Bay Analiz [email protected]

2019 piyasa yorumları… Borsada teknik beklentiler…

2019 yılının ülkemiz ve yatırımcılar için bereketli bir yıl olmasını dileyerek analizime başlamak istiyorum. Yaklaşık bir yıl önce yaptığım analizden bugüne kadar geçen sürede piyasada aşağı yönlü trendin etkili olduğunu gözlemledik. Bu süre zarfında piyasamızda özellikle uzun vadeli pozisyon taşıyan yabancı fonların yoğun satışları ile karşı karşıya kaldık.Piyasanın makineler eşliğinde algoritmaların eline geçmesine şahit olduk.Gün içerisinde abuk sabuk işlemlerin olduğu, bir gün öncesi ile bir gün sonrasının 180 derece farklı olduğu piyasaları görmek zorunda bırakıldık. Örneğin geçtiğimiz hafta perşembe günü ile hemen ertesi gün olan cuma günü bankacılık sektörü hisselerinde  yaşanan hareketleri bir analistin ya da yatırımcının ya da dünyalının şu sebepten kaynaklı deme şansının olduğunu düşünmüyorum. Yatırımcılık ile uzaktan yakından ilgisi olmayan işlemlerin piyasada küçük yatırımcıyı  olumsuz etkilediğine, rahatsız ettiğine ve neredeyse piyasada nesillerinin yok olmasına neden olduğuna şahit olduk. Google’da Sermaye Piyasalarının amacı ile ilgili arama yaptığınızda karşınıza aynen şu cümle çıkmaktadır. Sermaye Piyasasının en önemli amacı tasarrufları teşvik etmektir. Bir ülkede tasarruf yoksa bu tasarruflar faydalı alanlarda kullanılmıyorsa o ülkede kalkınma gerçekleşmiyor demektir. 

Son dönemde piyasamızda algoritmik işlemlerin sistemde derin tahribatlar yarattığına ve yatırım ortamını bozduğuna, yatırımcıları hızla piyasadan uzaklaştırdığına şahit olmaktayız. Kolokasyon sistemi adı altında daha fazla ücret ödeyerek bazı büyük yatırımcı gruplarının çok daha hızlı işlemler gerçekleştirebildiğini, siz daha alım satım yapma tuşuna basamadan saniyenin bilmem kaç katı üzerinde bir hızla onların işlemlerini bitirdikleri herkesin malumu. Gün içerisinde algoritmik işlemlerin oldukça fazla volatilite yarattığı, özellikle hangi yönde işlem yapılıyorsa (alış ya da satış yönünde) kapanışa yakın işlemlerin sertleştiğini, kapanış seansında da aynı yönde gün içerisindeki yatırımcıları avlamaya yönelik işlemlerin gerçekleştiğine şahit oluyoruz. Bu tarz işlemler devam ettiği sürece bu ortama güvenin azalması ve yatırımcıların bir bir sermayelerini eritmeleri sonucu piyasanın dokusunun bozulacağı yönünde beklentilerimiz gün geçtikçe artmaktadır.

Önlem alınmaz ise nelerin olabileceğini güncel bir başka sorun örneği ile açıklamak istiyorum. Biliyorsunuz ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrili ve her yıl belirli dönemlerde palamut ve lüfer denizlerimizden geçiş yapmaktadır. Lüferin defne yaprağı adı ile başladığı serüveni, kofana ve çıplak adı altında yaklaşık 7-8 sene sürmektedir.Son derece gelişmiş teknolojili balıkçılarımız Japonya'nın yasakladığı sistemleri satın alarak  balık sürülerini yüzlerce kilometreden tespit edebilmektedir. Lüferin büyümesine fırsat vermeden her yıl bilinçsizce yapılan avlanmaların sonucu balık, değil kofana mertebesine, lüfer mertebesine bile ulaşamadan yavaş yavaş yok olma sürecine girmiştir. Bugün koca koca balıkçı tekneleri yakalanacak balık azaldığı ve neredeyse kalmadığı için geçinememekten yakınmaktadır.

Algoritmaların bugün piyasada yarattığı ve gelecekte yaratacağı etkinin, yukarıdaki trajediden farkı olmayacaktır. Piyasada her gün küçük yatırımcıların parasına göz koyan bir sistem, yatırımcı kalmayınca algoritmalar arasında  sermaye kapma yarışına girecek sonrasında da piyasada deniz bitince çekip gideceklerdir. Bu sonucun yaşanmaması adına piyasada yetkililer tarafından çok ciddi önlemler alınması gerektiğine inanmaktayım. Bugün kurumların kazandığını sandığı komisyonun yarın da kazanılabilmesi için küçük yatırımcıların piyasada eşit şartlarda ve finansal okuryazarlıklarını artıracak eğitimlerle çoğalmaları gerektiğine inanıyorum.

