Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) 2011 Yılı Faaliyet Raporu Kurulumuz
internet sitesine eklenmiştir. Kurul Başkanı Prof. Dr. Vedat
Akgiray?ın mesajını takiben "Sermaye Piyasası Kurulu, Dünya Ekonomisi,
Türkiye Ekonomisi, Türk Sermaye Piyasaları ve Sermaye Piyasası Kurulu
2011 Yılı Faaliyetleri" ana başlıkları altında sunulan Rapor?un
tamamına SPK web sitesinden ulaşılabilmektedir.
Sermaye Piyasası Kurulu 2011 Yılı Faaliyet Raporu mesajında Prof.
Dr. Vedat Akgiray, son dönemde küresel düzeyde yaşanan finansal kriz
nedeniyle bütün dünyada kırılganlıkları azaltıcı düzenleme ve
uygulamaların yoğunluk kazandığını, bu çerçevede hem sistemik riskin
azaltılmasına yönelik çalışmaların, hem de ekonomide sermaye
piyasalarının ağırlığının sağlıklı şekilde artmasının önemine değindi.
Akgiray mesajındaSPK?nın 2011 yılındaki faaliyetlerini şöyle özetledi:
"Piyasamızda en büyük ağırlığa sahip kurumsal yatırımcılardan biri
olan yatırım fonları ile ilgili olarak da çeşitli düzenlemeler
yapılmıştır. Yeni fon türleri yaratılmış, yatırım fonlarının
performanslarının artırılması ve bu fonların kamuyu aydınlatma
yükümlülükleri konusunda yeni tedbirler alınmıştır. Sermaye
piyasamızın en önemli unsurlarından halka açık anonim şirketlere,
kendi hisse fiyatlarındaki dalgalanmaları azaltıcı yönde işlem
yapabilmelerine imkan verilmiştir. Faktoring şirketleri ihraççı
statüsüne kavuşturularak, faktoring alacaklarının teminatı altında
varlık teminatlı menkul kıymet ihraç edilmesi mümkün kılınmıştır.
Mevzuat ve teknik alt yapısı tamamlanan Gelişen İşletmeler Piyasasında
ilk halka arz 2011 yılı Ocak ayında gerçekleşmiş ve böylece
KOBİ?lerimizin sermaye piyasaları yoluyla finansmanına başlanmıştır.
Geçtiğimiz yıl SPK olarak gerçekleştirdiğimiz önemli
değişikliklerden biri de kurumsal yönetim alanında olmuştur.
Yatırımcıların sağlıklı karar vermelerini kolaylaştırma, küçük
yatırımcıların etkin bir biçimde temsil edilebilmesi ve azınlık pay
sahiplerinin haklarını güçlendirme yönünde düzenlemeler getirilmiştir.
Öte yandan yatırımcıların sahip oldukları menkul kıymetleri daha kolay
izlemeleri ve usulsüzlükleri önlemek amacıyla devlet iç borçlanma
senetlerinin MKK bünyesinde kaydileştirilerek müşteri bazında
saklanmasına yönelik gerekli mevzuat değişiklikleri yapılmış ve işlem
esasları belirlenmiştir."
"YENİ KANUN, FİNANS MERKEZİ HEDEFİNE ULAŞTIRACAK"
Sermaye piyasalarının arz tarafını güçlendirmeye yönelik
çalışmalara ek olarak, talep tarafında da yatırımcı seferberliği
başlatıldığını ifade eden Akgiray, mevcut ve potansiyel yatırımcıları
bilgilendirmek amacıyla www.yatirimyapiyorum.gov.tr internet sitesinin
hazırlandığını söyledi.
SPK olarak, 2012 yılında devam eden en önemli projenin Sermaye
Piyasası Kanunu?nda yapılacak değişiklik olduğunu belirten Akgiray,
Yeni Kanun ile gelişen Türk sermaye piyasasının önderliğinde ülkemizin
beş yıl içerisinde bölgesel finans merkezi olma hedefine ulaşacağını
vurguladı.
