50 ve 100 dolar kalkıyor mu

Nakit paraya karşı savaş

Bugünlerde dolar ve euroda yüksek değerli banknotların kaldırılması fikri dikkatleri üzerine topluyor. Bu anlayış, günümüzün liberal politika yapıcılarının ve iktisat mesleğinin hayret verici aptallığını ve entelektüel iflasını en açık şekilde ortaya koyuyor. Eski Hazine bakanı ve Harvard'ın eski başkanlarından Larry Summers, ABD'nin 50 ve 100 dolarlık banknotları kaldırması gerektiğini öne sürüyor. 500 euroluk banknotun yasaklanması hakkında da epey bir gevezelik dönüyor.

Görünürdeki neden, teröristler, rüşvetçiler, uyuşturucu kaçakçıları ve vergi kaçakçılarıyla mücadeleye, bu kötü adamların yasadışı yollarla elde ettikleri nakdi taşımaları ve depolamalarını zorlaştırarak yardımcı olmak.

"Benjamin" dünyanın en popüler banknotu; 10 milyar adetten fazlası dolaşımda. Meksikalı uyuşturucu kartelleri ve IŞİD gibi kötülerin Benjamin'in yokluğuyla faaliyetlerinin ciddi bir kesintiye uğrayacağı fikri... Bu para çantaları artık çok ağırlaştı. Teslim olalım! -o kadar komik ki insana, Summers gibilerinin aslında Saturday Night Live'a metin yazarı olmak için seçmelere girdiğini düşündürüyor. Para uzmanı Seth Lipsky, New York Post'taki makalesinde kısa ve özlü bir biçimde şu noktaya dikkat çekiyor: "Suçlular silah kullandığında Demokratlar yasalara saygılı vatandaşların silahlarını almak istiyor. Teröristler yüzlük dolar kullandığında liberaller hepimizi Benjamin'den mahrum bırakmak istiyor." Obama yönetimi, teröristleri kaynaklarından mahrum bırakmak istiyorsa o zaman neden İran'a 10 milyarlarca dolar veriyor?

Nakit paraya açılan bu savaşın -büyük banknotlardan başla, küçüklere doğru devam etmesinin gerçek nedeni, Büyük Devlet'in çirkin güç gaspı. İnsanlar daha az gizliliğe sahip olacak: Elektronik ticaret Büyük Birader'in ne yaptığınızı izlemesini kolaylaştırıyor böylece tuz, şeker, büyük şişelerde gazoz ve Big Mac satın almak gibi sevmediği faaliyetleri engellemesini basitleştiriyor.

Nakdi ortadan kaldırma hamlesi, ekonomi komiserlerinin ekonomiyi daha iyi kontrol edebilecekleri fantezilerini besliyor. Washington, Tokyo ve AB'deki politika yapıcılar, insanlar gerektiği gibi harcamadığı ve yatırım yapmadığı için ekonomilerinin durgunluk içinde olduğunu düşünüyor.

Bu cahil, dik kafalı yaratıklara yapmaları gerekeni nasıl yaptırırsınız? Derebeylerimizin bulduğu, her derde deva son ilaç negatif faiz oranları. İnsanlar para depolamak için bir ücret ödemek zorunda kalırsa, eşyalarını bir depoya bıraktıklarında yaptıkları gibi o zaman Tanrı'nın izniyle harcamaya daha meyilli olabilirler. Nakit stoklamayı -Japonya negatif faiz oranları uygulayacağını açıkladığında ülkede çelik kasa satışları arttı-engellemek için de yetkililer büyük banknotları ortadan kaldırmak isteyecek.

Sizinle dalga geçmiyoruz. Büyük banknotların yasaklanmasını savunan bir makalenin yüksek prestijli yazarı şunları kaleme aldı: "Negatif faiz oranları uygulamak nakit mevduat tutmak için güçlü bir teşvik yaratacaktır, muhtemelen büyük banknotlar halinde. Büyük banknotların ortadan kaldırılması böylece nakit tasarrufun zorlaştırılması, bu sorunu hafifletecektir." Paranın değerini manipüle etmek ve faiz oranlarını yani paranın değerini kontrol etmek asla işe yaramaz. Para değeri ölçer. Hizmetlere dair bir taleptir; ticareti ve yatırımı kolaylaştıran bir araçtır.

Dünya genelinde ekonomilerin batakta olmasının -ki bu durum öfkeyi, memnuniyetsizliği ve çirkin siyaseti artırıyor- nedeni, yapısal, devlet eliyle yaratılan engellerdir: İstikrarsız para, boğucu kurallar ve çok yüksek vergi oranları.

(Steve Forbes/Forbes Dergisi)

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.