2019 yılında Bist endeksinde teknik olarak nasıl bir hareket izlenebileceği konusuna gelince...

(BÜYÜK HALİNİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYIN)

Aylık grafiklerde önemli bir detayı yatırımcılarla paylaşmak istiyorum. Mavi çizgi ile göstermeye çalıştığım hareketli ortalama desteğinin sadece 2008 ABD krizinde altına geçildiğini ve sonrasında hızla tekrar yukarı zıpladığına şahit olduk. Makro krizler haricinde mikro krizlerde bu ortalamanın çok sağlam çalıştığını görüyoruz. Bugünlerde önemli bu ortalamaya tekrar yaklaştığımızı görüyoruz. 87.500 seviyesinden geçen savunmanın hemen gerisinde 82.500 seviyesinden geçen uzun vadeli yükseliş kanalı desteğinin de mevcudiyeti piyasaya yatırım yapmayı düşünen yatırımcılar için iki desteğin arasında kalınan bölgenin uzun vadede verimli yatırımlara sebep olabileceğini düşünmekteyim.

(BÜYÜK HALİNİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYIN)

Biraz daha kısa vadeli Bist grafiğini analiz ederken hem TL bazlı hem de dolar bazlı grafiklerin analiz edilmesi gerektiğini düşünüyorum. TL bazlı grafikleri incelediğimizde dalga yapısı olarak iki tane önemli olasılıktan söz edebiliriz.

Birinci olasılık hakkında yukarıdaki grafiği inceleyebilirsiniz. Tipik 5 dalgadan oluşan düşüş trendinin 29 Ocak 2018 tarihinde başladığını ve 17 Ağustos tarihinde sonlandığını görmekteyiz. 17 Ağustos tarihi sonrasında pek fazla görmeye alışık olmadığımız ancak ihtimal dahilinde oluşan birinci dalganın üç dalgadan oluştuğunu (çoğunlukla beş dalgadan oluşmaktadır) ardından yine üç dalgadan oluşmaya çalışan ikinci dalga içerisinde düzenli olarak hareket ettiğimizi görmekteyiz. İkinci dalgalar genelde birinci dalgaların tamamını yutabileceği gibi bir miktar üzerinde de sonlanabilir. Burdan hareketle bir önceki dip seviyemiz olan 84.650 seviyesi veya üzerinde ikinci dalganın sonlanması beklenebilir. Peki, bundan sonra nasıl bir dalga yapısı oluşabilir? Bu olasılığımıza göre yatırımcıların ve dalga analistlerinin sabırsızlıkla beklediği ve sevdiği üçüncü dalga yükselişinin başlama ihtimali oldukça yüksek gözükmektedir. Bu dalganın başlayabilmesi için yukarıdaki grafikte turuncu çizgilerle gösterdiğim ikinci dalga düşüş trendinin yukarı kırılması gerekmektedir. Garantiyi seven yatırımcılar için bu kanalın direnç seviyesi BAZ alınmalıdır. İkinci dalganın oluşturduğu dip seviyeye göre üçüncü dalga hedefleri hakkında önümüzdeki dönem çok daha net hedefler belirleyebileceğiz.Ancak öncelikle bu dalganın sona erdiğini görmemiz gerekmektedir.

(BÜYÜK HALİNİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYIN)

Günümüzde analistlerin %75’e yakını yukarıdaki ikinci olasılığın yaşanabileceği öngörüsü ile hareket ettiğini belirterek grafiği açıklamak istiyorum. Bu olasılığa göre üçüncü dalga beş dalgadan oluşarak 17 Ağustos tarihinde sona ermiş ardından dördüncü dalga başlayarak yüzbinli seviyelere kadar hareket etmiş ve bu seviyelerde sona ermiştir. 28 Eylül tarihinden itibaren beşinci dalga uzatma yapmaya başlamış ve üçüncü dalga dip seviyesinde oluşturduğu 84 binli seviyelerin daha altını kendine dip yapmak üzere hedef belirlemiştir. Peki, bu olasılığa göre hedef değerleri nasıl hesaplayabiliriz? Çok basit, kullandığımız sistemde dalga hedefleri adlı trend indikatörünü kullanarak bu olasılıkta oluşması muhtemel dalga hedeflerini belirleyebiliyoruz. Buna göre 78 bin ve 64 bin seviyelerinden geçen dalga hedeflerini grafiğin üzerinde etiketledim. Son dönemde oluşan ve aşağı yönde kırılan üçgen formasyonun da hedef değerlerinin ilk dalga hedefine denk geliyor olduğunu grafikte kolaylıkla görebilmekteyiz.

