BORSAGUNDEM.COM
Veliaht Prens Selman, yerli yatırımcıların desteği ile rekor bir satış gerçekleştirmek için sonunda Aramco’nun halka arzını ön plana çıkardı.
Prens kararı Cuma günü başkanlık ettiği bir toplantıda alırken resmi açıklamanın Pazar günü yapılması bekleniyor. Yakınlarından alınan bilgiye göre Selman resmi açıklama olmadan konunun dillendirilmemesi gerektiğini ifade etti.
Bu kısmi özelleştirme, Aramco’nun 1970'lerde kamulaştırıldığından bu yana Suudi petrol endüstrisindeki en büyük değişiklik olacak. Dünya petrolünün %10'unu, krallığın çorak çöllerinin altındaki dev alanlardan pompalayan Aramco, krallığın ekonomik ve sosyal istikrarının bel kemiği olarak dünyanın en kârlı şirketi olarak öne sürülüyor.
DÜNYANIN EN ÇOK KÂR EDEN ŞİRKETİ
ABD merkezli ekonomi ağırlıklı haber kuruluşu Bloomberg, kredi derecelendirme kuruluşları Moody's ve Fitch'e dayandırdığı haberinde Saudi Aramco'nun geçen yıl dünyanın en çok kâr elde eden şirketi olduğunu bildirdi.
Uzmanlara göre Suudi şirketin geçen yılki net kârı 111.1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Böylelikle Saudi Aramco, Moody's ve Fitch'in sıralamasında lider konumuna yerleşti. Geçen yıl 59.5 milyar dolar kâr eden Apple ve 35.1 milyar dolarlık kâr sağlayan Samsung ise sırasıyla ikinci ve üçüncü sırada yer aldı.
HALKA ARZI SÜREKLİ ERTELENDİ
Halka arz ilke olarak 2016 yılında Prens Mohammed tarafından önerildi. Ancak o tarihten günümüze birkaç kez ertelenen halka arz bir türlü gerçekleşmedi. Bununla beraber şirket uluslararası yatırımcıların şirkete biçtiği 2 trilyon dolarlık değerini de yitirdi.
2019 Ekim ortasında hisse satışını başlatmak için bir plan hazırlandı ancak buda rafa kaldırıldı. Prensin düşük bir değerlendirmeyi kabul etmeyi isteyip istemediğinin belli olmadığı ifade edilirken, bankaların para yöneticilerden gelen sıcak ilgiyle anlaşmanın gerçekleşme ihtimalin arttığı öne sürüldü. Anlaşma uluslararası paradan ziyade muhtemelen büyük oranda Suudi parasına dayanacak gibi görünüyor.
Reuters’ın aktardığı bilgilere göre anlaşmanın 1.5 triyon dolara yakın olması beklenirken Aramco yetkililerinin, Çin de dahil olmak üzere Körfez ve Asya'daki hükümetler de dahil olmak üzere küresel kurumsal yatırımcılarla konuyu görüştüğü ifade edildi.
HALKA ARZ SUUDİ EKONOMİSİNE YÖN VERECEK
Aramco’nun halka arzı, Prens Muhammed’in Suudi ekonomisini elden geçirme ve krallığın petrol ihracatına olan güvenine son verme planının Vizyonu 2030’un anahtarı olarak öne çıktı. Halka arzdan elde edilen gelir, OPEC ulusunun egemen servet fonunun ateş gücünü artıracak.
Halka arzda rol almak, küresel bankalar için en ateşli itirazlardan biriydi. Anlaşma üzerinde 20'den fazla büyük banka çalışıyor. Bunlar içinde en büyük roller Citigroup Inc., Goldman Sachs Group Inc. ve JPMorgan Chase & Co. gibi firmalara düşüyor.
Anlaşmayı gerçekleştirmek için, Aramco’nun bankaların ve krallığın zengin ailelerinin büyük katkılarına ihtiyacı olacağı bildiridi. Ancak 2017’de Riyad’ın Ritz-Carlton Oteli’nde gözaltına alınan zengin Suudilerin çoğu yolsuzluk çatışmasında zaten hedef gösterildi. Bu durum anlaşmayı zorlaştıran önemli bir etmen olarak göze çarpıyor. Yetkililer, bu ailelerin rüşvet suçlamalarından 100 milyar doların üzerinde bir gelir elde ettiğini açıkladı.
BUNDAN SONRA EN DEĞERLİ ŞİRKET ABD’DE DEĞİL SUUDİ BORSASINDA OLABİLİR
Devlet fonlarına bakanlar da dahil olmak üzere yerel varlık yöneticilerinden de önemli katkılarda bulunmaları istenirken, yerel bankalara cömertçe borç vermeleri söylendi.
Aramco, borsada yıl sonundan önce listelenebilirse; bu durumda, dünyanın en değerli şirketi artık ABD'de değil Suudi borsasında işlem görecek. Bilindiği üzere Suudi borsasına dört yıl önce yabancı yatırımcılara kısıtlamalar getirilmişti.
HEDEF YILDA 75 MİLYAR DOLAR TEMETTÜ
Hisse senedini daha cazip hale getirmek amacıyla Aramco gelecek yıl temettü olarak 75 milyar dolar ödemeyi planlıyor. Şirket 2 trilyon dolar değeri hedefine ulaşırsa, yatırımcılara %3,75 getiri sağlayacak. Bu, düşük faizli bir dünyada iyi bir ödeme olarak görünse de diğer büyük petrol şirketlerinden daha düşük temettü getirisi olarak görünüyor.
Halka arza katılan yatırımcıların, petrol fiyatlarına ne olursa olsun, kâr payının 2024'e kadar düşmeyeceği garanti edildi. Eğer Aramco toplam temettüyü 75 milyar doların altına düşürmek zorunda kalırsa bunun yerine hükümetin ödemelerinde kısıntıya gidecek.