Akgiray, kamuoyunda "Foreks" olarak bilinen kaldıraçlı alım satım
işlemleri konusunda ise "Sermaye Piyasası Kurulu?nda yapılan
değişiklikle yeni bir sermaye piyasası faaliyeti haline getirilmiş, bu
faaliyete ilişkin ilke ve esaslar belirlenerek foreks piyasasının
sağlıklı bir şekilde gelişmesini tesis edecek gözetim ve denetim
mekanizmaları oluşturulmuştur." dedi.
KURULDA TOPLAM 1.191 KARAR ALINDI
2011 yılı içinde SPK Karar Organı 44 kez toplanarak faaliyet
alanları ile ilgili çeşitli konularda 1,191 adet Kurul kararı
almıştır. Sermaye piyasalarının düzenlemesine yönelik ise 2011 yılında
toplam 30 tebliğ ve 8 yönetmelik yayımlanmıştır.
Sermaye piyasalarını 628 kurul kaydında bulunan şirket, 140 aracı
kurum, 647 yatırım fonu, 165 emeklilik yatırım fonu, 26 yatırım
ortaklığı, 23 gayrimenkul yatırım ortaklığı, 4 girişim sermayesi
ortaklığı, 31 portföy yönetim şirketi, 92 bağımsız denetim şirketi,
113 gayrimenkul değerleme şirketi ve 9 derecelendirme kuruluşu
oluşmaktadır. Sermaye piyasalarına ilişkin temel göstergelere
bakıldığında, 2011 yılında İMKB piyasa büyüklüğünün yaklaşık 381
milyar TL?ye ulaştığı görülmektedir.
Sermaye piyasalarının etkin ve verimli bir şekilde işletilmesi
amacıyla yurt içinde İMKB, İAB, VOBAŞ, TSPAKB, Takasbank, MKK,
Yatırımcıları Koruma Fonu ve SPL Eğitim Merkezi ile yurt dışında ise
Uluslararası Menkul Kıymet Komisyonları Örgütü (IOSCO), OECD ve Dünya
Ticaret Örgütü ile yakın bir işbirliği ve koordinasyon içinde
çalışılmış, diğer kuruluşların da çalışmalarına destek verilmiştir.
Öte yandan yatırımcı tabanını genişletmek ve finansal
okuryazarlığı artırmak için de SPK tarafından pek çok proje
başlatılmıştır. Üniversitelerde düzenlenen eğitim seminerleri,
hanımlar lokali seminerleri ve kompozisyon yarışması gibi finansal
eğitim projeleri hızlanarak devam etmektedir.
KURULDA TOPLAM 147 YENİ İNCELEME BAŞLATILDI
Kurul, denetim fonksiyonu kapsamında "denetim daireleri"ne
doğrudan veya Kurul'un diğer birimleri ve daireleri aracılığıyla
ulaşan toplam 749 şikâyet ve ihbar yazısı ile 15 adet İMKB ihbarına ve
yapılan denetim programlarına bağlı olarak 2011 yılında 147 adet yeni
inceleme başlatılmıştır.
Geçmiş yıllarda veya 2011 yılında başlatılan denetim faaliyetleri
sonucunda, 2011 yılında Kurul denetim daireleri tarafından 156 denetim
raporu ile 31 uzman yazısı hazırlanmıştır. Söz konusu rapor ve
yazıların konularına göre dağılımına bakıldığında % 32,6 ile halka
açık şirketlerin ilk sırada, %25,7 ile aracı kurum incelemelerinin
ikinci sırada ve %16 ile piyasa dolandırıcılığının üçüncü sırada yer
aldığı görülmektedir. Halka açık şirket denetimlerinde ilk sırayı
örtülü kazanç aktarımı faaliyetleri almakta, ikinci sırada ise
bilgisayar aracılığıyla yapılan denetimler bulunmaktadır. Kurul
uzmanlarınca Mali Suçları Araştırma Kurulu adına da denetimler
yürütülmektedir. 2011 yılında MASAK?ın 44 yeni inceleme talebi Kurul?a
ulaşmış ve 47 adet inceleme sonuçlandırılmıştır.
