Orhan Pala [email protected] Orhan Pala

Manipülatörler bitti, sıra patron ve denetçilerde

26 Mayıs 2016, 07:08 - -

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) son üç yılda öyle tedbirler aldı ki, manipülatörlerin önemli bir kısmı bitti. Kalanlar da uzatmaları oynuyor. Birkaç azılı haydut hariç, manipülasyona yeltenenler de en ağır cezalara çarptırılacaklarını bildikleri için suça teşebbüs bile edemiyor. Ancak alınan tedbirlerin patronlar cephesinde aynı etkiyi gösterdiğini söylemek mümkün değil. Borsayı bir vurgun yeri gibi gören patronlar, örtülü kazanç aktarımı ve yüksek fiyattan ortak satışı yaparak rant elde etme başta olmak üzere her türlü işleme başvurmaktan geri durmuyorlar.

Aslına bakılırsa borsa manipülasyonlarında organizasyonun en tepesinde patronlar var. Birilerini maşa olarak kullandıkları için başlarına çok fazla bir iş gelmiyor. Genellikle bilançolarla oynuyorlar. Stokları yüksek gösterip, satışların maliyetleriyle oynayarak kârı yüksek ya da düşük gösterenlerden tutun,  kurdukları paravan şirketlere para aktarımı yapanlar, değerli bir varlığı düşük fiyata başka bir şirkete satanlar, bir varlığı ederinden çok yüksek fiyatla değerleyip halka açık şirkete devredenlere kadar, yurt dışı şirketlere lisans ve telif bedeli adı altında para aktarımı gibi birçok yöntemlerle patronlar şirketlerin içini boşaltıyor.

SPK, bugüne kadar bu tarz işlemlere teşebbüs eden firmaları yakalayıp çok ağır cezalar kesti. SPK’nın tek başına tüm kötü niyetli patronların bu işlemlerini ortaya çıkarması çok zor. Patronların bilanço oyunlarını ortaya çıkaracak kurumlar bağımsız denetim şirketleri. Bağımsız yönetim kurulu üyeliğinde olduğu gibi bağımsız denetim de ülkemizde sağlıklı bir şekilde işlemiyor.

İşleyemez de…

Çünkü bağımsız denetim şirketleri parasını denetim yaptığı firmadan alıyor. Bu durumda bağımsız olabilirler mi?

Hal böyle olunca öyle raporlar ortaya çıkıyor ki, “Bu kadar da olmaz” dedirtiyor. Bağımsız denetim raporlarında hiçbir şartlı görüş, uyarı yokken, şirket bir anda batıyor!

Bilançolarda gerçek olmayan stoklar gösteriliyor, denetçi şirket bu stokların var olup olmadığını görmeden, belgelemeden şirketin mali verilerini tasdik ediyor.

Bu sistemin sağlıklı işlemesi için bağımsız denetim şirketlerinin gerçekten bağımsız olması lazım. Yani denetim parasını şirketten almaması lazım. Bence SPK öncülüğünde yeni bir sistem kurulabilir. Halka açık şirketler cirolarına ya da aktif büyüklüklerine göre sınıflandırılarak bağımsız denetim ücreti alınabilir. Ya da BİST-30, BİST-50, BİST-100, Gelişen İşletmeler Pazarı’na ayrı ayrı bağımsız denetim fiyat tarifesi uygulanır. Bunun için bir formül bulunur.

Halka açık şirketler belirlenen kriterlere göre bağımsız denetim ücretlerini SPK denetiminde oluşturulacak havuza aktarır, hangi şirketin hangi bağımsız denetim şirketi tarafından denetleneceğine SPK karar verir. Bir yazılımla çapraz eşleşmeler yapılır. O zaman gerçek bağımsız denetim olur. Bağımsız denetim kurumu denetim yaptığı şirketi 3 yıl boyunca denetleyemez diye bir kural konulursa o zaman kimse yapılan usulsüzlüklere göz yumamaz. Bağımsız denetim şirketinin göremediğini diğer bağımsız denetim şirketi ortaya çıkaracağı için herkes işini layıkıyla yapar diye düşünüyorum. 

