QNB Finansbank Erkin Işık ve Deniz Çiçek Tarafından Hazırlanan
Günlük Bülten:
"Tek seferlik gelir ve giderleri hariç tutan program tanımlı bütçe
dengesi Ağustos ayında 51.3 milyar TL faiz dışı fazla verdi ki bu da
geçen senenin aynı ayındaki 39.0 milyar TL?ye göre daha yüksekti.
Bütçe görünümündeki olumlu gidişatla net borçlanma yılın ilk 8 ayında
105.6 milyar TL ile yılın tamamı için üst limit olan 246.2 milyar
TL?nin altında kalmaya devam etti. ? Brüt döviz rezervinin 17 Eylül
haftasında 0.6 milyar dolar artışla 120.8 milyar dolar, net rezervin
ise 0.5 milyar dolar düşüşle 28.4 milyar dolar olduğunu hesaplıyoruz.
? Bugün yurtiçinde önemli bir veri açıklaması bulunmazken, ABD?de
konut başlangıçları ve inşaat ruhsatları ile 20 yıllık tahvil ihalesi
takip edilecek.
Program tanımlı bütçe dengesi görünümü ve net borçlanma Bütçe
dengesindeki gerçek eğilimleri tespit etmek için o döneme mahsus tek
seferlik gelir ve giderlerden arındırarak bakmak daha doğru
olmaktadır. Bunun için 2001 krizi sonrasında IMF ile yapılan program
çerçevesinde tanımlanmış olan ve halen Hazine ve Maliye Bakanlığı
tarafından yayınlanmakta olan program tanımlı faiz dışı denge verileri
kullanılmaktadır. Bu veri setinde, özelleştirme, faiz, bedelli
askerlik, kamu kurumlarından kar aktarımları gibi birçok gelir hariç
tutulmaktadır. Ancak vergi ve kamu alacaklarında yapılan yeniden
yapılandırmalar sonucunda elde edilen gelirler program tanımlı bütçe
dengesine dahildir. Son yıllarda sıkça tekrarlansa da bu gelirlerin
tek seferlikler arasında sayıldığı bir seriyi de biz hesapladık.
Hatırlanacağı gibi merkezi yönetim bütçesi 12 aylık faiz dışı fazlanın
GSYH?ya oranı Ağustos ayında %1.2 ile önceki aya göre 0.3 puan
yükselmiştir. Bu artışta, bu sene 5 puan artırılan kurumlar vergisi
tahsilatının yanında, 6.1 milyar TL?lik kamu alacaklarının
yapılandırılması ile ilgili gelir ve 2.4 milyar TL?lik yüksek faiz
geliri etkili olmuştu. Faiz gelirlerini hariç tutan program tanımlı
faiz dışı denge ise 0.2 puan iyileşme ile GSYH?ya oranla %0.3?lük bir
açık vermiştir. Bizim hesapladığımız, yapılandırma gelirlerini de
hariç tutan faiz dışı açık %0.7 ile önceki aya göre sadece 0.1 puan
iyileşmiştir. Geçen sene Temmuz ayından beri bütçede gözlenen iyileşme
eğiliminin, bu sene Mayıs ayından itibaren yerini yatay bir eğilime
bıraktığı gözlenmektedir. (Grafik 1) 5 Eylül?de açıklanan
Orta Vadeli Programda, bu sene sonun için program tanımlı dengenin
%1.8 olması, önümüzdeki aylarda burada 1.5 puanlık bir bozulma
beklendiğini yansıtmaktadır. Bu senenin ilk 8 ayında faiz gelirleri
24.4 milyar TL ile geçen senenin aynı dönemindeki 22.7 milyar TL?nin
üzerinde olmuştur. Ayrıca ilk 8 ayda kamu alacaklarının yapılandırması
yoluyla elde edilen gelir 27.5 milyar TL ile geçen senin aynı
dönemindeki 3.6 milyar TL?nin belirgin olarak üzerinde
gerçekleşmiştir. Buna karşılık özelleştirme gelirleri 2.0 milyar TL
ile geçen seneki 2.8 milyar TL?nin, TCMB kar aktarımı ise 35.8 milyar
TL ile geçen seneki 44.4 milyar TL?nin altına kalmıştır. Sonuç olarak
toplam tek seferlik gelirler (yapılandırma gelirleri dahil) Ağustos?a
kadar 91.6 milyar TL ile geçen senenin aynı dönemindeki 75.0 milyar
TL?ye göre %22.1 oranında artmıştır. Bu da bütçenin tek seferlik
gelirlere bağlı kalmaya devam ettiğini düşündürmüştür. Bu yüzden
önümüzdeki yıllarda da bütçe performansını korumak için benzer şekilde
tek seferlik gelirler bulmak gerekecek gibi gözükmektedir. Bütçe
görünümünde bu sene gözlenen iyileşme ile net borçlanma da bu sene
düşük seyretmiştir. Genel bütçe finansman verilerine göre Ağustos
ayında net borçlanma (borçlanma ile anapara itfası arasındaki fark)
19.6 milyar TL olmuştur. Net iç borçlanma 20.7 milyar TL olurken, 1.1
milyar TL?lik net dış borç itfası yapılmıştır. Son 3 ayda net
borçlanmanın hızlandığı gözlenmekle birlikte, yılın ilk 8 ayındaki
toplam net borçlanma 105.6 milyar TL ile bütçe kanununda yılın tamamı
için belirlenen 246.2 milyar TL?lik üst sınırın belirgin olarak
altında kalmıştır. (Grafik 2) Ancak bu üst sınır, önceden belirlenen
%4.3?lük bütçe açığı hedefine göre yapılmıştır ancak sonradan bu hedef
%3.5?e aşağı çekilmiştir.
Döviz rezervi artmaya devam etti Analitik bilanço verilerinden
yaptığımız hesaplamaya göre brüt döviz rezervi 17 Eylül haftasında 0.6
milyar dolar artışla 120.8 milyar dolar oldu ki bu da Kasım 2016?dan
beri en yüksek seviyeydi. Geçen hafta bankaların zorunlu
karşılıklarının 1.1 milyar dolar arttığı gözlenirken, bu doğrultuda
net rezervin 0.5 milyar dolar gerileyerek 28.4 milyar dolar olduğunu
tahmin ediyoruz. İncelenen hafta içerisinde yurtiçi bankalarla swap
hacmi 0.4 milyar dolar artarken, swap hariç net rezervin 0.9 milyar
dolar gerileyerek -40.1 milyar dolar olduğunu hesaplıyoruz. Bu düşüşün
altın fiyatlarında gerileme ile ilgili olabileceğini düşünüyoruz.
Brüt rezervde Nisan sonundan beri yaşanan 32.9 milyar dolarlık artışın
10.2 milyar dolarının yurtiçi bankaların zorunlu karşılıklarından, 6.3
milyar dolarının IMF SDR tahsisinden, 7.8 milyar dolarının yurtiçi ve
yurtdışı bankalarla yapılan swap hacmindeki büyümeden kaynaklandığını
hesaplıyoruz. Ayrıca, Mayıs-Ağustos döneminde reeskont kredilerinin
döviz rezervlerine 7.0 milyar dolarlık katkısı olmuştur.
Piyasalarda bugün Çin?li emlak şirketi Evergrande?nin borçlarını
ödeyememesi ile global risk iştahı zayıflamaya devam ederken S&P 500
endeksi dün %1.7 oranında geriledi. Oynaklık göstergesi VIX endeksi
25.7?ye yükseldi. 10 yıllık ABD tahvil faizi %1.32?ye gerilerken,
EUR/USD dün 1.1730 seviyelerinde seyretti. Brent petrol fiyatı
yükselerek 75 doların hafif altına gerilerken ons altın fiyatı 1760
dolar civarına yükseldi. Asya ve Pasifik hisse senedi endeksleri de
bugün gerilemeye devam etti. Hazine dün düzenlediği 2 yıl vadeli
sabit kuponlu tahvil ve 4 yıl vadeli TÜFE?ye endeksli tahvil
ihalelerinde toplam 8.4 milyar TL borçlandı. Sabit kuponlu tahvilde
ortalama bileşik faiz %18.09, TÜFE?ye endekslide reel bileşik faiz
%3.0 oldu. Bu ihalelerle Eylül ayı iç borçlanması 24.2 milyar TL?ye
ulaştı. Aylık borçlanma programında 40.0 milyar TL?ye ulaşmak için
Hazine bugün de 9 aylık bono, 7 yıllık FRN ve 5 yıllık kira
sertifikası ihaleleri düzenleyecek. Küresel risk iştahındaki
zayıflamanın etkisiyle dalgalanan USD/TL bu sabah 8.67?de güne
başladı. 5 yıllık Türkiye CDS primi 15 baz puan artarak 403 baz puan
olurken, bu artışın yaklaşık 10 baz puanı kontrat değişiminden ve
vadenin uzamasından kaynaklandı. 2 yıllık tahvil faizi 22 baz puan
artışla %17.92 oldu. Bugün yurtiçinde önemli bir veri açıklaması
bulunmuyor. ABD?de ise Ağustos ayı konut başlangıçlarının önceki aya
göre sınırlı artışla 1.55 milyon, inşaat ruhsatlarının ise sınırlı
düşüşle 1.6 milyon olması bekleniyor. Bunun yanında ABD?de 20 yıl
vadeli tahvil ihalesindeki faiz de takip edilecek."
Analizin tamamı için:
https://www.qnbfinansbank.com/medium/document-file-3268.vsf
******
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.
*******
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey