Prof. Dr. Serra Eren Sarıoğlu [email protected]

BES Fonlarının başarı oranları

Bireysel emeklilik sisteminde katılımcıların fonlarını portföy yönetim şirketleri yönetmekte. Fon yöneticileri bu fonları yönetirken, kendilerine belirli karşılaştırma ölçütleri seçerler ve başarılarını bu ölçütlerin getirileri ile fonlarının getirilerini kıyaslayarak bulurlar. Bu ölçütler, fonun içeriğinde yer alan menkul kıymetleri temsil eden endekslerdir. Örneğin hisse senetlerini temsil eden BIST-100 Endeksi veya devlet tahvillerini temsil eden KYD Tüm Bono Endeksi gibi. Fonun getirisi karşılaştırma ölçütünün getirisinden yüksekse, fon başarılı addedilir. Biz de bu yazımızda 2017 yılında “fonların başarı oranları” nasılmış diye bakmak istedik.

Analizimizi iki ayrı getiri hesabı üzerinden yaptık. İlki, karşılaştırma ölçütlerinin yalnız brüt getirileri yayınlandığı için fonların brüt getirileriyle bu getirileri karşılaştırdık. Fon yönetiminde genel teamül brüt getiriler üzerinden karşılaştırma yapmaktır.

Brüt getiriler üzerinden hesaplanan başarı oranları

Analizlerimizi hem karşılaştırma ölçütü getirisi hesaplanabilen tüm fonlar üzerinden, hem de kategori bazlı gerçekleştirdik. Öncelikle fonların brüt getirileriyle karşılaştırma ölçütlerinin brüt getirilerini kıyaslayarak, karşılaştırma ölçütünden daha yüksek getiri sağlayan fonları belirledik. Ardından, bu fonların toplam fonlar içindeki oranına baktık. Bu orana ‘başarı oranı’ adı verilmekte.

Tablo 1. BES Fonlarının Kategori Bazında 2017 Yılında Ağırlıklandırılmış Brüt Getirilerinin Karşılaştırma Ölçütleriyle Kıyaslanması

Karşılaştırma ölçütünün getirisinin üzerinde getiri sağlayan fonların toplam fonlar içerisindeki payına (başarı oranı) baktığımızda, 2017 yılında % 74,8’lik bir başarı oranı mevcut.

- Karşılaştırma ölçütüne göre en farklı getiriyi elde eden kategoriler hisse (%9,2’lik fark) ve karma ve esnek emeklilik (%7,1) fonları.

- Başarı oranı en yüksek kategoriler sırasıyla kamu borçlanma araçları, karma ve esnek fonlar ve hisse senedi fonları.

- Tüm kategoriler içinde karşılaştırma ölçütünün getirisinden daha düşük getirisi olan fonlar kamu dış borçlanma araçları ve altın fonları.

Bilindiği gibi, katılımcılar için önemli olan net getirilerdir. Bunun için analizimizi bir de net getiriler üzerinden tekrarladık. 

Net getiriler üzerinden hesaplanan başarı oranları

Karşılaştırma ölçütlerin net getirilerini hesaplayabilmek için brüt getirilerden pasif yönetim esası ile yönetilen endeks fonlarının ortalama uygulanan yıllık yönetim ücreti oranını (yüzde 1,8) düştük.

Net getirilerle yapılan analizlerde bu kez başarı oranı % 79,6 olmakta. Karşılaştırma ölçütüne göre en farklı getiriyi yine hisse ve karma ve esnek emeklilik fonları elde etmekte. Başarı oranı en yüksek kategoriler para piyasası, karma ve esnek fonlar, kamu borçlanma araçları ve hisse senedi fonları. Tüm kategoriler içinde karşılaştırma ölçütünün getirisinden daha düşük getirisi olan fonlar kamu dış borçlanma araçları fonları olmakta.

Son söz: Emeklilik fonlarının 2017 yılı performanslarını incelediğimiz raporumuzdan “başarı oranları” ile ilgili daha detaylı bilgi alabilirsiniz. Rapor için ludens.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.