Eğer bu gerçekleşirse sadece yatırımcılar, sermaye piyasaları değil, devlet de artan vergilerden büyük gelir kazanır. Patronların şirketlerin içini boşaltmasının önüne geçilirse borsaya güven artar, bu da yatırımcı sayısının çoğalmasını sağlar.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.

YORUMLAR (34)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)
  • yentz26 Kasım 2017 11:50

    yukarıda verilen örneklerin tamamaı bakab hissesinde yasanıyor.patron yıllardır 10 milyon lotu hisse fiyatı artmadan nasıl topluyor bi arastırılsın.bilanço bozmalar , stok miktarınını az /cok gostermeler , son dk. da bilanço açıklamalr, genel kuruldu son dakika teklifi ile ilan edilen temettunun birkac katı kar payı vermeler daha neler neler... 10 makale daha yazdıracak akla mantıga gelmeycecek işelr....yasalar insallah boylesi jinguist patronlara da işler.yaptıkları yanlarına kar kalmasın....

  • can15 Mart 2017 23:40

    Yukarıda anlatılan patron şirket ilişkisine en güzel örnek Derimod ...bu açıdan incelenmeli...

  • teo08 Ocak 2017 10:34

    Spk şirketlerden parasını alıp kendi denetimini kendi yapacak.Başka çözüm gelmedi aklıma

  • minik06 Ekim 2016 16:08

    sayın pala megap hissesinde manipülasyon

  • GOLDAŞ 06 Eylül 2016 23:06

    Orhan bey Goldaşta gelişme var mı? Hiçbir yerde haber yok.Davaların durumu nedir?

  • aykut31 Mayıs 2016 19:30

    Orhan baba sen şu Dogub araştır çok güzel şeyler bulursun kimler var kimler

  • escoommmm28 Mayıs 2016 01:23

    tam escomdaki işleri tarif ediyor..16 yldır halka açık. 1 kuruş temettü ödemedi.. halka açıldığında patronun tek serveti escom du.. temettü ödemedi ama patronu milyarlarca dolarlık servet biriktirdi. bu servetin kaynağı?... tabiii ki escom idi. ama bilançoda gözükmedi.. devlet vergi alamadı. halka açık ortaklar temettüsünü alamadı.. şimdi hesabını kiimmm verecek??. binlerce yıl hapis istiyoruzzzzz.

  • goldsmadurları 28 Mayıs 2016 00:37

    başta yalınkayalardan başlansın golds sın içini boşalttılar ky kandırdılar

  • serkan3427 Mayıs 2016 17:15

    prkab yıllardır yeniden değerleme yapmıyor... 180 dönüm çok değerli arazi bilançoda 3 milyon gösteriliyor.bu yeniden değerleme işinin bir takvime bağlanması gerektiğini söylüyoruz,bunla ilgili haber yapın sesimize kulak verin diyoruz... yazarlarınıza attığım tek bir maile cevap alamadım.

  • serkan3427 Mayıs 2016 17:14

    PRKAB'a bir bakın suçlamada bulunmuyorum ama %2,3 civarı lisans bedeli ödüyor... kar etse de zarar etse de bu bedeli ödüyor. geçen sene 13 milyon kar etti (bu güne kadar ki en yüksek karı) 23-24 milyon tl de lisans bedeli ödedi... haber yapın diyoruz... kimse sesimizi duymuyor.

  • güçlü27 Mayıs 2016 15:12

    Sevgili Pala Bir ara sizin gibi yazan vatandan bir yazar vardı kesildi.Yiğit vardı oda kesildi..artık borsa 4 bankalı bir sistem..merdiven altı şirketlerden uzak durun desekde en son işbank i,ştirakı işfinastaki hisse değişimi manidar.