Kurul?un tüm hizmet birimleri tarafından yapılan incelemelerde 181
gerçek ve tüzel kişinin SPKn?na ve ilgili mevzuat hükümlerine uyum
konusunda uyarılmasına, 51 gerçek kişi hakkında sadece suç duyurusu
yapılmasına, 8 gerçek kişi hakkında suç duyurusu ile birlikte işlem
yasağı getirilmesine, ayrıca 69 gerçek ve tüzel kişi hakkında da idari
para cezası uygulanmasına karar verilmiştir. 2011 yılında 69 gerçek ve
tüzel kişi hakkında toplam 6,995,756 TL tutarında idari para cezası
uygulanmıştır.
KURUL'A 380 KAYDA ALMA, 1049 İZİN BAŞVURUSU
2010 yılında Kurul?a yapılan toplam 380 kayda alma başvurusunun
146 tanesi halka açılma amaçlıdır. Yıl içinde aracı kuruluşların izin
başvuru sayısı 149 iken, kolektif yatırım kuruluşlarının izin başvuru
sayısı 611 olmuş, halka açık anonim ortaklıklara ilişkin izin başvuru
sayısı 289 olarak gerçekleşmiştir.
Öte yandan Bilgi Edinme Birimine gelen başvurular "şikayet, görüş
ve öneriler" ile "bilgi edinme" başvuruları olmak üzere iki bölümde
ele alınmakta olup, bilgi edinme başvuruları "4982 Sayılı Bilgi Edinme
Hakkı Kanunu? çerçevesinde 15 iş günü içinde cevaplanmaktadır. 2011
yılında Kurumsal İletişim Dairesi altında faaliyet gösteren Bilgi
Edinme Birimi tarafından 7,826 başvuru yanıtlanmıştır.
SPK'DAN 45.579 SEKTÖR ÇALIŞANINA LİSANS
Kurulun Seri:VIII, No:34 ?Sermaye Piyasasında Faaliyette
Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında
Tebliğ'i 11 Ağustos 2001 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve
10 Eylül 2001?de Lisanslama ve Sicil Grubu oluşturulmuştur. Grup
tarafından sektöre yönelik ilk sınav 2002 yılı Eylül ayında
gerçekleştirilmiştir. Sermaye Piyasası lisanslama sınavlarının 2012
yılı itibariyle 16.06.2011 tarihinde tescil edilerek tüzel kişilik
kazanan Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu A.Ş.
(SPL) tarafından yapılması öngörülmektedir. SPK Lisanslama ve Sicil
Grubu koordinasyonunda Eylül 2002 ? Aralık 2011 tarihleri arasında 26
sınav yapılmış ve 45.579 sektör çalışanı bu sınavlar sonucunda lisans
almaya hak kazanmıştır.
30 ÜLKE İLE İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI
Diğer ülkelerdeki sermaye piyasalarında düzenleme ve denetim
yetkisine sahip kuruluşlarla iş birliği çerçevesinde Mutabakat Zaptı
imzalanması (MoU) için başlatılan girişimler 2011 yılında da
sürdürülmüştür. Bu kapsamda, 2011 yılı içerisinde Kırgız Cumhuriyeti,
Pakistan ve Kore sermaye piyasası düzenleyici otoriteleri ile MoU
imzalanmıştır. Kurul tarafından şimdiye kadar imzalanan ikili
mutabakatların sayısı 30 ülkede toplam 33?e ulaşmıştır.
IMF ve Dünya Bankası gibi uluslar arası kuruluşların periyodik
olarak yaptıkları çalışmalara katılım sağlanmıştır. Öte yandan, Çin,
Tayland ve Cezayir?den gelen heyetlere sermaye piyasası konusunda
eğitim ve tanıtım amaçlı programlar organize edilmiştir. Yurtdışında
Türk sermaye piyasalarının tanıtım faaliyetleri kapsamında ise 2011
Mayıs ve Ekim aylarında Almanya?da çeşitli organizasyonlar
düzenlenmiştir.
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/#!/ForeksTurkey