Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi
Bayraktar, ayçiçeğinde rekolte sevincinin hüzne dönüştüğünü
bildirerek, ?Ayçiçeği üreticisi, yurtdışı fiyatlarının aşırı
düşmesinin sıkıntısını yaşıyor. Geçen sezon kilogramı 1 lira 50 kuruş
olan ayçiçeği fiyatı, bugünlerde 95 kuruş ile 1 lira 8 kuruş arasında
değişiyor? dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, ayçiçeği hasadının yeni başlamasına
rağmen üreticinin oluşan fiyat nedeniyle sezona buruk başladığını,
hasat döneminde ithal fiyatlarının çok aşağı inmesinin, üreticiyi
olağanüstü zorladığını belirtti. Türkiye?nin hemen hemen her
bölgesinin yağlı tohumlar üretimine elverişli iken, halen yağlı
tohumlu ürünlerde net ithalatçı ülke konumunda olduğunu bildiren
Bayraktar, şunları kaydetti:
?Ülkemizde üretilen yağlı tohumlardan elde edilen yağ miktarı 655
bin ton iken, toplam yağ tüketimimiz 2 milyon 145 bin tonu
bulmaktadır. Yağ ihtiyacının sadece yüzde 30,5?i ülkemizde üretilen
yağlı tohumlarla karşılanmaktadır. Yağ ihtiyacımızın karşılanması
amacıyla her yıl yağ ve yağlı tohumlar ithalatı gerçekleştirilmektedir.
2012 yılında yağlı tohum ithalatı 2 milyon 131 bin ton, bitkisel
yağ ithalatı 1 milyon 325 bin ton ve bunların işlenmesi sonucu arta
kalan küspelerin ithalatı ise 1 milyon 880 bin ton olarak
gerçekleşmiştir.?
-Yağlı tohumlara ödenen döviz miktarı yıllık 3,6 milyar dolar-
Yağlı tohum, bitkisel yağ ve küspe ithalatına ödenen döviz
miktarının yıllık 3,6 milyar doları bulduğu bilgisini veren Bayraktar,
şöyle devam etti:
?Her yıl ithalata çok büyük miktarlarda döviz ödemekteyiz.
Çiftçimizin yararlanması gereken milyarlarca dolarlık kaynağın
yurtdışına aktarılmasının kabul edilebilir bir yanı yoktur. Yağlı
tohumlu bitkilerdeki açığın kapatılmasına yönelik alınan tedbirler ile
birlikte en önemli ilerleme ayçiçeğinde yaşanmış, ayçiçeği üretiminde
önemli artışlar kaydedilmiştir. Nitekim, 2000 yılında 800 bin ton
ayçiçeği üretiminin 2012 yılında 1 milyon 200 bin tonu yağlık, 170 bin
tonu çerezlik olmak üzere 1 milyon 370 bin tona yükselmiştir. 2013
yılında ise üretimin 1 milyon 350 bin tonu yağlık, 150 bin tonu
çerezlik olmak üzere toplam 1 milyon 500 bin tona çıkacağı
beklenmektedir.?
Geçen yıla göre yağlık ayçiçeği üretiminin yüzde 12,5 artış
gösterdiğini bildiren Bayraktar, geçen sezon kilogramı 1 lira 50 kuruş
düzeyinde gerçekleşen fiyatın, bugünlerde piyasada 95 kuruş ile 1 lira
8 kuruş arasında değiştiğine dikkati çekti.
-?Çiftçimiz korunmalı?-
Ayçiçeği hasadının yeni başlamasına rağmen üreticinin oluşan fiyat
nedeniyle sezona buruk başladığını bildiren Bayraktar, şunları
kaydetti:
?Gerekli tedbirler alınmadığı takdirde, düşük fiyat nedeniyle
mağdur olan üreticinin önümüzdeki sezon ayçiçeği ekiminden vazgeçmesi
durumunda, ithalat miktarı artacak ve yağ açığımızla ilgili sorun daha
da derinleşecektir. Bu durum sadece yağ sektörünü değil, küspe
ihtiyacı nedeniyle hayvancılığımızı da olumsuz etkileyecektir.
Önümüzdeki günlerde hasadın yoğunlaşmasıyla birlikte fiyatların daha
aşağı düşmesi halinde üreticilerimiz perişan olacaktır.
Ayçiçeği üreticilerimizin mağdur olmalarının engellenmesi
bakımından, gerekli tedbirlerin alınması zorunluluğu vardır.
Yurtdışından ülkemize yönelik ucuz ithalattan çiftçimizin korunması
gereklidir. Yağlık ayçiçeğinde kilogram başına 24 kuruş olan destek
artırılmalı, üreticinin maliyetleri düşürülmelidir.?
