Prof. Dr. Serra Eren Sarıoğlu [email protected] Prof. Dr. Serra Eren Sarıoğlu

Türkiye’de robot danışmanlık

15 Ekim 2018, 11:01 - -

Bir önceki yazımızda otomatik danışmanlık (robo advisor) hizmetinin işleyişini ve dünyadaki durumunu aktarmıştık. Bu yazımızda ülkemizdeki durumu BES özelinde aktarmaya çalışacağız.

BES katılımcısının genel yapısına ilişkin tespitlerimizi bu sayfalarda sizlerle sıklıkla paylaşıyoruz. Emeklilik şirketleri tarafından da önemli bir pazarlama aracı olarak kullanılan devlet katkısı, katılımcıların geneli tarafından bilinmekte. Ancak, emeklilik planı oluştururken fon seçimi, fon dağılımında yılda 6 defa değiştirme hakkı, şirket değiştirme hakkı gibi konular hakkında farkındalık oldukça düşük. Katılımcılar BES birikimlerinin getirisini düşük bulmakta ve sistemde kalış süreleri kısa olmakta. Katılımcılar genel olarak emeklilik şirketlerinin sunduğu hizmetlerin benzer faydalar sağladığını düşünmekte. BES katılımcıların çoğunluğunu oluşturan X ve Y kuşağı dijitalleşmeyi bilen, etkin biçimde kullanan bir kitle.

Diğer yandan, emeklilik şirketleri tarafından bakıldığında, satışlar ve portföy büyüklükleri belli bir olgunluğa ulaşmış durumda. Bu durum şirketler tarafından da bilinmekte ve müşteri sadakati önemli bir nokta olarak görülmekte. Kullanıcı deneyimine dönük çalışmalar, kampanyalar, dijitalleşme emeklilik şirketlerinin ajandalarında üst sıralarda yer almakta.

Ülkemizde Otomatik Danışmanlıkla ilgili yasal düzenleme var mı?

Ülkemizde gelişmiş ülkelerden farklı olarak “otomatik danışmanlık” konusuna ilişkin herhangi bir yasal düzenleme yok. Bu nedenle açık mimari bir yapı içerisinde hizmet veren, müşterilerine yatırım danışmanlığı hizmeti verebilen ve onlar adına işlem yapabilen herhangi bir otomatik danışmanlık şirketi mevcut değil. Mevcut düzenlemelere bakıldığında fon dağılımına ilişkin danışmanlık faaliyeti yürütmek, katılımcıya fon tavsiyesi vermek emeklilik şirketlerinin yetkisi kapsamında da değil. Bu konuda faaliyette bulunmasına izin verilen kurumlar portföy yönetim şirketleri. Geçtiğimiz yılın sonlarında yapılan bir düzenleme ile katılımcıların yılda 6 defa fon değiştirme hakkının kullanımını bu şirketlere devretmesinin önü açıldı. Ancak, uygulamada bildiğimiz kadarıyla bu hakkı devralmak üzere harekete geçen bir portföy yönetim şirketi bulunmuyor. Zira, bu iş halihazırda portföy yönetim şirketlerinin pek çoğundaki varolan altyapı ile mümkün görünmüyor. Diğer bir deyişle, bu işi yapabilmek için ekstra maliyetlere katlanmak gerekli. Diğer yandan emeklilik şirketi ile portföy yönetim şirketi arasında katılımcıya ait verinin paylaşımı gerekiyor ki, burada da mevzuattan kaynaklı sıkıntılar mevcut.

Türk fintech firmalarının Otomatik Danışmanlık ürünleri

Yine de ülkemizde otomatik danışmanlık, fintech firmalarının birkaç yıldır ilgilendiği ve girişimde bulunduğu bir alan. Doğrudan katılımcıya hizmet verilemese de emeklilik şirketleri yoluyla otomatik danışmanlık ürünleri kullanıcı ile buluşturuluyor. Bu konuda ülkemizde bir ilki gerçekleştiren otomatik danışmanlık ürünü Fon Koçu oldu. Bir fintech firması tarafından geliştirilen bu ürün, Garanti Emeklilik’in bir hizmeti olarak geçtiğimiz yıldan beri müşterilere sunuluyor.

Ludens’in Otomatik Danışmanlık ürünü: BES IQ

Özellikle varlık yönetimi konusunda uzmanlaşan bir fintech kuruluşu olan Ludens’in de otomatik danışmanlık konusunda yeni bir ürünü var: BES IQ.  Bu ürün ile öncelikle katılımcının risk profili belirleniyor ve ona en uygun emeklilik fon dağılımı oluşturuluyor. Piyasadaki değişimlere ve katılımcının hayatındaki gelişmelere göre fon dağılımı yenileniyor. Tüm bunlar uzun yıllardır portföy yönetimi konusunda çalışmış akademisyenlerin tamamen bilimsel yöntemlerle oluşturduğu akıllı bir algoritma ile yapılıyor.

Otomatik Danışmanlığın Türkiye’deki geleceği

Robot danışmanlığın esas hedef kitlesini oluşturanlar Y ve Z kuşağı. Bu nesiller dijital hizmet almaya eğilimli, hıza ve kolaylığa önem veren bir kitle. Bu high-tech dijital kullanıcılar her gün daha fazlasını bekliyor. Ülkemizdeki finansal kurumlar ise yolun henüz başında. Bu anlamda, bireysel emeklilik şirketleri de bu kuşağın isteklerine duyarsız kalmayacaktır. Finansal teknolojilerin kullanıldığı yeni nesil ürünlerle müşteriye ulaşmak gün geçtikçe önem kazanacaktır. İnovatif bir ürün olan otomatik danışmanlığın ülkemizde de dünyadakine benzer biçimde yaygınlaşacağını düşünüyoruz.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.

YORUMLAR (0)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)