ABD Başkanı Donald Trump'ın gelecek hafta yapılacak OPEC toplantısında üretim kesintisinden
kaçınması için Suudi Arabistan üzerindeki baskıyı artırmasıyla, bu ülkenin petrol üretimini Kasım ayında tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkardığı bildirildi.
OPEC üyeleri yapacakları toplantıda petrol fiyatlarındaki düşüşü nasıl durduracaklarını değerlendirecek. Bu toplantı, en büyük küresel petrol üreticisi ülkelerin liderleri olan Rusya
Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman ve Trump'ın bu hafta Arjantin'de yapılacak G20 zirvesinde bir araya gelmelerinden birkaç gün sonra
gerçekleşecek.
Suudi Arabistan, petrol fiyatlarının düşmesine yardımcı olmak, Washington'un İran'a yaptırım uygulamasından sonra görülecek arz sıkıntısını gidermek ve fiyatları düşürmek
amacıyla, ABD ve Hindistan da dahil olmak üzere tüketicilerin yaptığı çağrılara yanıt olarak Haziran ayında üretiminı hızla artırmayı kabul etmişti.
Ancak, Washington’un Tahran’a beklenenden daha yumuşak yaptırımlar getirmesiyle Riyad'ın bu adımı ters tepti. Bu durum, arz fazlası endişesini tetikledi ve fiyatlar Ekim ayındaki varil başına 85 dolardan 60 dolarına altına indi. Konuya yakın bir sektör kaynağı, Suudi Arabistan'ın ham
petrol üretiminin Kasım ayında günde yaklaşık 11.1-11.3 milyon varil ile tüm zamanların zirvesine ulaştığını belirtti ancak Kasım ayı bitene kadar bu ayın ortalama üretimi belli olmayacak.
2016'dan bu yana OPEC'in ortak üretim kesintilerinde Suudi Arabistan'la işbirliği yapan OPEC dışı üretici Rusya, son aylarda üretimini günde 11.4 milyon varil seviyesine yükseltti.
KAŞIKÇI FAKTÖRÜ
Suudi petrol sektörü kaynakları, fiyatların varil başına 70 doların üzerinde kalmasını istediklerinin sinyalini verirken, Suudi Enerji Bakanı Halid el Falih, küresel petrol arzının, gelecek yılın talebini 1 milyon varil aşabileceğini ve OPEC'in yeniden önlem almasını gerektireceğini söyledi.
Falih, bu ayın başında devlet petrol şirketi Suudi Aramco'nun Aralık ayında Kasım ayına kıyasla, günlük 0.5 milyon varil daha az ham petrol sevkiyatı yapacağını söylemişti. Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın geçen ay ülkesinin İstanbul konsolosluğunda öldürülmesiyle doğan kriz de Suudi
Arabistan'ın petrol üretimine dair kararlarını karmaşık hale getiriyor.
Trump, pek çok Amerikalı politikacının Riyad'a sert yaptırımlar uygulama çağrısına rağmen, Veliaht Prens Muhammed'in arkasında duruyor. Prens Muhammed, Suudi petrol politikalarını belirleyen nihai kişi ve Suudi gözlemcileri, Prens'in petrol fiyatları da dahil olmak üzere Washington'la çatışmaya girmekten kaçınacağını söylüyorlar.
ABD OPEC üyesi değil ve üretim kesintisine katılmıyor. Defalarca OPEC'e üretim kesintilerinden vazgeçme çağrısı yapan Trump, son birkaç günde OPEC üzerindeki baskısını da artırdı.