E-BÜLTEN

E-bültenimize abone olarak
en son bilgilere ve haberlere ulaşabilirsiniz.

Ana SayfaMakro EkonomiKorona virüs krizi mi, 2008 finans krizi mi?---

Korona virüs krizi mi, 2008 finans krizi mi?

Korona virüs krizi mi, 2008 finans krizi mi?
14 Mart 2020 - 19:23 borsagundem.com

Koronavirüs salgınının küresel ekonomiyi çok sert vurması, akıllara 2008 küresel krizini getiriyor... Merkez bankaları o döneme benzer tepkiler verse de o günün para otoriteleri ile bugünün para otoritelerinin gidecek mesafesi aynı değil.

İlk kez üç ay önce Vuhan kentinde çıktığında “Çin’in uğraşması gereken bir sorun” gibi görülen koronavirüs, artık tüm dünyanın problemi. 

Öyle ki, 145 binden fazla kişiye bulaşan, 5 bin 400 kişinin yaşamına mâl olan virüsün kriz merkezi, salgının yavaşladığı Çin’den, Avrupa'ya taşındı bile... 

“Herkesin problemi”, “herkesin ekonomisini” de kötü etkiliyor… 

Tüm ülkesini karantinaya alan, şirketlerin kapatıldığı, insanların özel izinle sokağa çıktığı İtalya’nın yanı sıra Bulgaristan, Slovakya, Çekya, Macaristan ve Letonya’da da “olağan üstü hâl” ilan edildi. 

“Olağan üstü hâl” kararının son zinciri ise 47 kişinin virüsten öldüğü ABD. 

Başkan Donald Trump’ın dünkü açıklamasıyla olağan üstü hâle geçen ABD’nin borsaları hafta içinde ayı piyasasını da, işlemlerin durdurulmasını da, 1987 krizinden bu yana en kötü gününü de gördü. Avrupa borsalarında kayıp yüzde 10’lara çıkarken, birçok Asya borsası işlemlerini durdurdu. 

Sadece bir haftada Amerikan hisseleri 2 trilyon dolar, küresel hisse senetleri 6,3 trilyon dolar kaybetti. 

ABD’de üç büyük endeks S&P 500, Nasdaq ve Dow Jones’un, bu yıl içerisinde yüzde 20’den fazla değer kaybetmesi ise S&P 500’ün tüm yıl yüzde 37 gerilediği 2008 Küresel Krizi ile karşılaştırılmaya başlandı. 

Longview Economics'in hazırladığı grafiğe göre 1929 Büyük Buhranı, 1987 krizi, 2008 küresel krizi ve koronavirüs salgını dönemi benzer aşağı yönlü trende sahip. Ancak bir noktada kayıplardan dönüş de var.

Konuyla ilgili olarak iki dönemi kıyaslayan Dünya Ekonomik Forumu (WEF), 2008’de bankacılık krizi için hayati öneme sahip kısa dönem faiz oranlarının düşürüldüğü merkez bankası politikalarını hatırlatıyor. 

Koronavirüs salgınının ardından da benzer bir tepki görüldü. ABD, İngiltere, Norveç merkez bankaları, yatırımları artırmak için sürpriz faiz indirimlerine giderken birçok merkez bankası insanların nakit talebini yatıştırmak adına piyasaya sermaye akışı sağlayacak planlarını açıkladı. 

WEF’e göre faizlerde indirim, borçların artmasına neden olabilir. Böyle bir durum da gelecekteki borçların ödenmesi için daha fazla paraya ihtiyaç duyulacağı anlamına gelebilir. 

2008’de benzer bir durum olduğunu söyleyen WEF, faiz indirimleriyle ABD’nin emeklilik fonlarında sert düşüşlerin görüldüğünü hatırlattı ve ekledi: 

Sadece bu ay bile ABD Merkez Bankası ile Kanada Merkez Bankası faiz oranlarını 1,75’ten 1,25’e, İngiltere Merkez Bankası 0,75’ten 0,25’e çekti. Varlıkların kaybedildiği ve borçluluğun yükseldiği fırtınaya yaklaşırken emeklilik birikimlerinde düşme göreceğiz.

Merkez bankalarının, düşük faiz politikasının sınırına salgından önce çoktan gelmiş olduğunu söyleyen WEF Kurumsal Yatırımcılar Direktörü Han Yik, “Merkez bankaları, 2008’de sahip olduğu enstrümanlara sahip değiller” dedi ve Avrupa Merkez Bankası’nın sıfır, Japonya Merkez Bankası’nın 2016’dan bu yana negatif faiz oranında olduğunu hatırlattı. 