-?675 dolarlık gözetim uygulaması sorunu çözemeyecek?-
Ekonomi Bakanlığı?nın 22 Ağustos 2013 tarihli Resmi Gazete?nin
mükerrer sayısında yer alan yağlık ayçiçeği, ayçiçeği tohumu unu, kaba
unlarında tonuna CIF (mal bedeli, sigorta ve navlun dahil) 675 dolar,
ayçiçeği tohumu yağına 1500 dolar gözetim uygulaması belirlemesinin
sorunu çözemeyeceğini vurgulayan Bayraktar, şu görüşlere yer verdi:
?Dahilde işleme rejimi ve sıfır gümrük vergisiyle ithal edilen
ayçiçeği ham yağının başka amaçlarla kullanılması önlenmelidir. İthal
edilen 783 bin ton ham ayçiçeği yağının sadece 81 bin tonuna gümrük
vergisi uygulanması piyasa dengelerini açıkça bozmaktadır. 783 bin ton
ithalatın 81 bin tonu gümrük vergisi ödenerek, 40 bin tonu özellikle
boya sanayinde kullanılmak üzere sıfır gümrükle, 662 bin tonu ise
dahilde işleme rejimi kapsamında ithal edilmiş. Yem sanayinde yüzde
15, margarinde yüzde 15 ayçiçeği yağı kullanıldığı söyleniyor. Bunlar
iyi bir şekilde denetlenmeli. İthal edilen ham ayçiçeği yağının ithal
amacı dışında iç piyasaya başka amaçlarla verilmesi engellenmeli. Yine
ithal edilen ham ayçiçeği yağı yerine, ayçiçeği yağı kullanıldığı
söylenmesine rağmen keten tohumu, soya, pamuk, kanola yağı
kullanıldığı iddiaları araştırılmalı. Dahilde işleme rejimi kapsamında
önce ihracat bağlantısı, sonra ithalat koşulu istisnasız uygulanmalı.
Yurtiçinde fiyatları düşüren dahilde işleme rejimi ve serbest ticaret
anlaşması kapsamındaki ithalat dahil, ithalat 1 Ocak 2014 tarihine
kadar önlenmelidir.?
Bayraktar, ayçiçeğinde yaşanan sorunların çözümü için Ekonomi
Bakanlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nezdinde
girişimlerde bulunduklarını, sorunun çözümüne yönelik taleplerini
ilettiklerini bildirdi.
Türkiye?de üretilen yağlı tohumlu bitkiler içinde ayçiçeğinin
payının (çiğit dahil) yüzde 41 olduğuna dikkati çeken Bayraktar,
şunları kaydetti:
?Üretimde olduğu kadar bitkisel yağlar tüketimimizde yüzde 60-70
civarında pay alması ve yüzde 40 civarındaki yüksek yağ oranıyla da
ülkemizin en önemli yağlı tohumlu bitkisi konumundadır. Ülkemizde
halkın genelde bitkisel yağ olarak ayçiçeğini tercih etmesinin yanı
sıra, özellikle Trakya bölgesinde ekim nöbetinde temel bitki oluşu
(buğday-ayçiçeği) ayçiçeğinin önemini daha da artırmaktadır. Ayrıca
ayçiçeği tohumunun işlenmesinden sonra geriye kalan küspe de
hayvancılığımız için yem olarak kullanılması ayrıca önem arz
etmektedir.
-?Üreticimizin üretimi artırma gayretleri desteklenmelidir?-
Net ithalatçı olduğumuz ayçiçeğinde üreticimizin üretimi artırma
gayretleri desteklenmelidir. Yağ açığımızın kapatılabilmesi bakımından
üretimin artırılması gerektiğini her fırsatta dile getirdiğimiz bir
ortamda, yaşanan durum büyük bir çelişki olduğu gibi bizleri de
ziyadesiyle üzmüştür.?
2012/2013 sezonunda yüzde 40 standart yağ oranlı ayçiçeği ürünü
için kilogram başına 1 lira 40 kuruş, yüzde 45 yağ oranlı ayçiçeği
için 1 lira 50,5 kuruş, yüzde 50 yağ oranlı ayçiçeği ürünü için 1 lira
61 kuruş fiyat açıklandığını belirten Bayraktar, ?2013/2014 sezonu
için birlik ve ayçiçeği alan kurumlar tarafından henüz fiyat
açıklamamıştır. Üretici fiyatlarındaki düşüşün önlenmesi bakımından
birlik ve ayçiçeği alan kurumlar tarafından maliyetlerdeki artış da
göz önüne alınarak, geçen yılın gerisinde kalmayacak şekilde bir fiyat
bir an önce ilan edilmelidir? dedi.
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey