Bulut tohumlama: Çin'in iklim kontrol etme teknolojisi

Çin'in, bölgedeki ülkelere danışmadan iklim kontrolü için güneş ışınlarını uzaya geri yansıtması ve bulut tohumlama gibi jeomühendislik faaliyetlerine girişmesi tartışmalara yol açıyor.

Çin, iklim kontrolü için "iklim manipülasyonu" olarak adlandırılan programlar yürütüyor. Merkezi hükümet, 2025 yılına kadar yapay yağmur ve yapay kar gibi iklim kontrolü uygulamalarının ülkenin yüzde 60'ını kapsayacak şekilde genişletilmesi yönünde kararlar aldıklarını duyurdu. 2025 planının açıklanmasının üzerinden bir ay geçmeden Ganlin-1 (Tatlı Yağmur-1) adlı insansız hava aracı bulut ekimi görevine başladı. Ülkenin resmi haber ajansı Şinhua, sosyal medya hesabından bu aracın videosunu da paylaştı.

Çin'in iklim kontrolü için yaptığı jeomühendislik çalışmalarının başında güneş ışınlarının uzaya yansıtılması ve bulut tohumlama gibi teknolojiler dikkat çekiyor. İklim kontrolü için geliştirilen bu tür teknolojilerin, bölgedeki ülkelere danışılmadan ve yeterli araştırmaların yapılmadan kullanılması Hindistan gibi komşu ülkelerde endişelere yol açıyor.

Korkutan yaklaşım

Bu teknolojilerin kullanılmasının Tibet platosunda ısı dengesini bozacağı ve muson yağmurları üzerinde büyük etkiler yaratabileceği beklntisi tartışmaların merkezinde yer alıyor. Henüz yeterli bilimsel araştırmanın yapılmamış olmasına rağmen Çinli mühendislerin Tibet platosunda il bazında büyük bulut ekimleri gerçekleştirme planı korkulara neden oluyor. 

Pekin Üniversitesi'nden John C. Moore, "Bu plan bir grup oto sanayi ustasının Elon Musk'ın uzay gemisini kopyalamaya çalışması gibi bir şey. Birlikte çalıştığım Çinli bilim insanlarının çoğu bu plandan endişe duyuyor" diyor. 

Hindistan'daki Manipal Yüksek Eğitim Akademisi'nden iklim uzmanı Dhanasree Jayaram, bu tür uygulamaları düzenlemek ve olası gerilimleri azaltmak için acilen küresel düzenleme veya anlaşmalara ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. 

"Çin'in yapay adaları askerileştirmesi güvenliği tehdit ediyor"

2025 yılında GSYH'nin yüzde 5'i yapay zekadan sağlanacak