TSKB Ekonomik Araştırmalar, önceki sayılarında "Su" ve "Gıda
Güvenliği" temalarını inceleyen İklime Dair'in yeni sayısında "Toprak"
temasına odaklandı. TSKB Yeşil Kuğu Platformu kapsamında üç ayda bir
yayımlanan "İklime Dair"in dördüncü sayısında toprak konusu tarım,
orman, arazi kullanımı/restorasyonu, biyoçeşitlilik ve iklim krizi
eksenlerinde ele alındı. Toprağın yaşamımızdaki rolünün ve ekosistem
açısından öneminin farklı boyutlarda irdelendiği çalışmada, ülkemizi
ve dünyayı uyaran tehlike sinyalleri ve bunlara karşı neler
yapıldığı/yapılabileceği paylaşılıyor.
TSKB Ekonomik Araştırmalar'ın hazırladığı, TSKB Yeşil Kuğu Platformu
bünyesinde üç ayda bir iklim gündemine ilişkin konuları ele aldığı
"İklime Dair"in yeni sayısında "Toprak" teması ele alındı. Çalışma,
toprağın hem tarımsal üretim, biyoçeşitlilik ve ekolojik dengede hem
de iklim kriziyle mücadelede bir aktör olduğu noktasından hareket
ediyor. Toprağın ve ormanların karbon tutma özelliği ile atmosferdeki
emisyonların emilimini sağladığı vurgulanırken, bu özelliği
güçlendirmek için yapılan araştırma faaliyetlerine ve onarıcı tarım
uygulamalarına değiniliyor. Çalışmada yer alan haber ve
değerlendirmeler toprağın sağlığını artırmanın, karbon tutma
kapasitesine ve tarımsal ürünleri besleyiciliğine katkı sağlayıp
biyoçeşitliliği koruyacağına bu anlamda ekosistemin korunmasına
destek olacağına işaret ediyor.
"Tarımsal üretimin geleceği tehlike altında"
Toprağın geleceği için kırmızı alarm uyarısına dikkat çekilen raporda,
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Birleşmiş Milletler
Çevre Programı (UNEP) iş birliğinde yayımlanan "Toprak Kirliliğinin
Küresel Değerlendirmesi Raporu"na vurgu yapılıyor. Buna göre,
topraktaki kirliliğin ve atık miktarındaki artışın küresel tarımsal
üretimin geleceğini tehlikeye attığına işaret ediliyor. Toprak
kirliliğine ilişkin global raporda paylaşılan istatistiklere göre,
pestisit kullanımı 2000-2017 yılları arasında yüzde 75 arttı. 2018
yılına geldiğinde ise 109 milyon ton seviyesine ulaştığı görünüyor.
Bununla birlikte endüstriyel kimyasalların üretimi 21. yüzyılın
başından bu yana yaklaşık 2 katına çıkarak 2,3 milyar tona
yükseldiğine işaret ediliyor. Diğer yandan, endüstriyel kimyasalların
2030 yılına kadar yüzde 85 oranında artması beklentiler arasında
vurgulanıyor.
"Her yıl fazladan 1,4 trilyon dolarlık tarımsal üretim artışı
sağlanabilir"
Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü'nde konuşan Birleşmiş
Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in açıklamalarına yer
veren çalışmada, arazi tahribatının biyoçeşitliliğe zarar verdiği ve
COVID-19 gibi bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkmasına neden olduğu
söylemlerine yer veriliyor. Guterres'in bozulmuş arazileri restore
etmenin atmosferdeki karbonu azaltacağını belirtmesi ve kırılgan
toplulukların iklim değişikliğine uyum sağlamasına yardımcı olacağını
vurgulaması da dikkat çeken açıklamalar arasında yer alıyor. Guterres,
arazi restorasyonuyla her yıl fazladan 1,4 trilyon dolar değerinde
tarımsal üretim artışı sağlanabileceğinin de altını çiziyor.