2008 finansal krizinde merkez bankaları, düşük faiz oranlarını tahvil alımı yapabildikleri parasal genişleme ile birleştirebiliyor, böylelikle parasal arzı artırıp bankacılık sistemi üzerindeki baskıyı hafifletebiliyorlardı” diyen Han Yik, şöyle devam etti: 

Ancak koronavirüs krizinin en temel farkı, yalnızca bankacılığın değil birden fazla sektörün etkilenmiş olması. Ulaşım, sağlık, turizm ve küçük işletmeler ilk etkilenenler oldu. Salgın devam ederse küresel arz zincirinin yara alması nedeniyle üretimle ilgili her endüstri etkilenecek.  

Han Yik, insanların “yeni normalimiz bu” algısına kapılıp alışkanlıklarını ve iş modellerini temelden değiştirmeye devam etmesi durumunda ekonomik toparlanmanın 2008’den daha uzun süreceğini söylüyor. 

Salgını durdurmak için hükümetler ve bireylerin birlikte hareket etmesi gerektiğine vurgu yapan ekonomist, hükümetlerin “gerçek ekonomi planları” yaparak, küçük işletmeleri destekleyecek programlar geliştirmesi gerektiğini savunuyor. 

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.

ETİKETLER :
YORUMLAR (25)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)
  • GS mağduru15 Mart 2020 16:36

    17 yıl oldu artık defalarca battim battım ciktim bu kadar uyduruk düşüş görmedim hisselerimi SATMIYORUM cehennem in son gününe kadar beraberiz haydi bakalım buyukler nasıl korkutuyorsunuz gorekim...... KESİNLİKLE YATİRİM TAVSİYESİ OLAMAZ SAHSİ FİKRİMDİE

  • Deniz15 Mart 2020 14:41

    18 yıldır krizdeyiz

  • Okan15 Mart 2020 14:10

    Aziz Yıkdırım yanlış teansferlerle kulup paraları saçıp duruyordu: her yıl jubilesi gelmiş onlarca transfer yapardı, sadece bir iki futbolcu biraz iyi çıkardı. Hepse yüksel nnservis parası verirdi, sonra hepsi bonservisini beleşe alır giderdi. .Bu da aynı işleti tapıp duruyor.

  • Bunela15 Mart 2020 02:05

    Herşey dibini gördü burdan hoydahlamalı yeni kıriz 10 sene sonra

  • hakan15 Mart 2020 11:27

    henuz dip görülmedi.ama buralardan bir tepki cıkısı gelecektir

  • Gezgin15 Mart 2020 00:57

    Türk milleti ky yani krize hisse alarak girer. Düştükçe hisse alıp maliyet düşürüyorum diyenler ne kadar çoksa borsa o kadar düşer

  • Mert14 Mart 2020 23:46

    Mart bitene kadar Avrupa baya etkilenir bu coronavirus olayından. Şimdiden rakamlar baya yükseldi avrupa da. Daha sıkı önlemler gelecek muhtemelen ve belki de fabrikaları kapatmaya baslayacaklardir. Almanya başbakanı Merkel belki de dediklerinde haklı çıkacak ve bu virüsten en fazla onlar zarar görecek. Önümüzdeki 1 ay baya kritik geçecek bence. Alınacak önlemler belkide daha da sıkılaştırılacak önümüzdeki hafta ve sonrasında. Henüz tehlike geçmedi ve Avrupa ya yeni yayılmaya başladı. Çalkantılı dönem olacak 1-1,5 ay bence

  • Has15 Mart 2020 10:24

    Hassss...

  • Francala kamburettin14 Mart 2020 23:34

    Bu grafik böyle giderse tam battık

  • Kerim14 Mart 2020 22:53

    Zekati fitreyi sadaka vermeyi bir ogrenseler.....hep baskalarini soy somur cal cirp olmaz ki osmanliyi ornek alin zenginler birazda ellerinde birikenleri dagitmayi bolusmeyi dusunseler..iyi olmaz mi..kurtulus daha kolay olmaz mi

  • skk14 Mart 2020 22:10

    Korona virüs üzerinden çıkartılan küresel ekonomik kriz kapitalizm-sosyalizm kavgasıdır. Kapitalizmin en büyük kalesi ABD, Sosyalizmin en büyük kalesi Çin..Kapitalizm serbest piyasa, serbest ticaret, özgürlük, adalet, demokrasi, serbest girişimclik savunur. Ancak sosyalizm otoriter devlet yönetimi, anarşi-terör barındırır, özgürlük istemez. Şu an Korona virüsü bahanesiyle insanları eve kapattılar, dış ticaret azaldı, şirketler zarar görüyor, girişimcilik bitti. Şimdi sorarım sizlere kapitalizm-sosyalizm kavgasında virüs üzerinden küresel ekonomiyi ve siyaseti değiştirmek istiyolar.

  • Torry15 Mart 2020 20:58

    Özgürlük adalet demokrasi abidesi kapitalist ABD girdiği hangi ülkeye huzur verdide kapitalizme övgü düzdün.

