Olumlu veri akışı risk iştahına destek veriyor

Kredi kartı harcamalarında Kasım-Aralık aylarında gözlemlediğimiz toparlanma, ekonomik aktivitedeki ılımlı artış eğiliminin sürdüğüne işaret ediyor. ? Aralık ayında nakit bütçe 36.8 milyar TL açık ile tahminimiz olan 35 milyar TL’den biraz daha yüksek gerçekleşti.

Böylece 2019 yılında bütçe dengesi ve faiz dışı dengenin milli hasılaya oranı %3.1 ve %0.9 açık olarak gerçekleşti. ? Bugün 3 Ocak haftası bankacılık sektörü, menkul kıymet ve döviz rezervi verileri açıklanacak. Öncü veriler kredilerde daralma, döviz mevduatta artış ve brüt rezervlerde düşüş gösteriyor. Analitik bilanço verileri, 6-7 Ocak’ta rezervlerdeki düşüşün hızlandığına işaret ediyor.

Kredi kartı harcamaları ekonomik aktivitede ılımlı artışa işaret ediyor TCMB’nin haftalık olarak yayımladığı kredi kartı harcama verilerinden ürettiğimiz öncü gösterge, ekonomik aktivitedeki ılımlı artış eğiliminin 2019 Kasım-Aralık aylarında devam ettiğine işaret ediyor. Göstergeyi oluştururken, toplam kredi kartı harcamalarının aylık ortalamasını TÜFE’ye bölüp enflasyondan arındırdık. Kısa dönemli hareketleri gözlemleyebilmek için, serideki mevsim ve takvim etkilerini Tramo-Seats yöntemiyle düzelttik. Çıkan sonucu, TÜİK’in perakende satış hacim endeksiyle ilişkilendirmek için yeniden ölçeklendirdik. Elde ettiğimiz aylık reel kredi kartı harcama endeksi, perakende satış hacmiyle orta vadede oldukça uyumlu hareket etmektedir.

Bununla beraber, bu endeksin oynaklığı yüksek olduğundan, kısa vadede perakende satışlardan belirgin sapmalar gözlemlenebilmektedir. Örneğin Eylül-Ekim aylarında zayıf seyreden kredi kartı harcamalarının, Kasım-Aralık döneminde toparlandığını ve böylece ılımlı artış eğilimini koruduğunu görüyoruz. Bu da perakende satışlardaki yükselişin sürme ihtimalinin güçlü olduğunu gösteriyor.

Perakende satışlar ve sanayi üretimi arasında orta vadede pozitif bir ilişki olduğundan, kredi kartı harcamaları sanayi üretimi hakkında da bilgi vermektedir. Ancak buradaki ilişki perakende satışlardaki kadar güçlü olmadığından, buna dayanan sanayi üretimi tahminindeki belirsizlik (Grafik 2’deki kırmızı çizgiler arasındaki genişlikten anlaşılacağı üzere) daha yüksektir. Buna karşın diğer öncü göstergelerle birlikte değerlendirildiğinde, kredi kartı göstergesinin ortalamada işaret ettiği artışın, özellikte reel sektör güven endeksi ve kapasite kullanım oranlarındaki yükselişle uyumlu olduğunu düşünüyoruz. Tüm öncü göstergeleri birlikte değerlendirdiğimizde, gelecek hafta Salı günü açıklanacak Kasım ayı sanayi üretim endeksinin aylık bazda %1 artmasını, yıllık artış oranının da baz etkisiyle %3.8’den %5.5’e yükselmesini bekliyoruz. Baz etkisi Aralık’ta da güçlü olduğundan, aylık artış eğilimi beklediğimiz gibi korunursa, yıllık oran daha da yüksek seviyeleri görecektir.