  • garip27 Mayıs 2016 15:09

    sarkuysandaki hisse operasyonuda rezillik durumunda.şirketin yönetimini ele geçiren azınlık hissedarlar bozuk mali datalı bol hisse baskılı temettülerden hisse kapmalı bir sistem.. bunnu sonucu vergisel ziyan..demekki vergi lazım değil bu memşlekete..

  • halkın küçük yatırımcısı27 Mayıs 2016 15:03

    işfinansal leasing(içinde işfaktöringde varyani 2 işbank şirketi)borsadaki halka açık kısımların hisse operasyonuyla baskılı ve beleş fiyatlı el değişimi tam bir kara mizah...işbank solo bazlı nerdeyse azınlık hissedarlığa düşecek..

  • Bioos27 Mayıs 2016 10:10

    Allah Aşkın'a BJK hissesinde dönen dolapları ve yapılan soygunu haber yapın ky yı mahvettiler Yanlarına kalmasın lütfen

  • Mustafa Uslu27 Mayıs 2016 09:50

    Orhan bey, doğru tespitlerini ve yanlışların düzeltilmesi için yaptığınız tavsiyeler için teşekkür ederim. Biz ky lar olarak umuyoruz ki spk da bu tavsiyelere kulak verir ve eğer borsanın büyümesini, daha çok yatırımcının gelmesini istiyorlarsa ir an evvel hayata geçirir.

  • cingöz27 Mayıs 2016 08:26

    gene suçu başkasına atıp gündem şaşırtma taktiklerine başvuruluyor.

  • ROYALZEDE27 Mayıs 2016 00:08

    ÇOK RİCA EDİYORUM,ROYAL İN LÜTFEN ÜZERİNE GİDİN,ŞİRKET,ÖRTÜLÜ KAZANÇ AKTARIMI YAPIYOR,HİSSEDE MAHFOLDUM.

  • suçlara müdahale edilsin.26 Mayıs 2016 18:26

    türkiyede mali suçlara yargının müdahalesi yetersiz. halen hakimler mali suçları anlamıyor. bilirkişilere gönderiyor, sahte rapor çıkabiliyor. bir kere suç işleyip, görevini düzgün yapmayan bağımsız denetim şirketi yetkilileri ömür boyu hapis yatmalı. cezası ağır olmalı ve mahkemelerde bilirkişi raporlarında sahte içerikle hakimler kandırılamamalı!!!. meslekten men cezası hemen uygulanmalı ki, bu sehtecilikler bitsin.

  • Kumru26 Mayıs 2016 13:11

    Kervansaray da yatırımcının ümmügünü kac yıldır sıkıyorlar yatırımcı bayağı soguşlendi. Operasyoncular siyai brokrasi tarafından korunmasa bu kadarıda mumkun olabilir mi

  • Melis26 Mayıs 2016 13:04

    Bu Kervansaray dosyası butun hatlarıyla acılmalı, acılmalıki bir borsada dönen onlarca alavere dalavere daha cıplak göz önüne serilebilmeli

  • kesinlikle doğru..26 Mayıs 2016 13:03

    kesinlikle bağımsız denetimlerde sorun var. halka açık bir şirketin içinden çalınan paranın delilini spk ve denetim şirketi ile paylaştılar. hiçbir şey yapılmadı. genel kurulunda denetim üstelik şirketi denetleyeceğine, avukatıymış gibi rajon kesip, hakkınızda suç duyurusunda bulunurum haaa, diye o belgeleri ortaya koyan, yolsuzluğu ortaya çıkaran yatırımcılara itham edici konuşmuş.. böyle ortaklık olmaz.. olamaz..

  • arslan26 Mayıs 2016 12:48

    SPK dan sorumlu yeni bakanımız bu işleri halleder inş

  • arslan26 Mayıs 2016 12:46

    Çok doğru bir tespit.Tşk. Kurumsallaşamayan Aile şirketlerine dikkat

  • Küçük Yatırımcı26 Mayıs 2016 12:23

    Orhan Pala güzel yazılar yazıyor ancak bunları SPK'nın kaale alması lazım. SPK'da da memurlar değil borsaya hakim kişiler görev yapmalı ve birazcık da olsun SEC'den ilham almalılar.

  • mehmet yurdsever26 Mayıs 2016 12:20

    İyi varsın borsagundem şimdi 2016/3 aylık bilanço geldi dediler ostim e baktım 31 milyon küsür kar daldım senedi aldım 3.97 den daldım sonra biş haber 2016/3 aylık zarar 2.356 milyon olacak şey değil bu tutum yatırımcıyı kandırmak değilmidir.

  • ANKARA26 Mayıs 2016 12:10

    2008 DE 8TL HALKA ARZ OLAN BADEM BIYIKLILARIN İTTİFAK HOLDİNĞ PİYASA DEĞERİ 574 MİLYON.BUGÜN HİSSE 2.09 PİYASA DEĞERİ 125 MİLYON.ALLAHDAN KORKUN.YATIRIMCININ KANININ EMMEYİ BIRAKIN

  • Hikmet Baydar26 Mayıs 2016 11:50

    Çok güzel bir yazı. Her noktasına aynen katılıyorum. yazarı da tebrik ederim.

  • piyasa26 Mayıs 2016 11:33

    hayatta yanlış olan hiçbirşey ebedi surmez.patronlar ky 15 dk geçikeli verileri emir iptallerini.. .v.s getirmedilermi.bunlar yanlıştan dönecekler büyük borsa olmak yasakla olmaz şefaflıkla olur.emeğinize sağlık güzel yazı olmuş

  • memesazede26 Mayıs 2016 10:19

    Memsa haberlerine sitenizde bolca yer verildi. Dediğinizi yapıp üç şirketlerini fahiş fiyatlarla borsadaki şirkete sattılar kabul etmeyen yatırımcılara güya ayrılma hakkı tanındı paralar ödenmedi SPK sessiz. Siz de malesef...

  • tv26 Mayıs 2016 10:18

    atı alan üsküdarı geçmiş spk hep boş işlerle ugraşıyor elle tutulu hiçbirşey yapmıyor asıl şirketti batıran şirketsahiplerinin nakidini al magdura nakit olarak ver bakalım adamların canı nasılyanacak ranlolar atçla memsalar hadigörelim spk bir işeyara

  • eric26 Mayıs 2016 10:00

    Orhan Bey, umarim oneriniz dikkate alinir ve geregi yapilarak Sermaye Piyasalarinin islevselligi tum paydaslara katki saglar ki buda kumar merkezi olma algisini ortadan kaldirir.

  • vatansever26 Mayıs 2016 09:38

    Sayin Pala,Goldas la ilgili olay bitti kapandimi yoksa devam eden bir durum varmi ,Lutfen yazarmisiniz ?Kimseden ne haber var ne bilgi>>...... saygilar

  • PANDA ÖZTÜRK Patron işbirlikçileri..26 Mayıs 2016 08:10

    Sayın Orhan pala.. ULAŞ ve OYLUM hisselerinde patronlar, ankaralı nazımla dolandırıcılık anlaşması yapmışlar. patron ve nazımın mallarını AYHAN facebook da pazarlıyor. Artog da petrol çıkaracağım diye kandırıp binlerce kişiyi dolandırdı. Şimdi de OYLUM u araplar alacakmış diye YALAN haberlerle dolandırıyor. SPK neden hala seyrediyor anlamak imkansııııızzzzz...

  • muhalif26 Mayıs 2016 07:23

    hocam kervanda hala patron mübarekler spk üçgenindeyiz? ne olacak bu işin sonu?