Belgin Maviş [email protected] Belgin Maviş

ABD-Çin ticaret görüşmelerinde anahtar kelime Hong Kong

26 Kasım 2019, 07:40 - -

Hong Kong

Nüfus: 7.4 milyon kişi

Para birimi: Hong Kong Doları (0.13 USD)

Kredi Notu: AA (Fitch)

Ticaret Hacmi: 750 milyar dolar (oec.world verisi)(2017)

İhracat: 136 milyar dolar(2017)

İthalat: 608 milyar dolar(2017)

En çok ticaret yaptığı ülkeler: Çin, Amerika, Hindistan, Japonya ve Tayland

En çok ticareti yapılan ürünler: Mikroçipler, iletişim cihazları, altın ve diğer değerli taşlar.

Dünyanın gündemindeki Hong Kong’daki olaylar…

·Protesto gösterilerini tetikleyen olaylar…

Hong Kong'daki göstericilerin geniş çaplı protestoları, suçluların iadesi tasarısına karşı haziranda başladı. Hong Konglu 20 yaşındaki gencin geçen yıl martta Tayvan'a birlikte seyahate gittiği kız arkadaşını öldürmesi ve sonrasında Tayvan makamlarının katil zanlısını Hong Kong'dan istemesi sonucunda ortaya çıktı.

Hong Kong bu tasarıyla Tayvan, Makao ve Çin'e cinayet başta olmak üzere ağır suçluların iadesini amaçlıyor.

Hong Kong'da göstericilerin tasarıya itirazının altında ise daha önce Hong Kong yerel meclisinde delegelerin yemin metnine müdahale eden, Çin milli marşı ve bayrağına saygı gösterilmesini sağlamak amacıyla kanun çıkaran Pekin yönetimin, tasarının içeriğini bölgedeki siyasi muhalifleri de içerecek şekilde genişletebileceği endişesi yatıyordu.

·Görünürde ifade özgürlüğü endişesi, görünmezde ise…

Protestocular, tasarının tamamen iptalini sağlayarak Hong Kong'daki siyasi muhaliflerin Çin'e iadesinin önünü kesmeye çalıştıklarını savunuyordu.

Eylül ayının başında tasarı iptal edilse de protestoların dinmemesinin sebebi ise eylemcilerin bu adımın geç atıldığını düşünmeleri ve diğer taleplerinin gerçekleştirilmesini beklemeleri olarak gözüküyor.

Çin olayları dünya basınına iç mesele olarak lanse etmeye çalışsa da; eylemciler özellikle ABD’den destek bekledikleri hakkında açıklamalar yaparak olayları küresel bir boyuta taşımışlardır.

Trump, Çin ile ticaret anlaşması tartışmalarına bu olayların çözülmesinden sonra devam edilmesinin daha uygun olduğu hakkındaki açıklamaları ve ABD senatosunda Hong Kong olayları ile ilgili halkı savunan tasarıların kabul edilmesi ABD’nin tavrının Çin’in karşısında olduğunu göstermektedir.

Hong Kong özerk, Çine göre ise…

1997 yılında İngiltere’nin Hong Kong’u Çin’e vermesi ile başlayan ve 2047 yılına kadar özerk bölge olarak kalacak olan bölge, günümüzde global bir finans ve ticaret merkezi olarak odak noktası haline gelmiştir.

Öyle ki oec.world verilerine göre;

Çin’de kişi başına GSYİH 16 bin 800 dolar seviyesinde iken, Hong Kong’da bu oran 61 bin 500 dolar seviyesinde bulunmaktadır.

Yaklaşık 750 milyar dolarlık bir ticaret hacmine sahip olan finans metropolünde, Çin’in etkinlik ve kontrolünü artırma isteklerinin en önemli motivasyonlarından biri de bu ticaret hacminden faydalanmaktır.

Diğer ülkelere kıyasla daha otoriter bir yönetim biçimi benimsemiş olan Çin, Hong Kong olaylarının ana nedeni olarak gösterilen suçlu iadesi yasa tasarısı ile otoritesini güçlendirmeyi hedefliyordu. Ayrıca tasarının siyasi muhaliflerin özgürlüğünü kısıtlayıcı şekilde genişletilebilme olanağı Hong Kong halkını 2014’teki ikonik şemsiye protestolarından çok daha şiddetli bir protestoya teşvik etmiş oldu.

Çin, bu meseleyi iç meselesi olarak çözüme kavuşturmayı amaçlasa da halkın büyük bölümünün protestolara katılması ve sosyal medya yoluyla hızlı bir şekilde dünyaya aktarılması bunun önüne geçmiş oldu.

Askeri aksiyon alabilir mi?

Tepki çeken bir diğer aksiyon ise, Hong Kong sınırına Çin tarafından askeri unsurların konuşlandırılması oldu. Ancak özerklik anlaşmasına göre Hong Kong yönetiminden bir talep gelmediği sürece Çin’in bir operasyon gerçekleştirmesine engel konumunda bulunuyor.