Biri olumlu diğeri olumsuz olan bu olasılıkların yatırımcılar tarafından çok yakından izlenmesi ve her iki yönde oluşabilecek ataklara karşı sistemlerini çok iyi organize etmeleri gerektiğini düşünüyorum. Özellikle piyasanın çoğunluğunu negatif yönde düşünüyor olması diğer olasılığın bana göre şansını daha çok artırmaktadır. Bu öngörüyü geçmişte yaşanan ve beklentinin tam tersine hareket eden piyasa örneklerinden tecrübe ederek açıklamakta fayda olduğunu düşünüyorum.

TL grafiklerinin yanında dolar bazlı Bist grafiğinin analizinin de faydalı olabileceğini düşünmekteyim.

(BÜYÜK HALİNİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYIN)

Dolar bazlı grafiklerde bazı günlerde boşlukların yaşandığına şahit olmaktayız. Zaman zaman Dolar/TL’de yaşanan sert hareketlerin dolar bazlı grafiklerde boşluklar oluşturmasını artık normal karşılıyoruz. Yukarıdaki grafikte göze çarpan en belirgin gelişmelerden bir tanesi aşağı yönlü üçüncü dalganın çok uzun sürmesi olmuştur. Diğer bir gelişme ise yaşanan bu düşüşe karşın dördüncü tepki dalgasının tün çıkışın sadece %23.6’sını geri alabilmesidir. Buradan aslında piyasanın ne kadar isteksiz ve zayıf olduğunu anlayabiliyoruz. Yine aynı grafikte göstermeye çalıştığım üçüncü dalga hedeflerinde piyasanın tepki vermeye çalıştığını ancak geri çekilmenin son hedef seviyesi olan 18.500 seviyelerinin de altına devam ettiğini ve 12.900 seviyesinde dip bulduğunu gördük. Buradan gelen tepkinin gücünün 18.500 seviyesinin yukarı geçilmesini sağlayamadığını ve bu seviyelerden satışların tekrar artığına şahit olduk. Ardından dördüncü çıkış dalga kanalını (lacivert) aşağı kırdık. Bu kırılma ile beşinci dalganın ayak seslerini hissettik. Burada önemli bir ayrıntıyı sizlerle paylaşmak istiyorum. Elliot der ki: Üçüncü dalgalar çok uzun sürdüğünde, beşinci dalgalar bazen oluşamayabilir ya da kırık kalabilir. Burası gerçekten çok önemli çünkü Türkiye piyasalarında bu teknik ayrıntı ile geçmişte sıklıkla karşılaştık. Herkes üçüncü dalga dip seviyesinin altında yeni bir dip beklerken bir bakıyorsunuz oluşamayan dalga ile birlikte yepyeni bir çıkış dalgası başlıyor. Bu yüzden son günlerde yaşadığımız beşinci dalgayı çok yakından takip etmeliyiz. Özellikle bu noktada vurgulamak istediğim teknik ayrıntı dördüncü dalganın baz alınarak belirlenen fibonacci seviyelerinin tespit edilmesi ile son dönemde aşağı yönlü oluşan düşüş dalga kanalının yakından izlenmesi olacaktır. Fibonacci düzeltme hedef değerleri sırasıyla 16.300 (%38.2) ki bu seviyeyi geçtiğimiz hafta perşembe günü test ettik, bu seviyeden gelen alışlarla cuma günü tepki çıkışları yaşadık.16.300 seviyesinden sonra gelen destek 15.650(%50) seviyesi sonrasında 15.000 (%61.8) ve son olarak 14.300 (%75) destek seviyelerinden mutlaka tepki alışları görülecek hatta düşüş trendi bu seviyelerden bir tanesinde sona erecektir. “Ben bu seviyeleri takip edemem, kesin ne zaman dönecek o zaman alıma geçeyim” diye soranlar için düşüş kanalı (turuncu) ön plana çıkmaktadır. Bu kanalın üst bandının yukarı kırılması ile düşüş trendi sona erecektir.

(BÜYÜK HALİNİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYIN)

Kısaca Bankacılık Endeksine de değinmek istiyorum. Bist grafiğinin benzer görüntüsü bu grafikte de karşımıza çıkmaktadır. Uzun süren aşağı yönlü üçüncü dalga sonrası zayıf kalan tepki dalgası ve ardından kama formasyonunun aşağı kırılması ile birilkte geri çekilmenin başlaması, perşembe günü 100 günlük hareketli ortalamadan gelen tepki alışları ile haftayı tamamladık. Burada en önemli ana başlık takozun en az hedef seviyelerine ulaşamayan fiyatların önümüzdeki günlerde ulaşma isteği olacaktır. Bu kapsamda cuma günü yaşanan sert alışları bir tepki hareketi olarak görebiliriz. Makinelerin ne yapacağı belli olmaz diye düşünenlere ki gerçekten hak veriyorum mavi çizgilerle göstermeye çalıştığım düşüş kanalını takip etmelerini öneriyorum. Bu kanalın yukarı kırılması halinde yükseliş yönünde tepki hareketinin devam edeceğini düşünmekteyim.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.