılar. Karanlık odada 300 binden fazla city tek tuşla mal sattı. Hisse 12.63 ile girdi 12.26 ile çıktı.

  • düzeni üzen18 Eylül 2020 21:31

    yav hehe işinize nasıl gelirse ole borsayı bilmesek yutturacaksınız

  • Robota yasak ya da kisitlama getirilmeli..18 Eylül 2020 20:21

    Basta qnb;merrill lynch;yapi kredi yatirim;piramit;A1;Info robotlari..bunlarin piyasanin gelisimine hic bir katkisi yok..Kan emici olarak yasiyorlar..Robotlar kaldirilmali ya da max 100 bin tl lik emirle sinirlanmali..Borsa uyuma yatirimciya sahip cik..Yatirimcinin soyup sogana cevrilmesine izin verme..

  • Voltranın Amcası18 Eylül 2020 20:03

    Robot dediğiniz kafasına göre gitmez neye programlı ise ona göre gider,aracı kurum demek ki robotu Net Gio Wild çakmaya programlananlar modunda çalıştırıyor,normal olarak üç beş kademe yükseltiyor sonra bakıyor elinde tuzluk gideyaaah diye koşanlar atlıyor aaaa ne olduysa ondan sonra bir bakıyorsun başladığı yere geri gidiyor,ehh panikleyenler satıyor amaan diyor 2-3 kademe ne olacak iyide güzel kardeşim 5-10 bin kişiden üçer kademe adamı ihya eder.

  • Manyak herif18 Eylül 2020 19:31

    Akıllı insanları severim.robotlar da akıllı yurttaşlar olduklarına göre mesele yok.herkez bir robot alsın keyfine baksın.ben imde hissem var lakin ilgilenmiyorum bile.o iş robotta.kerata iyi iş çıkarıyor.

  • Bir bilenin bileni 18 Eylül 2020 15:37

    Yapı ve merrili ye ciddi para kazandırmak İçin kurulmuş düzenek, siz bu robotu bitirmezseniz robot sizi yer

  • KERİM18 Eylül 2020 15:37

    AYNI YERDEN ARDIŞIK OLARAK 50 MİLİSANİYEDEN KISA SÜREDE İŞLEM YAPILINCA İŞLEM ÜCRETİ 2 KAT OLSUN

  • mzd18 Eylül 2020 15:09

    ne robotu mobotu,firma sahibi olsanız hisselerinizle başkasının keyfine göre fiyatlamasına izin verirmisin hayııırrr....yani sahibi herşeyi bilir....

  • okuyu18 Eylül 2020 15:04

    GYHOL hissedin de perişan olduk. Sorsan robotlara ben masumum der. 5 aydır GYHOL aldığım fiyata gelmedi. GEDİK anımızdan emdiğimiz sütü burnumuzdan getirdi. Tavan, taban yaparak perişan haldeyiz. Gün içi yükselip ağırlık ortalama altında hep kapanıyor. SPK niye 5 aydır müdehale etmiyor.

  • İhtiyar18 Eylül 2020 15:01

    Robotlar olsun, şirket sahipleri olsun yatırımcıyı  kümeste görünen kaz gibi görüp perişan ediyorlar. Çok ciddi hapis dahil önlemler alınması gerekiyor.

  • Hakkı 18 Eylül 2020 14:13

    Açığa satış kesinlikle yasanlanmali diye düşünüyorum çünku elinde olmayan hisseyi satmaya çalışan kişiler daha buyuk isler yapıyor ve hissenin düşüşünde buyuk rol oynayabiliyor. Robot işine çözüm zor gibi geliyor bana.

  • Borsacasusu18 Eylül 2020 14:05

    Herkes yorum yazıp robot avukatlığına soyunmuş...bizim borsacılara az bile...

  • rallici başkan18 Eylül 2020 13:30

    tüpraşta robotlar oynaklığı çok arttırdı. aynı robotlar halk bankası ve vakıfbankta yatırımcıyı bıktırdı. yatırımcı bıktıysa ralli başlasın.

  • Gözlem18 Eylül 2020 12:50

    Emir iptallerinde ücreti artırmayı talep etmek pek iyi bir fikir değil neticede bunu ky da yapıyor zaten alım satım ücretleri çok yüksek biz ky en çok bu zarara sokuyor satmak istiyorsun komisyon yüksek oluncada satmıyor bekliyorsun bu kezde hisse iyice çakilıyor.

  • Bika18 Eylül 2020 12:22

    Robotlar yatırımcıları hizaya getirdi.

  • Bir bilen18 Eylül 2020 11:35

    Saçma bir yazı olmuş.. Yazarın muhtemelen borsa bilgisi çok sığ..  Küçük yatırımcı büyük hisselerde robotlar olduğu için değil heyecanı ve yüksek kazanç sağlamak için küçük hisselere ya da sığ tahtalara gidiyor.. Ayrıca robotlar sığ tahtalarda da var.. Emir silmeye gelince, o fiktif emirler olmasa sığ tahtada elinde senet olan küçük yatırımcı o hisseleri acaba kime ve hangi fiyattan satar çok merak ediyorum.. Küçük yatırımcının yapacağı tek şey robotlar satışa geçse de elindekini satmamak.. Biraz orta ve uzun vadeli düşünmek.. Yoksa kısa vadeli veya al - sat yapmaya borsaya geliyorsa robotlar olmasa da çarpılırlar..