  • Vatandaş 15 Mart 2020 20:41

    Vahşi kapitalizmin SONUNA DOĞRU...gidişşş Allah izin verirse

  • Mahallenin delisi15 Mart 2020 19:00

    En mantıklı cevap skk çünkü dünya 500 zengin sıralamasında herkes kaybederken ne tuhaftır ki Çinli 11 kişi sağlık sektörü işletmecileri servetine servet katmış diğer ülkelerin sağlık şirketler bile zararda iken. Ayrıca tuhaf olan Çin’de birden bire durması... Bence bu krizden sonra Çin her anlamda dünya devi olacak yazın kenara...

  • Yetkin15 Mart 2020 10:54

    "Kapitalizm serbest piyasa, serbest ticaret, özgürlük, adalet, demokrasi, serbest girişimclik savunur." evet özgürlük, adalet, demokrasi yi buram buram yaşıyoruz şu anda. 

  • mantık15 Mart 2020 05:31

    Liberal ekonomi ile yönetilen komünistler!  Dünyanın en zenginleri arasında Çinliler!   En kapitalist şirketler  Amerika da cirit atıyor.   Yani tam anlamıyla köle olmuş durumdalar!  Demek ki komünizm tam bir ütopya, ahmakların yapışıp kaldığı zalimlerin ise aynı yalanlarla kitleleri kendi halkına kırıma uğrattığı bir sistem.   BU bela ise sadece Allah tan,  tıpkı diğerleri gibi.

  • Numan14 Mart 2020 21:19

    Borsaları cokertip dolar basacaklar kriptolar altın yerle yeksan olacak böylece dolar değerli olacak ve ABD 22 trilyon dolar borcu para basarak buhar edecek, nasıl tezim mantıklı değil mi

  • Dolar14 Mart 2020 22:00

    Dolar isine kimse yanasmaz. Abdnin bukadar dusmani varken...Dolar degerli olmaycak gittikce eriyecekelr pismaniye hediye edilen rakun gibi olacakalr.

  • Dro14 Mart 2020 20:45

    Draş yapmayın. Cok bos haberler

  • Mahallenin delisi15 Mart 2020 18:56

    Tamamdır o zaman dünya sağlığına kavuştu :)))

  • Dro14 Mart 2020 23:49

    Iranda bi vekil daha iyileşmiş.

  • kılıç14 Mart 2020 20:37

    VURGUNCU VE DOLANDIRICI PATRONLARA GÜN DOGDU .ONLARIN MAKSADI SOYGUN YAPMAKTI KÜÇÜK YATIRIMCIYI SOYDULAR SON BİR AYDIR BORSAYA ÇOK GİREN OLMUŞTU PATRONLAR ONLARA BORSAYA ÖGRETTİ.

  • adil14 Mart 2020 20:19

    virüs krizinin kredi kaosuna dönüşmemesi için merkez bankaları ve hazineler teşvik açıklıyor varlık değerleri korunmaya çalışıyor siz bir hedge fon yöneticisinin virüsten öldüğünü duyduğunuzda kopacak kıyameti düşünün başbakanlar virüs kapmış kredisini ödeyemeyen batan şirketler ne olacak dünyanın işi zor çok zor çin petrol alımını azalttı rusya ile abd birbirine girdi petrol yüzde 30 düştü kaya gazı üretsin diye bir trılyon dolar yatırım yapmış şirketler kredilerini nasılödeyecek varil maliyetleri 45 dolar alın size yeni enron vakaları lehman vakaları domino etkisi henüz başlamadı bile ilaç bulmak için bütün devletler ortak çalışma yürütmeli hastalanan 3 günde ilaç ile iyileşmeden kriz bitmeyecek millete yıllarca  sinamalarda virüs zombi filmleri izletin sonra kriz bitecek deyin 6 milyar insan hemen virüse yakalanacakmış gibi davranırken kriz bilmez yönlendirdikleri insanlar batıracak dünyayı

  • adil14 Mart 2020 20:07

    bu kriz hiç bir krize benzemeyecek faiz indirimi ve likidite vererek çözülen krizler para basılarak savuşturuldu.bu krizde hangi şirket ben şu parayı kazanırım diye biliyor hisseler ucuzda neye göre ucuz ülkeler karantinaya alınmış satış ciro kar hesabını neye göre yapacaksınız millet ölüyor altın bitcoin satıyor kefen alırım diye kimse hisse alırım demiyor makarna peşine düşmüş millet kuzey yarı kürede havalar ısınacak virüs yok güney yarı kürede havalar soğuyacak virüs var aşı çözüm değil millet kızamık aşısı olmuyor tek çare ilaç ilaç bulunana kadar her şeyin fiyatı yeniden belirlenecek krizde uzayıp gidecek

  • Babcorn15 Mart 2020 08:46

    Benim ongorum once laboratuvar sonra saglik sektorleri sicrama yapacak. Ytd.