Arif Ünver [email protected]

Hedefler ne, biz neredeyiz

Finans merkezi olmak gibi yüksek bir hedef ortaya koymuş bir ülkede, ilgili hedefle uyumlu icraatların yapılması olmazsa olmazdır... 

Bu bağlamda halka arz seferberliği olgusunun, geldiği son durumda, ortaya çıkan tabloya neden olan faktörleri iyi algılamak lazım ki, doğru yaklaşımları ortaya koyup gereğini yapalım.
Son dönem halka arzların arzu edilen formatta gerçekleşemeyişinin en önemli sebepleri sırasıyla, halka arzlarda fiyatlama, halka arz olan firmaların ilgili kaynağı ne amaçla kullandığı ve halka arza aracılık eden aracı kurumların iş modeli... 

Halka arz edilecek firmanın satış fiyatı yanında ilgili firmanın defter değerinin tasarruf sahibine bildirilmesi. Çünkü genel bir deyişle "yumurtasının çürük olduğunu beyan eden, yumurtasını satabilir" yeter ki yumurtanın vasfı açıkça beyan edilsin... Yeni Sermaye Piyasası Kanunu ne diyor? “Halka arz olacak firmanın açıkça imtiyazları dahil özel durumları belirtilecek” diyor, kanun maddesine ek olarak bir düzenleme ile son mali tablolara göre muhasebe değeri (defter değeri) de belirtilmeli yönünde ek yapılırsa... Mevcut durumda İMKB’de ortalama piyasa değeri/ defter değeri ortalaması 1,7 ler seviyesinde, bu rakam tasarruf sahiplerine ışık tutacaktır ki, şeffaflık ilkesinin altını dolduralım... Böylelikle tasarruf sahibi de “Kimse beni korumadı” diyememeli… 

Gelelim halkın tasarruflarına talip olan firmalara; halka arzdan elde edecekleri kaynağı ne yapacağını açıkça deklare etmeli... Ayrıca halka arz geliri kavramı kulağa hoş gelmiyor, halka arzdan gelen kaynak gelir değil, sermaye niteliği taşır... Halka açıklık kavramı firmalara iyi anlatılmalı... 

Gelelim aracı kurumlara, halka arz yaptınız, kurumsal geliri yazdınız, peki iş bitti mi? Hayır, bitmedi; eğer ki halka arzına aracılık ettiğiniz firmanın fiyatı balonsa, tasarruf sahibi muhtemelen zarar yazıyor, hisselerin fiyatı düşüyor... Bu durumda ne oluyor? “Halka arzdan güzel kar yazdım” diyerek seviniyorsunuz ama diğer taraftan mevcut yatırımcılarınız eridiği için al-sat yaparak size komisyon geliri yazacak müşteriniz kalmıyor... Ve bu iş modeli ile bindiğiniz dalı kesiyorsunuz, ‘ah’lar ‘vah’lar ile işler kötü diyorsunuz... Bence şirketinizin yöneticileri, vizyonlarını geniş tutmadığı için hem sektöre hem kendinize zarar veriyorsunuz... Günü kurtarma derdine düştü iseniz bu kısır döngü bitmez, yok olma kaçınılmaz olur... 

Halka arza aracılık edenlerin sicili yakından izlenmeli. Halka arzı tamamlamak, satışı yapmak, bu işin başarılı olduğu manasına gelmez, asıl olan halka arzdan sonra hissenin durumu başarıyı belirler... Dolayısıyla aracı kurumların gerçekleştirdiği halka arzların sonrasında ilgili firmanın durumuna göre yeni bir halka arz yapmasına izin verilmeli... Halka arza aracılık yetki belgesi sahipliği gözden geçirilerek ele alınmalı... Detaylı bir konudur, uzatmak istemem... 

Aracı kurumların gelir kaygısı, halka arz seferberliği gibi son derece önemli bir aksiyona gölge düşürmüştür... Yeni Sermaye Piyasası Kanunu ile bankaların sermaye piyasası faaliyetlerini elinden alacak olan aracı kurumların sermaye yeterlilikleri gözden geçirilmeli ki, piyasamız güçlensin… Küçük menfaatler uğruna sermaye piyasamız zarar görmesin... Maalesef, işini gücünü iyi yapan güçlü aracı kurumlarımız da bu durumdan olumsuz etkileniyor, sektörün geneli de... Ama kötü imaj tüm sektöre gölge oluyor, kurunun yanında yaş da yanıyor... Gelişmiş ülkelerde aracı kurumlar en az bankalar kadar, hatta daha önemlidirler... Bu sebeple gerekirse konsolidasyon kaçınılmazdır… Güçlü aracı kurumlar tasarruf sahiplerinin menfaatleri açısından da çok önemlidir. Not: Halka arz, Halkbank arzı gibi olur...
@arfunvr

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.