Bireysel yatırımcıların 'kazanç fırsatı' olarak gördüğü ve büyük ilgi gösterdiği halka arzlara ilgi azalıyor mu? Bireysel yatırımcıyı halka arzlara karşı tedirgin eden faktörler neler? Şebnem Turhan, Dünya'daki haberinde bu soruların yanıtlarını veriyor. İşte o haber:
Pandemiyle birlikte tüm dünyadaki genişleyici para politikalarının da etkisiyle borsalara doğru bir akın yaşandı. Türkiye’de geride bıraktığımız iki yılın en önemli hikayesi şirketlerin halka arz iştahı ve bireysel yatırımcıların bu halka arzlara gösterdiği olağanüstü ilgiydi. Yapılan halka arzlara bireysel yatırımcılardan 30- 60 ve hatta 136 kat talep geldi. Bu yoğun talep halka arzların başarıyla sonuçlanmasını sağladı ve yeni şirketler de bu rüzgardan yararlanmak için halka arz furyasına dahil oldu. 2022 ilk çeyreği de gelen talep katları 2021’e göre azalsa da yine 1,5-12 kat arası değişen taleplerle geçti. Ancak piyasaların sert dalgalanmaların yaşandığı geçen hafta halka arzlarda bireysel yatırımcının talebi planlanan tahsilatın oldukça altında kaldı.
Şirketlerin Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yaptıkları açıklamalara göre iki halka arz da başarıyla tamamlansa da Yayla Agro Gıda'da 21.3 milyon lot ayrılan bireysel yatırımcı 14.9 milyon lot talep verdi ve yüzde 30 olarak planlanan tahsisata karşılık bireysel yatırımcıya yüzde 20,69 dağıtım yapıldı. Yine Sun Tekstil'de 7 milyon lot planlanan tahsisata karşılık 3.4 milyon talep geldi bireysel yatırımcıdan ve yüzde 30 planlanan tahsisata karşılık yüzde 12,24 dağıtım yapıldı. Peki neden böyle oldu, bireysel yatırımcının halka arz aşkı sona mı eriyor?
YRCG Danışmanlık Kurucu Ortağı Şeniz Yarcan, normal koşullarda halka arz sonuçları duyurularında bireysel yatırımcıdan katbekat talep geldiğini belirterek bireysel yatırımcıda son iki halka arza inanılmaz bir keskin duruş yaşandığını dile getirdi. Yarcan, bunun sadece büyük halka arzlara katılım zorluğu ile açıklanamayacağına dikkat çekerek bunun yatırımcının hisselere eğiliminin de bir göstergesi olduğunu vurguladı.
Yarcan, Sun Tekstil’de 0,49, Yayla Agro Gıda’da 0,70 oranlarına ulaşıldığını dile getirerek talebin düşüklüğüne işaret etti. Aracı kurumların bu farkı diğer tahsisat gruplarına dağıtarak iki halka arzı tamamladığını belirten Yarcan, yabancı yatırımcı kalmadığı için son yıllardaki tüm halka arzları bireysel yatırımcıların sırtladığını ifade etti.
Yabancı yatırımcı eksikliği
Şirketlere bireysel yatırımcıya güvenerek halka arza gelmenin riskini gösterdiğine işaret eden Yarcan, “Yabancı yatırımcı artık yok. Halka arzlarda yabancı yatırımcı taşıyıcı güçtür alır ve taşırlar. Ortalama hisseyi tutma vadeleri yüksektir. Keza kurumsal yatırımcılar da öyle. Trade etmezler hisseyi alıp taşırlar. Ancak bireysel yatırımcılar al satçıdır. Hisseyi ellerinde tutma süresi çok az ve bu yönde borsamız dünyada da en düşük orana sahip” diye konuştu. Yarcan, talep toplama günlerinde piyasanın oldukça dalgalı ve gelişen ülkelere çok satış geldiği günler olmasının da bireysel yatırımcının talebinde oldukça etkili olduğuna vurgu yaparak, “Bireysel yatırımcı halka arza girmek için elindeki hisseyi satıyor. Çünkü halka arza paranın tamamını yatırarak girmek zorundasınız. Geçen hafta hisse satmak için de zor günlerdi. Düşen borsa hisse satmak için caydırıcı bir durum oluşturdu” diye konuştu. Peki bundan sonra böyle mi devam edecek? Yarcan, ihraççılar açısından son iki halka arzın çok önemli dersler içerdiğine dikkat çekerek bireysel yatırımcıya güvenerek halka arza girişmenin artık riskli olduğuna işaret etti. Bunun yanı sıra halka arza çıkacak şirketlerin aracı kurum seçiminin de artık çok daha önemli olduğunu söyleyen Yarcan, bireysel yatırımcı talebindeki düşüşü diğer tahsisat gruplarına dağıtma becerisine sahip aracı kurumların tercih edilmesi gerektiğini dile getirdi.
2022 sermayeyi korumanın yılı
YRCG Danışmanlık Kurucu Ortağı Şeniz Yarcan, pandemi sonrası genişleyici para politikaları sayesinde kolay para kazanılan ne alsanız kar getiren günlerin yaşandığını ve bunun da sonuna gelindiğini belirterek şöyle konuştu: “2021’de aşılar falan derken ticari hayat çok yükseldi, büyüme şirket bilançolarına da yansıdı, Bu yıla geldiğimizde korkunç enfl asyonla reel faiz verecek tek enstrüman borsa olarak ortayla çıktı. Bu ilk çeyrek için çok doğruydu hatta ilk yarı için de. Ama artık yüksek enfl asyon, resesyon belirsizliği ve dünyadaki büyük öngörüsüzlük ile 2022 yılının sermayeyi korumanın yılı olacak, para kazanmanın değil. Borsalar artık eskisi gibi prim vermeyecek riskli olmaya başladı. 500 bin bilinmeyenli denklem gibi küresel ekonomi. Hisse senedi zaten riskli bir enstrüman. Ve son yıllarda enfl asyona karşı koruyormuş diye önüne gelen borsaya geldi, yatırımcı sayısı artıyor. Birileri üzülecek artık hisse senedi yatırımı yaparken 5 kere düşünmek gereken dönemdeyiz. Hisseleri seçerken güzel hikayesi olan, güzel finansalları olan şirketler seçilmeli. Ancak çok dikkat edilmeli. Çıkış için kar seviyesi belirlenmeli.”