Biden yönetimindeki en büyük risk

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Geçtiğimiz gün göreve başlayan ABD Başkanı Joe Biden tıpkı 12 yıl önce Küresel Finans Krizi’nin en çetrefilli döneminde ABD Başkan Yardımcısı koltuğuna oturduğu gibi yine bir kriz döneminde göreve geldi. ABD Merkez Bankası’nın (FED) borsaları ayakta tutmakta zorlandığı bir dönemde Biden’ın uygulayacağı mali politikalar hem ABD için hem de küresel ekonomi için büyük önem arz ediyor. Cambridge Üniversitesi Queens’ Collage Başkanı ve Allianz ve Gramercy firmalarının danışmanı Mohamed El-Erain Financial Times’taki yazısında Biden dönemindeki krizlerin bir kısır döngüye dönüşme riskine dikkat çekiyor. 

İşte El-Erain’in o yazısı:

Joe Biden 12 yıl öncesinde ABD Başkan Yardımcısı olarak göreve geldiğinde ekonominin kalbinde küresel finans krizi yaşanıyordu. Bugün yeni ABD Başkanı tek bir sorunla değil birden fazla krizle karşı karşıya olan bir Amerika’yı yönetiyor. Finansal piyasaların adeta ABD Merkez Bankası’nın “gazı köklemesine” odaklandığı bir dönemde krizlere karşı doğru yanıt vermek akıllı ekonomi politikaları üretimini ve hızlı siyasi manevraları gerektirecek.

2009'daki en büyük zorluk, dünyayı ekonomik buhrana sokmakla tehdit eden işlevsiz finans piyasalarını istikrara kavuşturmaktı. Bu hedefe olağanüstü parasal politikalar ve daha sınırlı ölçülerdeki mali politika tepkileri sonucunda ulaşıldı. Barrack Obama yönetimi söz konusu dönemde olağanüstü bir ekonomik felaketten kaçınmayı başardı. Ancak 2021 ara seçimlerindeki kayıplar büyük siyasi değişimlerin ortaya çıkma olasılığını azalttı. Kapsayıcı ve sürdürülebilir bir büyüme için sağlam politika üretimi ortamını sınırlandı.

Düşük sermayeli hisselerde Biden fırsatı

Bugün olumlu olan bir şey varsa o da finansal piyasaların gereğinden fazla iyi işlemesi. Finansal koşullar son derece gevşek: Faiz oranları olağanüstü düşük seviyelerde, varlık fiyatları rekor oranlarda yükseliyor ve sermaye piyasalarına erişebilen şirketler için bol miktarda finansman söz konusu. Biden için finansal sistem sorunu sistemi acilen ele almayı gerektiren kısa vadeli bir ihtiyaç değil. Ancak Biden yönetimi balon piyasasının ekonomideki gerçeklere yeniden bağlanmasını gerektiren daha uzun vadeli bir sorunla karşı karşıya.

Son veriler, korona virüs vaka oranlarında ve pandemi nedeniyle ölüm oranlarında görülen artış nedeniyle ABD ekonomisinin daha fazla zarar gördüğünü doğruluyor. ABD’de halihazırda yüksek olan gelir, servet ve fırsat eşitsizliği daha kötü bir seviyeye ulaştı. Kamu kurumlarına olan güvenin altı oyuldu. Bununla birlikte mutasyona uğrayan virüsle mücadele herkesin ortak sorunu da olsa koordineli politikalar için uluslararası çabalar sekteye uğradı.

Bu krizler birbirlerinden beslenerek kısır döngüler yaratma riskini taşıyor. Kısa vadeli ekonomik problemler sosyal refah için uzun vadeli engellere dönüşebilir. Bu tip yaralayıcı risklerin endişe yaratmasına şaşırmamak gerekiyor.

