BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
ABD Merkez Bankası (FED), yükselen enflasyon karşısında iki ay üst üste para politikası rehberliğinden vazgeçme baskısı altında. Yatırımcılar giderek daha fazla FED’in ay sonunda faiz oranlarını bir yüzdelik puan artıracağını değerlendiriyor.
ABD’de Çarşamba günü açıklanan tüketici fiyatları ABD’de enflasyonun yıllık bazda %9,1 oranında yükseldiğini ve Kasım 1981’den bu yana en büyük artışı gösterdiğini işaret etti. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre enflasyondaki artış ekonomistlerin en agresif tahminlerini bile geride bıraktı. Söz konusu durum ekonomik toparlanmanın engellenmesi pahasına enflasyonu düşürmekte kararlı olduğunu taahhüt eden FED için istenmeyen bir gelişmeydi.
FED yöneticileri 27 Temmuz’da açıklanacak faiz kararında politika faiz oranlarını %0,5 veya %0,75 puan artıracaklarına dair net sinyaller vermişti. Ancak enflasyondaki bu beklenmedik yükseliş FED’le yatırımcılar arasındaki iletişimi daha da bulanıklaştırma potansiyeli taşıyor.
Financial Times’ın haberine göre hedge fonu şirketi Kirkowald’un Baş Yatırım Sorumlusu Diana Amoa FED yönetimi için, “Yapmakta oldukları hata 25,50 veya 75 baz puanın üzerinde faiz artırmayacaklarını söylemeleri oldu ve belki de bundan ders çıkarmışlardır. Gerçekten veriye bağımlıysanız, verilerin hangi yöne işaret ettiğini özetleyebilmek için isteğe bağlı hedefleri bırakmanız gerekir. Verilerin söylediği şey, FED’in enflasyondaki bu yükselişle başa çıkmaya çalışmanın sadece erken aşamalarında olduğudur” ifadelerine yer verdi.
Amoa bu düşünceye bağlı kalındığında FED’in yapması gereken şeyin bir tam yüzdelik puan artış olduğunu belirtiyor.
Eğer FED beklentilerden daha büyük bir faiz artırımını tercih ederse, geçtiğimiz ay merkez bankasının beklentilerin üzerinde faiz artışı gerçekleştirmesiyle oluşan kaotik ortam geri dönebilir. FED Haziran ayı toplantısında yüksek enflasyon rakamlarının ardından 50 baz puanlık faiz artışı öngörüsüne rağmen 75 baz puanlık faiz artırmıştı. FED’in bu hamlesi 1994 yılından bu yana görülen en yüksek hızlı faiz artışı olmuştu.
FED yöneticilerinden çelişkili açıklamalar
Atlanta FED Başkanı Raphael Bostic Çarşamba günü, "endişe verici" enflasyon raporunun ardından yüzde 1’lik faiz artışına ilişkin soruya cevabında her ihtimalin olabileceğini belirterek piyasalardaki korkuları artırdı.
Cleveland FED Başkanı ve ABD Federal Açık Piyasa Komitesi Üyesi Loretta Mester ise aynı gün Bloomberg International’da yaptığı açıklamada yüzde 1’lik faiz artışı ihtimalini azaltacak ifadelerde bulundu. Mester, “Bugün bir karar vermek zorunda değiliz” diyerek uygun faiz artışı oranlarının gelecek para politikası toplantısında belirleneceğine ve o zamana kadar birçok ekonomik verinin de açıklanacağına dikkat çekti.
Bununla birlikte Mesters Haziran ayındaki “eşit derecede kötü” enflasyon raporunun ardından yüzde 0,75’ten daha az bir faiz artışına işaret etmediğini de sözlerine ekledi.
San Francisco FED Başkanı Mary Daly de Çarşamba günü New York Times’e yaptığı açıklamalarda en olası pozisyonun yine yüzde 0,75’lik bir faiz artışı olabileceğini söyledi. Ancak Daly bu ay yüzde 1’lik bir faiz artışının da ihtimaller arasında olabileceğini ima etti.
75 baz puanlık genel beklentiye dönüştü
Makro danışmanlık firması SGH’in ABD Baş Ekonomisti Tim Duy konuyla ilgili açıklamasında, “FED, fiyat istikrarını yeniden sağlama niyeti konusunda güvenilirliğini koruyabilmek için kendini öyle bir konuma getirdi ki neredeyse her yeni kötü enflasyon rakamının ardından ilerlemenin yeni bir yolunu bulması gerekiyor” ifadelerine yer verdi.
Wells Fargo’nun Kıdemli Ekonomisti Sarah House Temmuz ayında 75 baz puanlık faiz artışının geçen ayın aksine “tavandan çok zemin” niteliği taşır hale gelebileceğini söyledi. Japonya bankası Nomura’nın ekonomistleri ise FED’in faiz artışı tahminlerini 1 yüzdelik puan artışla değiştirdi.
Bu aşırı tahminlere neden olan değişkense şüphesiz enflasyon raporuydu. Zira enflasyon verileri, enerji ve diğer emtia fiyatlarının son zamanlardaki en yüksek seviyelerden düşmeye başlamasından önceki dönemi kapsıyor. Aynı zamanda fiyat baskılarının daha geniş bir sektör yelpazesinde daha yerleşik hale geldiğini gösteren açık işaretler vardı.
Gıda ve enerji gibi fiyat değişkenliği yüksek olan malları dışarıda tutan "çekirdek" enflasyon, Haziran ayında yüzde 0,7 arttı ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,9 daha yüksek geldi.
Çekirdek enflasyondaki artışlara ise ABD’de ciddi bir hızla yükselen barınma maliyetleri öncülük etti. ABD’de kira ve mortgage gibi barınma maliyetleri bir önceki aya göre %0,8 artarak 1986’dan bu yana en büyük artışını gösterdi. Hızlı bir şekilde düşme olasılığı daha düşük olan enerji maliyetleri ise ABD’de Haziran ayında aylık bazda yüzde 0,7, yıllık bazda yüzde 5,5 arttı.