ABD neden topa girdi?

Çin ile ticaret savaşında bulunan ABD, Hong Kong olaylarını ticaret anlaşmalarında Çin’e karşı avantaja sahip olma amacıyla kullanma olanağına sahip oldu.

Öyle ki Hong Kong halkının protestolarda ABD’den destek talep etmesi Trump’ın “Ticaret anlaşmalarından önce bu bölgenin sorunlarının çözülmesinin beklemeliyiz“ açıklamasını getirdi. Ardından ABD senatosunda kabul edilen ve Çin tarafından tepki gören Hong Kong halkını destekleyici tasarılar ile ABD bu olayların Çin’in iç meselesi olmaktan uzak olduğunu açıklar biçimde kararlar almış oldu.

Bu tasarılar;

·Birinci Tasarı

 ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Hong Kong'un özerk yapısını koruyup korumadığını takip etmek ve Hong Kong'da bulunan ABD vatandaşlarını, Çin'in iade yasasına karşı korumaları için önlemler almasını öngörüyor.

Çin'in büyük tepkisine yol açan tasarı, ABD'nin Hong Kong'a ticaret, ihracat ve iş dünyasına yönelik ayrıcalıklar tanıyan ve kentin özel yönetim bölgesi olarak sahip olduğu özerkliği kabul eden ABD-Hong Kong Siyaset Yasası'nda değişiklik öngörüyor.

Tasarı ayrıca, Hong Kong’daki gösterilerde insan hakları ihlalinde bulunan yetkililere yaptırım uygulanmasını talep ediyor.

·İkinci Tasarı

Bu tasarı ise Hong Kong polisinin toplu gösterilere müdahale için kullandığı, göz yaşartıcı ve biber gazı bombası ile plastik mermi gibi mühimmatın ABD'den yapılan ihracatının yasaklanmasını öngörüyor.

Tasarıların Senato’da geçmesinin ardından Çin Dışişleri Bakanlığı, Pekin'deki ABD Büyükelçilik görevlilerinden William Klein'i bakanlığa çağırarak, tepkisini göstermiş ve misilleme tehdidinde bulunmuştu.

Hong Kong'un özerklik statüsüne destek vermek amacıyla sunulan tasarıda, Hong Kong ve ABD arasında özel ticaret ilişkisi kurulması ve devam eden "demokrasi yanlısı protesto gösterilerine şiddet karıştıran" Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngörülüyor.

Bu raundun galibi kim olabilir?

Bu tasarıdaki özel ticaret ilişkisi konusu finans merkezi haline gelmiş Hong Kong’un ticaret hacminden ABD’nin maksimum düzeyde faydalanmasını, Çin’in ise bu hacimden mahrum kalmasını mümkün kılacak bir ortam sağlayacak gibi görünüyor.

Bu sonuç da ticaret savaşlarında Çin’in elini güçsüzleştireceği sonucunu ortaya çıkarıyor.

Sonuç olarak;

Hong Kong’un finansal verilerine ve avantajlarına bakıldığında; ABD, Çin ve diğer ülkelerin gösterdikleri yüksek önemin sebepleri aydınlanmaktadır. Bölge, büyük bir finansal avantaja ve potansiyele sahiptir ve hiçbir ülke bundan mahrum kalmak istememektedir.

Hong Kong Borsası: Yaklaşık 4 trilyon dolar değerinde ve 2300 civarında şirketin hissesini barındırmaktadır.

Hong Kong Ekonomisi: Son derece ticarete bağımlıdır. Ortalama gümrük tarife oranı genellikle% 0'dır; Bununla birlikte, belirli ticaret türlerini bir dereceye kadar etkileyen bazı tarife dışı engeller vardır. Hong Kong'da yabancı yatırım taraması yapılmamaktadır ve yabancılar çoğu zaman% 100 mülkiyet sahibi olabilirler. Finans sektörü çok rekabetçi ve yüksek oranda kapitalize edilmiş ve bölge dünyanın önde gelen merkezlerinden biridir.

Hong Kong’un finans merkezi olma sebepleri

·Dünya deniz ticaretinin en işlek liman kentlerinden biri olması

·Gümrük vergilerinin avantajı

·Yabancı yatırımlara olan açıklık ve şeffaflık

·Gelişmiş finans ve mevzuat altyapısına sahip olması

·Borsasının dünyanın en büyük 4. Borsası olması

Bütün veriler ve olaylar değerlendirildiğinde, bölgenin önemi ve potansiyeli dolar cinsinden rakamlarla verildiğinde anlamının çok daha rahat anlaşılacağının düşüncesinde olmakla beraber yorumu siz okurlara bırakıyoruz…

Editör: Artun Pınar

Kaynaklar

·aa.com

·euronews.com

·oec.world

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.

YORUMLAR (4)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)