Daha önce de nüfusun korunaksız olan kesimlerine acil mali yardım sağlamayı, Kovid-19 krizine karşı mücadelenin geliştirilmesi gerektiği, hane halklarının mali güvensizliklerine karşı mücadele oluşturulması gerektiği ve yeşil toparlanma da dahil olmak üzere kalıcı üretkenlik ve büyüme potansiyelini arttırmak gerektiği dört uçlu bir yaklaşımdan bahsetmiştim.

Biden’ın en son açıkladığı 1,9 trilyon dolarlık mali paketi bu sorunların ilk üçünü hedef alıyor. Şubat ayı için planlanan ek mali teşvikler dördüncü hedefi yerine getirmek için oluşturulacaktır.

Kuşkusuz, bazıları bu tedbirlerin bazılarının verimliliğinin yanı sıra bütçe açıkları ve borçlar konusundaki uzun vadeli etkileri üzerine endişelenecek. Yine de en önemli sorunlar başka bir alanda bulunuyor. Demokratların çok sınırlı olan Kongre’deki çoğunluğu teşvik paketinin zamanında geçmesine izin verecek mi? Özellikle sağlık krizinin üstesinden gelmek için gereken ulusal birliği kolaylaştıracak kadar "erken kazanımlar" elde edilecek mi? Borsalar nasıl reaksiyon gösterecek?

Bay Biden'ın iki parçalı mali teşvik planı Kongre’deki muhalefet riskini azaltmaya yönelik bir girişim.
Ancak ulusal birliği yeniden inşa etmek ve kriz için seferber etmenin yollarını bulmak büyük olasılıkla zor olacak. Kovid-19’un yayılmasını yavaşlatma ve aşının kabul edilebilmesi girişimlerinde görüldüğü gibi ABD nüfusunun büyük bir kısmı kendilerini majinalleştirilmiş hissediyor ve ortak sorunlarla başa çıkmak için yapılan kolektif çabaları baltalıyor.

Piyasalara ilişkin soru belki de en can alıcı olanı. FED yöneticileri mali politikalarda, sermaye piyasalarında ve yüksek seviyedeki varlık fiyatlarındaki olumlu işaretlere rağmen özellikle son zamanlarda piyasalar için daha da uyumlu bir ton benimsemek zorunda hissediyor.

Uzun vadeli devlet tahvili borçlarının getirilerinde bir haftada izlenen 20 baz puanlık artışa tepki gösteren FED Başkanı Jay Powell, ABD Merkez Bankasının güvercin politikalarını yineleme ihtiyacı hissetti. Eğer verim artışı devam ederse, bu durum borçlanma maliyetlerini artıracak ve canlılığını koruyan hisse senedi piyasalarını destekleyen iki ana ilkeyi sarsma riskini de beraberinde getirecektir. Borsayı bugüne kadar ayakta tutan iki ilke riskli varlıkları satın almanın bir alternatifinin olmadığı ve ucuzlayan nakit akışı modellerine göre hisse senetlerinin ucuz olduğu algısıydı. Ancak FED’İn sürekli güvencesi, yatırımcının ekonomik gerçeklikten giderek kopuk hale gelen piyasalara yatırım yapmanın sadece iyi yanları olduğuna dair güvenini pekiştiriyor.

İlk işaretler, politika tasarımının Biden yönetiminin başarısının önündeki en büyük engel olma olasılığının düşük olduğunu gösteriyor. Ancak akıllı ekonomi politikaları gerekiyor. Yine de Amerika'nın ve küresel ekonominin hem finansal hem de tıbbi refahını iyileştirmek için bu yeterli bir koşul değil. Yeni ekibin aynı zamanda yüksek derecede siyasi çevikliğe ve hem siyasi hem de sosyal anlamda ulusal çapta kolektif sorumluluk duygusuna da ihtiyacı var.

Piyasaların tehlikeli fay hatlarına bakmanın zamanı geldi

Milyarder yatırımcıdan boğa piyasasına ilişkin önemli uyarı

AB'ye alternatif platform çağrısı: Türkiye de olmalı

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.