Nakit bütçe açığında belirgin artış Aralık ayında nakit bütçe 36.8 milyar TL açık ile tahminimiz olan 35 milyar TL’den biraz daha yüksek gerçekleşti. Ayrıca bu rakam, geçen senenin aynı ayındaki 23.7 milyar TL’lik açıktan da belirgin olarak fazlaydı. Faiz dışı açık da 33.6 milyar TL ile geçen senenin aynı ayındaki 22.4 milyar TL’den daha yüksekti. Böylece 2019 yılında bütçe dengesi ve faiz dışı dengenin milli hasılaya oranı %3.1 ve %0.9 açık olarak gerçekleşti. Bu oranlar 2018 yılındaki %1.9 ve %0.2’lik bütçe ve faiz dışı açık ile karşılaştırıldığında, belirgin bozulmaya işaret ediyor. Faiz ödemelerinin oranı önceki yıla göre 0.4 puan artarak %2.3 olurken, esas bozulmanın faiz dışı giderlerin GSYH’ye oranının 1 puan artarak %21.9 olmasından kaynaklandığı görülmektedir. Gelirlerin GSYH’ye oranı ise 0.2 puan artarak %21.0 olurken, bu artışta TCMB’nin kar ve yedek akçe aktarımları ile 2019 yılında bütçeye katkısının GSYH’nin %1.9’u ile önceki senedeki %0.3’e göre belirgin artması etkili olmuştur.
Bunun dışındaki bütçe gelirlerinin, ekonomik büyümedeki yavaşlama ve vergi tahakkuk-tahsilat oranlarındaki düşüşün etkisi ile gerilediği izlenmektedir. (2019 yılı Kasım ayı itibariyle genel bütçe vergi gelirlerinde tahakkuk-tahsilat oranı %75.5 ile önceki senenin tamamındaki %78.7’ye göre gerilemiş ve 2006’ya kadar giden veri setimizdeki en düşük oran olmuştu. 2006 yılında bu oran
%91.5’ti.) Son dönemde hem bütçe tahsilatları tarafındaki zayıf görünüm hem de harcamaların kontrol altına alınamamış olması, 2020 yılındaki bütçe hedeflerinin tutturulması konusunda zorlukların devam ettiğini düşündürmektedir.

Bugünün veri gündemi TCMB ve BDDK bugün, haftalık bankacılık sektörü ve menkul kıymet verilerini açıklayacak. BDDK’nın günlük verilerine göre 3 Ocak haftasında döviz mevduat, büyük çoğunluğu bireylerden kaynaklanmak üzere 1 milyar dolar arttı. Böylece, önceki 5 haftada 2 milyar dolar gerileyen DTH’ın tekrar yükselişe geçtiği görülmektedir. Krediler tarafında ise, yine BDDK’nın günlük verilerinden görüldüğü kadarıyla hem TL, hem de döviz kredilerde düşüş gözlendi. Bugün ayrıca TCMB, yine 3 Ocak haftasındaki döviz rezervlerini açıklayacak. TCMB’nin analitik bilanço verilerinden yaptığımız hesaplamaya göre, geçen hafta brüt döviz rezervi 0.9 milyar Dolar düşüşle 105.4 milyar dolar oldu. Bu düşüşte bankaların zorunlu karşılık ve rezerv opsiyon mekanizması kapsamında
TCMB’de tuttukları döviz miktarının 0.8 milyar dolar azalması etkili oldu. Bu doğrultuda net döviz rezervinde 0.1 milyar dolarlık daha sınırlı düşüş olduğunu ve rezervin 41 milyar dolar ile 2015 yılından beri en yüksek seviyelerine yakın seyrettiğini tahmin ediyoruz. Bu haftaya geldiğimizde ise, yine analitik bilanço verilerinden yaptığımız hesaplamaya göre, brüt döviz rezervi 6-7 Ocak’ta 2.7 milyar dolar gerilemiştir. Bu günlerde bankaların zorunlu karşılıkları 0.8 milyar dolar artarak brüt rezervi desteklemiştir.

Bunu hariç tutan net rezervlerin ise, haftanın ilk iki gününde 3.5 milyar dolar gerilediğini tahmin ediyoruz.

Risk iştahı toparlanıyor ABD ve İran arasındaki gerilimin tırmanmadığını gösteren tarafların açıklamalarının ardından küresel piyasalarda risk iştahı toparlandı. Bunun etkisiyle gerileyen USD/TL, dün sabahki 5.97 seviyelerinden bu sabah 5.92 seviyelerine geldi. 5 yıllık Türkiye CDS primi 6 baz puan azalarak 280 baz puan olurken, 2 yıllık gösterge faiz de 4 baz puan azalarak %11.75’e geldi.

Dün ABD’de ADP istihdam göstergesi Aralık’ta 202 bin artışla 160 binlik beklentinin üzerinde geldi. Önceki ayki veri de yukarı revize edildi.

Euro Bölgesinde ise Aralık ayı ekonomik güven endeksi 101.4 olan beklentinin çok az üzerinde 101.5 olarak gerçekleşti. Olumlu veri akışı risk iştahına destek verirken, küresel hisse senedi endeksleri yükseldi, oynaklık göstergesi VIX geriledi. 10 yıllık ABD devlet tahvili faizi düne göre 8 puan yükselişle %1.86’ya gelirken, EUR/USD 1.1150’den hafifçe gerileyerek 1.1115 seviyelerine indi. Daha önce jeopolitik endişelerle 68 doları gören Brent petrol fiyatı da son gelişmeler sonucunda 66 doların altına düştü."

QNB FİNANSBANK

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.