BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Wall Street’te mart ayı ortalarında gelen tarihi düşüşlerin ardından %20’lik bir yükseliş piyasalarda dip noktasının geçildiğine dair düşünceleri pekiştiriyor. Bununla birlikte piyasaların tekrar dip seviyeleri test etme riski oldukça yüksek. Marketwatch yazarı Mark Hulbert piyasaların ağustos ayında yeni bir düşüşü test edeceğini öngörüyor.
23 Mart tarihindeki düşüşün ardından gelen ralli oldukça büyük bir etki yaratsa da benzeri görülmemiş bir durum değildi. Dow Jones’un kurulduğu tarihten bu yana 38 kez benzeri hatta bazen daha yüksek oranlı kısa süreli yükselişler gerçekleşti ve bunların hepsi Büyük Buhran dönemindeydi.
Bu benzerlik piyasaların yükseliş göstermesine rağmen uzun dönemde feci bir düşüşü yaşıyor olduğunu gösteriyor. Piyasa araştırması Ned Davis’in rakamlarına göre 1929 ile 1930’lu yılların sonuna kadar Wall Street 6 kez boğa piyasası topraklarına girdi. Fakat Büyük Buhran döneminde hiçbir yatırımcının boğa piyasalarından bahsetmesi söz konusu olamaz.
Bir diğer nokta ise boğa piyasalarının ilk ortaya çıktığı tarihle gerçekten sona erdiği tarih arasındaki gün aralığı. Ned Davis’in araştırmalarına göre, tarihte mart ayındaki Dow Jones’un dip seviyesi olan %37,1’lik kaybı aşan 11 ayı piyasası daha var. Bu büyük oranlı düşüşlerin bitiş sürelerini belirten dip noktalarını bulmaları ise ortalama 137 gün.
Söz konusu istatistiklere göre Marketwatch yazarı korona virüsün sebep olduğu ayı piyasasının en erken 7 Ağustos’ta son dip seviyesini test edeceğini öngörüyor.
Ayı piyasasının dibi nasıl görünür?
ABD’deki piyasa duyarlılığı da daha düşük bir dip seviyelerinin bulunması gerektiğini gösteriyor. Zira ayı piyasalarında dibin bulunmasına borsalarda esaslı bir kötümserlik ve umutsuzluk da eşlik eder. Son birkaç hafta içerisinde şahit olduğumuz bu değildi. Aksine en kötüsünün geride kaldığının ilan edilmesi hevesi vardı.
Başka bir şekilde söylemek gerekirse, ayı piyasaları sonunda dibe vurduğunda dibe vurup vurmadığını sormak dahi abes hale gelir. İnsanlar hisse senetlerinden tamamen vazgeçmiş hale gelir, havlu atar ve asıl dip seviyesinden gelen yükselişse herkes için saf boğa piyasası yatırımcılarını çekmek için yeni bir yem olarak gözükür.
Volatilite endeksi ipuçları veriyor
Benzer bir sonuca, Volatilite Endeksi'ne (VIX) odaklanıldığında da ulaşılıyor. VIX kayıtlarındaki 1990 yılından bu yana tüm ayı piyasalarının analizi düşünüldüğünde ayı piyasalarının dip noktalara ulaşılmasından çok önce piyasalardaki korkunun rekor seviyelerde yükseldiği görülüyor. Bu istatistikte iki özel durum ise 11 Eylül saldırılarının ardından piyasaların iki aylık ayı piyasasına girmesi ve 1998 yılında sermaye yönetim firması Long Term Capital Management’ın iflası. Sadece bu iki olayda korku endeksinin yükselişiyle ayı piyasasının dibi aynı ana denk geldi.
Bu iki istisna dışında ayı piyasalarının dip noktasıyla VIX endeksinin tırmanışı arasında ortalama doksan günlük bir süre var. Hulbert, VIX endeksinin en yüksek seviyeye tırmandığı tarih olan 16 Mart göz önüne alındığında ayı piyasasının dibinin en erken 14 Haziran tarihinde dibi görebileceğini hesaplıyor.
Tüm bu tarihi istatistikler göz önüne alındığında piyasaların mart ayı düşüşlerini tekrar test edeceğini düşünmek mümkün. Ned Davis’in analizlerine göre Dow Jones şelale tipi düşüşlerde %70 oranında dip rekorunu kırıyor.
Şelale tipi düşüşün kesin bir uluslararası tanımı olmasa da Ned Davis’in çalışmalarında yer alan stratejistler “haftalar boyunca gelen düşüşler, iki günü geçemeyen yükseliş, hacim artışı ve yatırımcı güveninde çöküş” olarak tanımlıyorlar. Bu tanımsa şubat ayı rekorlarından mart ayı ortalarındaki düşüşlere kadar olan süreyi oldukça iyi karşılıyor.
Geçmiş dönemlerde bu kriterleri karşılayan düşüşlerle ilgili yapılan araştırmalarda şelale tipi düşüşün bitmesiyle beraber piyasaların rahat bir nefes almaya çalıştığı ve borsaların hızlı bir şekilde yükseleceğine dair inancın ortaya çıktığını gösteriyor. Bununla birlikte tarih bu düşüşlerin tekrar test edildiğini ve şelale tipi düşüşün dip noktasının aşıldığını gösteriyor.