BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
ABD borsalarında yatırımcılar 2008 Küresel Finans Krizi’nin sonunda bu yana 10 yılı aşkın bir süredir boğa piyasasında yatırım yapmaktaydı. Ancak pandeminin ardından gelen tedarik zinciri krizi, yüksek enflasyon ve son olarak da Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi küresel borsalarda dengelerin bir kez daha olumsuz yönde değişeceği yönündeki endişeleri uyandırdı.
Wall Street Journal yazarı Jason Zweig yatırımcıların bu tür bir piyasa ortamında cesaretlerini kaybetmemesinin önemine dikkat çekti. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre Zweig cesaretin de doğru tanımlanması gerektiğine dikkat çekiyor. Zira yatırımcıların sahip olması gereken türden bir cesaret Zweig’a göre daha ana akım yatırım trendlerinin hatta yatırımcıların kendi içgüdülerinin bile aksi yönde hareket etmeyi gerektiriyor:
“1939 sonbaharında, Adolf Hitler'in kuvvetleri Polonya'ya girdikten ve dünyayı savaşa sürükledikten hemen sonra, Tennessee'deki küçük bir kasabadan genç bir adam, komisyoncusuna hisse başına 1 dolardan daha az bir miktar vererek ABD borsasında her hisse senedinden 100 dolar değerinde satın alması talimatını verdi.
Komisyoncusu, iflas etmemiş 1 doların altında işlem yapan her şirketten bir dilim aldığını bildirdi. Müşteri, ‘Hayır, hayır’ diye bağırdı, ‘Hepsini istiyorum. İflas etmiş ya da etmemiş ayırmadan her birini.’ Sonunda 104 şirketin hissesine sahip oldu, bunların 34’ü iflas etti.
Söz konusu müşterinin adı John Templeton'dı. 26 yaşındayken, cesaretini finanse etmek için 10.000 dolar (bugünün parasıyla 200.000 dolardan fazla) kredi almak zorunda kaldı.
Templeton 2008'de öldü, ama Aralık 1989'da Karayipler'deki evinde onunla röportaj yapmıştım. 1939'da o hisseleri aldığında neler hissettiğini sordum.
Son derece dindar bir adam olan Templeton “Kendi korkumu işlerin ne kadar vahim durumda olduğunun bir işareti olarak görüyorum. Daha kötüye gitmeyecekleri konusunda emin değildim ve aslında daha kötüye de gitti. Ama maksimum karamsarlık noktasına yakın olduğumuza oldukça emindim. Ve eğer işler daha da kötüleşirse, o zaman uygarlığın kendisi hayatta kalamayacaktı ki Tanrı'nın buna izin vereceğine ihtimal vermemiştim" dedi.
Ertesi yıl Fransa düştü; 1941'de Pearl Harbor geldi; 1942'de Naziler Rusya'yı geçiyordu. Templeton’sa dayandı. Sonunda 1944'te, modern tarihin en korkutucu beş yılından sonra hisselerini sattı. 104 hisse senedinden 100'ünden kâr etti, parasını dörde katladı.
Bay Templeton tüm zamanların en başarılı para yöneticilerinden biri oldu. Portföyünü savaştaki bir dünya için konumlandırma şekli, büyük yatırımcıların yedi temel erdeme sahip olduğunu hatırlatır: merak, şüphecilik, disiplin, bağımsızlık, alçakgönüllülük, sabır ve her şeyden önce cesaret.
Ukraynalıların vatanlarını savunmak için ölümüne savaşırken sergiledikleri cesaretin benzeri türünden bir cesaretle yatırım yapılmasını önermek saçma ve saldırganca olur. Ancak, son on yıl veya daha fazla bir süredir, yatırım yapmak neredeyse hiç cesaret gerektirmedi ve bu durum da değişiyor olabilir.
Enflasyon geçen ay yıllık %7,9'luk bir orana yükselerek 1982'den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı ve bazı analistler petrol fiyatlarının varil başına 200 dolara ulaşabileceğini düşünüyor.
Mart ayı başlarında, Montreal merkezli BCA Research'ün Baş Küresel Stratejisti Peter Berezin, gelecek yıl "uygarlığı sona erdiren küresel nükleer savaş" olasılığını "%10 ihtimalle rahatsız edici derecede yüksek" olduğunu koydu.
İçerisinde bulunduğumuz zamanın bir başka işareti olarak, Reddit'teki Bogleheads yatırım forumuna 22 yaşındaki bir ziyaretçi bu hafta açıkça şu soruyu sordu: ‘60 yaşına kadar dünyanın hala yaşanabilir olup olmayacağı düşüncesini bir an olsun atlatamıyorum. Emeklilik birikimlerimi başka bir yerde kullanıp 'şimdi'de mi yaşamalıyım?’
Yine de S&P 500, Rusya'nın saldırıyı başlattığı gün olan 24 Şubat'tan bu yana %1'den az düştü. FactSet'e göre, aynı dönemde agresif büyüme yatırımcısı Cathie Wood tarafından yönetilen borsada işlem gören ARK Innovation fonuna 770 milyon dolardan fazla yeni para aktı.
Bu tanıdık bir model. 26 Ekim 1962'de, Küba Füze Krizi’nin zirveye ulaşmasına yakın bir zamanda, The Wall Street Journal, ‘Nükleer savaşla sonuç çıkmazsa, Küba Krizi ABD ekonomisine beklenmedik bir yükseliş sağlayabilir ve hatta belki de bir ekonomik durgunluğu erteleyebilir’ diye bildirmişti.
Ekim 1962'nin ortalarından itibaren, dünya nükleer savaşın eşiğine gelirken bile ABD hisse senetleri sadece %7 düştü.
Bununla birlikte, hisse senetlerinin hiçbir yere varmadığı ve enflasyonun şiddetlendiği, yatırımlar için acımasız bir dönem çok uzak değildi. Morningstar'a göre, 1966'nın başında büyük ABD hisse senetlerine 1.000 dolar yatırım yapmış olsaydınız, Eylül 1974'e kadar süren enflasyon döneminden sonra 580 dolardan daha az varlığa sahip olacaktınız. 1982'nin sonuna kadar süren enflasyon süresince borçsuz olamazdınız.
Bu iki şeyi gösteriyor.
İlk olarak, nükleer savaş riski gibi göze çarpan büyük korkular, yatırımcıları enflasyonun tahribatı gibi sinsi ama daha olası tehlikelere karşı kör edebilir.
İkincisi, yatırımcıların sadece harekete geçme cesaretine değil, harekete geçmeme cesaretine, direnme cesaretine de ihtiyaçları vardır. 1980'lerin başında, sayısız yatırımcı hisse senetlerini ele geçirmiş, diğerleri ise komisyoncular tarafından sınırlı ortaklıkları ve servetlerini silen diğer "alternatif" yatırımları satın almak için gözü boyanmıştı.
Acele edip enerji hisseleri satın almak size cesurca geliyorsa, kendinizi kandırıyorsunuz; Bu hamle, petrol fiyatlarının tüm zamanların en düşük seviyesine ulaştığı Nisan 2020'de cesaret olarak görülürdü. Şimdiyse uzlaşı ticaretinden başka bir şey değil. Cesaret kolay olanı yapmak değil, zor olanı yapmaktır.
Connecticut merkezli Efficient Frontier Advisors'tan Yatırımcı ve Finans Tarihçisi William Bernstein, cesur bir yatırım yapmanın ‘Paranızı sokağa atma korkusu nedeniyle midenizin çukuruna giren korkunç bir hissi verdiğini’ söylüyor.
İçgüdülerinizin size söylediklerini dinlediğinizde ve sonra tam tersini yaptığınızda bir yatırımcı olarak cesaret gösterdiğinizden oldukça emin olabilirsiniz.”