Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom, yeni nükleer santral
projeleri için daha geniş finansman seçenekleri görüyor. Rosatom
Finans Müdürü (CFO) Ilya Rebrov, Dünya Nükleer Birliği?nin düzenlediği
(WNA) ?Stratejik e-Forum-2020? forumunda tartışılan nükleer projelere
yatırım çekilmesinin, sektör için ?en önemli öncelik? haline geldiğini
söyledi.
Rosatom Finans Müdürü Ilya Rebrov, yeni projeler için özel
finansman fırsatlarının arttığını belirterek, Rosatom?un yakın
zamandaki rüzgar enerjisi uzmanlığından da yararlanmayı umduğunu ifade
etti. Rebrov, ?Finansman, Rosatom?un yeni tesisler inşa etmeyi
planlayan müşterilerinden gelen ana sorulardan biri. Ancak finansman
kaynakları ve mekanizmaları farklı. 10 yıl önce Rosatom, ?temel
düzenleyici hizmetleri? ile birlikte geleneksel endüstri seçeneği olan
mühendislik, tedarik ve inşaat sözleşmesini sunuyordu. Ancak bu zaman
içinde ?entegre teklif? aynı zamanda bir yap-sahip ol-işlet modeli de
içermeye başladı" dedi.
Rosatom?un yeni finansman modeli pazarı güçlendirecek
Nükleer tesislerin inşa edilmesine yönelik projelerin, kural
olarak devletin koruması altında uygulandığını ve nadir durumlarda
özel yatırımcıların bu tür projelere katılmaya davet edildiklerini
kaydeden Rebrov, konuşmasına şöyle devam etti:
"Ancak şimdi durum değişiyor. Şu anda kabul etmeliyiz ki yeni
inşaat pazarı çok daha geniş olacak. Pazar, Rosatom?un entegre teklifi
durumunda, projenin finansmanı veya eş finansmanı ile
desteklenecektir. Nükleer endüstrideki ve elektrik enerjisi
endüstrisinin diğer bölümlerindeki yeni projelerin çoğunun tam proje
finansmanı ile uygulanabileceğine inanıyorum. Bu oldukça kapsamlı bir
güç gerektirir. Kredi fonları toplam hacmin yüzde 70?ini veya daha
fazlasını oluşturabilir. Projenin işletme nakit akışı ana yatırım
getirisi kaynağıdır. Projenin tüm riskleri azaltılabilir ve yatırımlar
proje şirketinin teminat varlıkları ile güvence altına alınır.?
Proje finansman araçlarının uygulanmasının uzun bir yolculuk
olduğunu belirten Rebrov, ?Rosatom küçük projelerle başladı ve her yıl
proje finansman araçlarını nükleer santral projelerine uygulamak için
uzmanlık oluşturmak üzere projelerin boyutunu ve kapsamını artırdık.
Potansiyel yatırımcılar için ilk temel zorluk, yeni inşa edilen bir
projeye özgü uzun yatırım aşamasına başlama konusundaki
isteksizliklerinin üstesinden gelmesidir. Kimse bu kadar uzun bir
süreyi kabul etmek istemez. Ancak belirsizlik aşaması, girişimin genel
süresinden çok daha küçüktür. Proje geliştiricisinin, yatırımcının
?yeterli güvenlik? ihtiyacını karşılaması gerekir. Herkes devlet
garantilerini ve her türden devlet güvenliğini ister. Bizim çok sayıda
güvenlik için kullanılan bazı satın alma sözleşmelerimiz, fark
sözleşmelerimiz ve teminat olarak kullanılabilecek diğer bazı
sözleşmelerimiz var. Projenin operasyonel aşaması için de tahvil
kullanıyoruz. Yatırımcılar, projenin zamanında ve herhangi bir önemli
maliyet aşımı olmaksızın uygulanacağına dair garantiler istiyor, çünkü
diğer şirketlerle küresel olarak çok iyi olmayan gecikmeler ve maliyet
aşımlarının bir kaç örneği bulunuyor. Ticari proje risklerinin bir
kısmını yatırımcılarla nasıl paylaşacağımızı veya nasıl
karşılayacağımızı tartışabiliriz, ancak siyasi veya yasal olarak
hiçbir yatırımcı tarafından kabul edilemeyen riskler vardır. Bunlar
yalnızca ev sahibi şirket ve projeyi sağlayıcı tarafından
karşılanabilir? diye konuştu.
Elektrik sektörü de dahil olmak üzere diğer büyük altyapı
projelerinin aksine, bir nükleer enerji santralinin binalar ve ekipman
gibi varlıklarının kredi için teminat olarak kullanılamadığının altını
çizen Rebrov, "Yatırımcılar teminat olarak bu tür varlıklara sahip
olmak istemez veya bu tür varlıklara sahip olamaz" ifadelerini
kullandı.
Bu konudaki bir diğer güçlüğün de, bazı bankaların nükleer
endüstriyle çalışmama konusunda yerleşik bir politika yürütmeleri
olduğunu kaydeden Rebrov sözlerine şöyle devam etti:
"Rosatom, bunun üstesinden gelmek için yatırımcıları, ancak teknik
tasarım ve operasyonel planlar tamamlandıktan, ev sahibi ülkeden
lisanslar alındıktan ve proje için tedarik zinciri oluşturulduktan
sonra projeleri hakkında ayrıntılı konuşmaya davet ediyor. Bu, genel
proje risk seviyesinin yatırımcılar için uygun olduğunu anladığımız
zamandır. Ve bu zamandan sonra evrak üzerinde daha ayrıntılı olarak
çalışmaya başlarız."
Rüzgar santrali yatırımında da özel bir finansman çözümü
Rosatom, son yıllarda rüzgar enerjisi üretimi de dahil olmak üzere
bir kaç yeni iş alanına girmiş durumda. Şirket, ilk rüzgar enerjisi
projesi için devletle kapasite tedarik anlaşmasına konulan garantili
elektrik fiyatı ve yatırım getirisi oranını içeren özel bir finansman
çözümü de geliştirmişti. Rebrov, bu konuyla ilgili olarak da şunları
söyledi:
"Sonuç olarak şu şartları başardık banka projeyi yüzde 90
oranında finanse etti ve daha da önemlisi, geri ödeme süresi boyunca
operasyonel aşamada Rosatom veya iştiraklerine yönelik rücu hakkı
bulunmuyor. Diğer yüzde 10 ise Rosatom?un kendisi tarafından sağlanır.
Bunun en iyi uygulama olarak görülebileceğine inanıyoruz. Elbette bunu
nükleer projelerimizde kullanmayı umuyoruz. Bankaların gündeminde çoğu
durumda nükleer projeler görmüyoruz. Çünkü projeler çok karmaşık,
birçok aşaması ve çok sayıda katılımcısı var. Bankalar için bu
karmaşıklığı anlamamız ve tüm süreci daha şeffaf hale getirmemiz
gerekiyor."
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey