Biden’ın elini petrol fiyatları mı bağlıyor?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD'nin Ukrayna'yı işgaline misilleme olarak Rusya'ya ekonomik yaptırımlar üzerinden cevap verme çabaları enerji fiyatlarında artışa yol açmaları halinde sekteye uğrayabilir.

ABD dünyanın en büyük ham petrol ve doğal gaz üreticisi ülke konumunda. Ancak özellikle de petrol fiyatları küresel piyasalar üzerinden belirleniyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından Brent ham petrolünün varil fiyatı 105 doların üzerine yükselmişti. ABD Başkanı Joe Biden saatler sonra Moskova'ya bir dizi yeni yaptırım açıkladığında, Rusya'nın enerji ticaretini açıkça dışarıda tutacağını belirtti. Petrol fiyatları da daha önce elde edilen kazançları hızlı bir şekilde sildi.

Biden geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada, "Amerikan halkının benzin fiyatlarında hissettiği acıyı sınırlamak için elimden gelen her şeyi yapacağım. Bu benim için kritik öneme sahip" dedi.

Financial Times’ın haberine göre konuyla ilgili yorumlar Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile başa çıkmak için ortaya konan yaptırımlara olan güvene ilişkin Biden yönetimi ve Avrupalı liderlerin karşılaştığı bazı sorunları gözler önüne seriyor: 

Rusya ekonomisinin temel dayanağı olan petrol ve doğalgaza yaptırım oluşturmadan Moskova’ya yeterince baskı yapılabilir mi?

ABD ve Avrupa devletleri tarafından Perşembe günü açıklanan yaptırımlar Rusya'nın en büyük bankalarından bazılarına ve bazı Rus zenginlere uygulandı. Batı’daki ileri teknoloji ihracatını da kesilmeye çalışıldı.

Ancak şimdilik Rusya'nın geçen yılki ihracat kazancının yaklaşık yarısını oluşturan ve emtia fiyatlarındaki ralliyle birlikte fiyatları iyice güçlenen petrol ve doğal gaz satışları yaptırımlarda hedeflenmiyor. Borsagundem.com’u derlediği bilgilere göre, Rusya, dünyanın en büyük üçüncü ham petrol üreticisi ve ikinci büyük gaz üreticisi ülke konumunda bulunuyor. Rusya aynı zamanda Avrupa’nın doğalgaz ihtiyacının %40’ını sağlıyor.

ABD Çarşamba günü Rusya ile Almanya arasındaki Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattının sahibi olan şirkete yaptırım uyguladı. Ancak bu proje de henüz faaliyete geçmemişti.

ABD'li yetkililer, yerel petrol fiyatlarının galon başına 3,50 doların üzerine çıkarak yedi yılın en yükseğine çıkması sebebiyle petrol rallisini körüklememek için dikkatli davranıyorlar. Zira pompa fiyatlarındaki artış, ABD'de Ocak ayında yüzde 7,5 olan enflasyonun en büyük sebeplerinden birisi olmuştu.

Analistler, dünya genelinde yüksek fiyatlar ve tükenmekte olan yakıt stoklarının manevra yapmak için çok az alan sunduğunu belirtiyor.

Danışmanlık şirketi Rystad Energy Analisti Louise Dickson, Ukrayna savaşı nedeniyle Rus petrolü arzının bozulması halinde petrol fiyatlarının varil başına 130 dolara veya daha yükseğe çıkabileceğini öngörüyor.

Goldman Sachs Emtia Başkanı Jeff Currie, Perşembe günü paylaştığı bir araştırma notunda, sadece "potansiyel yaptırımlar etrafındaki belirsizliğin" dahi "potansiyel bir arz şoku" yarattığını söyledi. Currie, doğrudan petrol yaptırımları olmasa bile ham petrol fiyatlarının varil başına 125 dolara yükselmesi konusunda bankanın "açık bir risk" gördüğünü söyledi.

ClearView Energy Partners analistlerinden Kevin Book Perşembe günü yazdığı bir notta, Beyaz Saray'ın petrol ve doğal gaz ticaretine dokunmak istememesine rağmen savaş ortamı sebebiyle bazı bankaların ve tüccarların Rus şirketleriyle iş yapmaktan korkabileceği konusunda uyardı.

S&P Global Platts'ın verilerine göre, Rusya'nın Ural ham petrolü Perşembe günü Brent ham petrolüne göre rekor derecede düşük bir fiyatla işlem gördü. Bu durum bazı alıcıların yaptırımlar konusundaki belirsizlikleri ve işgalci ülke şirketleriyle işlem yapmanın risklerini göz önünde bulundurarak Rus petrolünden kaçındıklarının bir işareti olarak görülüyor.

Book, "Sınırlı bir şekilde inşa edilmiş yaptırımlar bile enerji fiyatları için istenmeyen sonuçlar doğurabilir" ifadelerine yer verdi.

Biden yönetimi, yakıt maliyetleri konusunda yoğun bir siyasi baskıyla karşı karşıya kaldı. Reuters'in bu hafta yaptığı bir anket, Rusya'ya ekonomik yaptırımlar uygulanmasına geniş destek almasına rağmen, Amerikalıların sadece yarısına yakınlık bir kısmının benzin fiyatlarının yükselmesine yol açacak yaptırımları desteklediğini gösterdi.

Biden Perşembe günü yaptığı açıklamada, Kasım ayından bu yana ikinci kez başvurulan stratejik acil durum petrol rezervine başvurulacağını ve diğer büyük petrol tüketen ülkelerle birlikte çalıştığını söyledi. Biden, iddialı bir iklim değişikliği gündeminin peşinden koşmasına karşın petrol üretimini hızlandırmaları için yerli şirketlere de baskı yapıyor.

Columbia Üniversitesi Küresel Enerji Politikası Merkezi'nde kıdemli araştırmacı ve Barack Obama yönetiminde eski bir enerji yetkilisi olan Jonathan Elkind, Ukrayna'da çatışmaların şiddetlenmesi halinde gelecekte enerji yaptırımlarının da göz ardı edilemeyeceğini söyledi.

Elkind konuyla ilgili açıklamasında "Hiçbir yönetim enerji fiyatlarının yüksek olduğu bir dönemde lider olmayı ismese de Avrupa'da ortaya çıkan koşullar gerçekten denklemi temelden değiştiriyor. Bu noktada tabiri caizse 'Kim bilir?' bölgesindeyiz" dedi.

Rusya’nın işgali küresel ekonomiye kâbusu yaşatıyor

Wall Street borsaları savaşın ortasında nasıl geri döndü?

Avrupa'da gaz fiyatları geriledi

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.