"Arazi bozulumu, dünya nüfusunun yüzde 40'ı olan 3,2 milyar insanı
olumsuz etkiliyor"
Rapora göre, bozulmuş arazilerin restorasyonunun, kuraklıkla
mücadelede öncelikli konular arasında yer alması gerekiyor. Bozuk
arazilerin çölleşmeye ve kuraklığa yol açmasının sonucunda ortaya
çıkan mücadele çalışmaları, dünyanın en fakir ülkelerinde gıda
güvensizliğinin azalması ve daha fazla beslenme gibi ihtiyaçları
beraberinde getiriyor. Yeryüzünde buz olmayan toprakların neredeyse
yüzde 75'i insanlar tarafından yiyecek yetiştirmek, bina ve altyapı
inşa etmek için değiştiriliyor. Bu değişiklikler en az 3,2 milyar
insanı, yani tüm dünya nüfusunun yüzde 40'ını olumsuz etkiliyor.
Ağaçlandırma projeleri, küresel olarak arazi restorasyonunun ana odak
noktasını temsil ediyor. Çin'in Büyük Yeşil Duvar Projesi ve Afrika
Büyük Yeşil Duvar Projesi, dünya çapında üstlenilen arazi restorasyon
projelerinden ikisi olarak ön planda yer alıyor. Her iki projede de
ağaçlandırma ile karbon saklamayı artırmak, çölleşme alanını ve
dolayısıyla kuraklığı azaltmak hedefleniyor.
"Toprak kullanımına yönelik yeşil tahvil ihraç tutarı 39,9 milyar
dolara ulaştı"
Climate Bond Initiative (CBI) verilerine göre son yıllardaki toprak
kullanıma yönelik yeşil tahvil piyasasında gerçekleştirilen
çalışmaların ayrıntılarıyla ele alındığı görünüyor. 2014 ile 2016
yılları arasında toplamda sadece 3,8 milyar dolarlık toprak
kullanımına yönelik yeşil tahvil ihracı yapılmıştı. Sonrasındaki 4
yılda ise toprak kullanımına yönelik yeşil tahvil ihraçlarında kayda
değer artışlar yaşandı. 2020 yılındaki toplam yeşil tahvil
ihraçlarında artış yavaşlasa da toprak kullanımına yönelik yeşil
tahvil ihracı yüzde 58,2 artışla 14,4 milyar dolara çıktı. Toplam
içindeki payı da yüzde 5 seviyesinde gerçekleşti. Böylece 2014
sonrasındaki toprak kullanımına yönelik yeşil tahvil toplam ihraç
tutarı 39,9 milyar dolara ulaşırken, kümülatif ihraçlar içerisindeki
payı yüzde 3,8 oldu.
"Microsoft'a karbon kredisi satışı gerçekleşti"
Wilmot Cattle Company geliştirdiği otlatma yönetimi ile topraktan
karbon kazanımları elde ediyor. Şirketin karbon kredisi diliminin
değerinin 500 bin doların üzerinde olduğu ifade ediliyor. Microsoft'un
yakın zamanda duyurduğu karbon denkleştirme girişimlerinin bir parçası
olarak, CarbonPlus programı kapsamında karbon kredileri ABD merkezli
Regen Network tarafından doğrulandı ve satış gerçekleşti.
"Topraktaki karbonu ölçen teknolojiye 7,9 milyon dolar fon"
Kanada Sürdürülebilir Kalkınma Teknoloji Programı, tarım
topraklarındaki karbon seviyesini düşük maliyetli teknolojiyle
ölçebilen Terramera firmasına 7,9 milyon dolarlık fon ayırdı.
Terramera, yapay zekâ ve sensör teknolojisiyle topraktaki karbon
ölçümünün maliyetini dönüm başına 5 dolara kadar düşürerek tarım
alanlarında karbon tutma faaliyetlerini yaygınlaştırmayı hedefliyor.
"2023 yılı itibarıyla 4,3 milyon hektar toprağın detaylı etüdü
yapılmış olacak"
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2019-2023 Stratejik Planı'na göre, 2023
yılı itibarıyla toplam 4,3 milyon hektar toprağın detaylı etüdünün
yapılması planlanıyor. Bununla birlikte, 2023 yılı itibarıyla toplam
2,7 milyon hektar arazinin kullanım planlamasının yapılması
hedefleniyor. Diğer yandan Tarım ve Orman Bakanlığı, 2019 yılında
sayısı 140 olan ağaçlandırma, erozyon kontrolü, sel, çığ, heyelan vb.
uygulama projelerinin 2023 yılında 250'ye ulaşmasını planlıyor.
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey