Ukrayna’daki savaşın asıl sebebi

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Rusya gece geç saatlerde Ukrayna’ya yönelik askeri operasyonlarını genişletti. Birçok şehirde patlama sesleri duyuldu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Ukrayna ordusuna yönelik topyekun işgalin başladığını duyurdu.

Putin bu operasyonların Donbas bölgesinin güvenliğinin sağlanması için yapıldığını belirtiyor. Ancak analistler oluşan bu savaş ortamının ardında Rusya’nın enerji güvenliği olduğuna dikkat çekiyor.

3 yıl boyunca Wall Street Journal’ın Moskova muhabirliğini yapan MarketWatch yazarı Lukas I. Alpert Rusya’nın tek hedefinin Avrupa pazarına giren doğalgazın güvenliğini sağlamak olduğunu söyledi. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre Alpert, Putin’in para akışını engelleyecek herhangi bir gelişmede Ukrayna’nın bağımsızlığını hiçe sayabileceğini söyledi. İşte Albert’in o yazısı:

“Moskova sokaklarında bir yürüyüş yaparsanız önünde sonunda hafif bir benzin kokusu alırsınız. Bu koku Rusya’nın başkentinin havasında olduğu kadar ülkenin ekonomisinde, altyapısında ve jeopolitik duruşunda da vardır.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ülkesinin doğusunda büyük ölçüde Kremlin destekli ayrılıkçılar tarafından yönetilen iki ayrılıkçı vilayete saldırı için milliyetçi bir gerekçe belirtti. Ancak öncelik Moskova’nın enerji çıkarlarını korumakla alakalı.

Bu 2014 yılında ben Wall Street Journal’ın Moskova muhabiriyken Rusya Kırımı işgal ettiğinde de böyleydi. Donetsk ve Luhansk'taki ayaklanmalar hakkında Rusya'nın çatışmaya yardım ettiğine dair düzinelerce haber yazmıştım. Bu şimdi de doğru.

Kremlin'in daha küçük ve nispeten yoksul, komşusuyla ilgili motivasyonlarını anlamak için, bilinmesi gereken en önemli gerçek, Rusya'nın Avrupa'nın ısıtma-yakıt kaynaklarının %40'ını, yani doğalgazı, sağladığıdır.

Bu bölgeye ulaşmak için, Rusya çoğunlukla biri Belarus’tan ve diğeri Ukrayna üzerinden geçen iki eski boru hattına güveniyor. Bunun için Rusya, Ukrayna'ya yılda yaklaşık 2 milyar dolar transit ücreti ödüyor.

Rusya bir petrol devletidir ve ihracat gelirinin yaklaşık %60’ı ve toplam bütçe harcamalarının %40’ı için petrol ve doğalgaz satışlarına güvenmektedir. Rusya'nın Avrupa pazarına erişim kabiliyetine yönelik herhangi bir engel, ekonomik güvenliği için bir tehdittir.

Kremlin'in görüşüne göre, Kiev’in bağlılığı konusunda herhangi bir değişiklik veya Ukrayna’nın Batı’yı tercih etmesi bir savaş hamlesine yakındır. Bu 2014’te olduğu gibi Ukrayna’nın Avrupa Birliği ile bir ekonomik ortaklık anlaşması imzalamaya niyetlenmesi ve hatta NATO’ya katılmasına dair bir işaret vermesi bile olabilir.

Rusya’daki üç yılımda Putin’in o zamanlar üçüncü başkanlık dönemi için göreve dönmesinin ardından ülkeyi yavaşça kendine çekmesini izledim.

Rusya'nın daha önceden ekonomisini ve küresel sistemi iç içe geçirmek ve dış yatırımı teşvik etmek yönünde çabaları vardı. Moskova’da doğalgazın sağladığı para yığını üzerinden yükselen gökdelenirken Putin hükümeti de daha geriye dönük ve daha izole hale geldi.

Bu arada Ukrayna’da ise büyük bir kesim ülkelerinin yoksul durumundan ve son derece yozlaşmış siyasi sisteminden rahatsız oluyordu. Ülke zayıfladıkça Rus hakimiyeti altındaki bir Sovyet dönemi ülkesi gibi arafta kalmıştı.

Ukraynalılar, NATO ve Avrupa Birliği'ne katılan Polonya ve Letonya gibi yerlerde yükselen yaşam standartlarını izleyerek neden kendilerinin de aynı şeye sahip olamadığını merak ediyordu.

Putin'in milliyetçi dürtüleri ise burada devreye giriyor. Putin, Sovyetler Birliği'nin çöküşünü geçen yüzyılın "en büyük jeopolitik trajedisi" olarak tanımlıyor ve eski Doğu bloku ülkelerinin Avrupa Birliği'ni ve hatta NATO'yu kucaklama telaşını büyük bir aşağılama olarak görüyor.

Putin Rusya ile sınır komşusu olan ülkelerle hayali bir sınır çizmiş durumda. 2008 yılında NATO’ya katılmayı ima eden Gürcistan’ı işgal etmişti ve Avrupa ile daha yakın ekonomik ilişkiler kurmak için harekete geçen Ukrayna’yı istikrarsızlaştırmak için harekete geçmişti.

Putin yerel politikalarda, Ukrayna'ya yapılan saldırıları tamamen milliyetçi gerekçelerle anlattı. Hatta bu hafta sonu Ukrayna'nın bağımsız bir ülke olmasını ve tarihini bir yalan olarak tanımlayarak reddedecek kadar ileri gitti.

Ukraynalılar ve Ruslar aynı dini ve etnik kökeni paylaşsalar bile farklı şekilde konuşuyorlar. Dilleri benzer olsa da bazı Ukrayna bölgelerinde anadili Rusça olan kısımlar olsa dahi bunun gibi başka eski Sovyet cumhuriyetleri de bulunuyor.

Ukraynalılar ve Ruslar dinleri ve etnik kökenleri paylaşırken, diğer eski Sovyet cumhuriyetlerinde olduğu gibi, bazı Ukrayna bölgelerinde anadili Rusça olan cepler olsa bile, benzer olsa da, dilleri farklı konuşuyorlar. Ruslar Putin'in yönetimi altındaki on yıllarda yaşam kalitelerinin petro-rubleler ile geliştiğini görürken, Ukraynalılar yoksul bir yaşama zorlandılar ve kötü yönetim bataklığına saplandılar.

Pek çok Ukraynalının daha büyük, emperyalist komşularından etkilenmemesine ve onları özlememesine şaşmamalı. Putin ve oligarklarından oluşan gruba göre Ukraynalıların kendi kaderini tayin etmesi gerçekte hiçbir zaman masada değildi.

Ukrayna’nın bağımsızlığı onları iktidarda tutan para akışı riske girdiği sürece masada değil.”

Fotoğraflarla Rusya'nın Ukrayna'ya saldırdığı anlar

Rus borsası tekrar açıldı: Kayıplar artıyor

Savaş başladı! Biden: Putin acı ve ölümü seçti!

Rusya'nın askeri harekatı uzaydan böyle görüntülendi

Ukrayna 5 Rus uçağını ve 1 Rus helikopterini düşürdü

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.