QNB Finansbank Erkin Işık ve Deniz Çiçek Tarafından Hazırlanan
Günlük Bülten:
"Nisan-Haziran döneminde toplam istihdam yıllık bazda 2.4 milyon
(%8.5) oranında azalarak 25.9 milyon oldu. Pandeminin etkisini
gösterdiği Mart ayının veri döneminden çıkıp ekonominin açıldığı
Haziran ayının girmesiyle, istihdam düşüşü oldukça yavaşladı. Buna
karşın istihdam oranı 2010 başından bu yana en düşük seviyelerde
seyrediyor. ? BDDK, aktif rasyosunu mevduat bankaları için %100'den
%95'e, katılım bankaları için %80'den %75'e düşürdü. Ayrıca formülün
hesaplanmasında da bazı değişikliklere gidildi. ? Temmuz ayında nakit
bütçe 30.8 milyar TL ile bizim tahminimizin biraz üzerinde açık verdi.
Böylece, son 12 aydaki bütçe açığının GSYH?ya oranı önceki aya göre
0.7 puan artarak %4.4 oldu.
İstihdamdaki düşüş yavaşladı TÜİK?in (Nisan-Haziran aylarını
kapsayan) Mayıs dönemi işgücü piyasası verilerine göre, toplam
istihdam yıllık bazda 2.4 milyon (%8.5) oranında azalarak 25.9 milyon
oldu. Aynı dönemde işgücüne katılım 2.7 milyon ile daha yüksek sayıda
azaldığı için, işsiz sayısı geçen yılın aynı ayından 331 bin düşük
gerçekleşti. Bu durum pandemi döneminde istihdam kaybının (ümidini
kaybedenler, çalışmaya hazır olmasına rağmen iş aramayanlar ve diğer
sebeplerden) doğrudan işgücü dışına çıkmasından kaynaklandı. İşsiz
sayısının toplam işgücündeki payını gösteren işsizlik oranı ise,
yıllık bazda 0.1 yüzde puan gibi küçük bir oranda artarak %12.9?a
geldi. Son aylarda sektörler genelinde hızlı istihdam kaybı gösteren
mevsimsellikten arındırılmış veriler, Mayıs döneminde tarım ve
inşaatta önceki aya göre istihdam artışı gösterirken, sanayi ve
hizmetlerdeki düşüş yavaşladı. TÜİK işgücü verileri üç aylık dönemleri
kapsadığından, bu iyileşme pandeminin etkisini gösterdiği Mart ayının
veri döneminden çıkıp ekonominin açıldığı Haziran ayının girmesinden
ileri geliyor. Pandemi etkisini yansıtan son dört veri açıklamasında
toplam istihdam düşüşü 2.5 milyon olurken, bunun 1.7 milyonu
hizmetlerden, 0.4 milyonu sanayiden, 0.2?şer milyonu ise inşaat ve
tarımdan kaynaklandı. Bu gelişmeler doğrultusunda mevsimsellikten
arındırılmış istihdam oranındaki düşüş yavaşladı. Çalışan sayısının
çalışma çağındaki nüfustaki payını gösteren bu oran, önceki aya göre
0.1 yüzde puan gerileyerek %40.9?a indi ve 2010 başlarından beri en
düşük seviyelerde seyretti. İşgücüne katılım oranı ise önceki aya göre
değişmeyerek %47.6?da kaldı. Bunların sonucunda işsizlik oranı aylık
0.2 yüzde puan artarak %14 oldu. Son dört ayda, istihdam oranı 4.3 ve
işgücüne katılım oranı 4.2 yüzde puan azalırken, işsizlik oranı 1.2
puan artmış oldu. Pandemi döneminde işten çıkarmaların geçici olarak
yasaklanması, İŞKUR?un kısa çalışma ödeneğinden faydalanma şartlarının
gevşetilmesi ve ücretsiz izne ayrılanlara destek ödemesi yapılması
kayıtlı istihdamın daha fazla azalmasına engel oldu. Dolayısıyla
işgücü göstergelerindeki bozulma büyük ölçüde kayıt dışı çalışanlardan
kaynaklandı. Ayrıca kamu istihdamına dair veriler son bir yıllık
dönemde kamunun net 200 bin iş yarattığını da gösteriyor. Öncü
göstergelerdeki toparlanma önümüzdeki dönemde istihdam verilerine de
yansıyacaktır. Buna karşın işsizlik oranının değişimi işgücüne
katılımın seyrine bağlı olacaktır.
BDDK aktif rasyo hedefini düşürdü BDDK, bankalardan gelen talepler
ve ekonomideki normalleşme adımları çerçevesinde, aktif rasyosunu 1
Ağustos'tan itibaren mevduat bankaları için %100'den %95'e, katılım
bankaları için %80'den %75'e düşürdü. Ayrıca formülün hesaplanmasında
da bazı değişikliklere gidildi. BDDK aktif rasyosunu Nisan'da
uygulamaya başlamıştı. Bankaların kaynaklarını hedeflenen şekilde
kullanması amacıyla belirlenen formülle kredi büyümesi, devlet tahvili
satın alınması ve TCMB'ye swap yoluyla döviz sağlanması, belirlenen
ağırlıklar oranında teşvik edilirken, döviz mevduat toplanması ise
caydırılmıştı. Hatırlanacağı gibi TCMB de geçen hafta likidite
koşullarının sıkılaşmasına izin vererek, para politikasında
normalleşmeyi başlatmıştı. Bu gelişmeler sonucunda üçüncü çeyrekte çok
yüksek seyreden kredi ivmesinin sürdürülebilir seviyelere gerilemesi
beklenir.
Bütçede açık artıyor Temmuz ayında nakit bütçe 30.8 milyar TL ile
bizim 28 milyar TL?lik tahminimizin biraz üzerinde açık verdi.
Böylece, son 12 aydaki bütçe açığının GSYH?ya oranı önceki aya göre
0.7 puan artarak %4.4 oldu. Gelirler geçen seneye göre %2.7
gerilerken, bu düşüşte geçen sene Merkez Bankası?nın 22 milyar TL?lik
yedek akçe aktarımının bu sene olmaması etkili oldu. Diğer taraftan,
faiz dışı giderlerde %39.8, faiz ödemelerinde de %15.7 yıllık artış
vardı. 12 aylık faiz dışı giderlerin GSYH?ya oranı %22.9 ile bizim
2005 yılından başlayan veri setimiz içerisindeki en yüksek
seviyedeydi. Faiz harcamalarını hariç tutan faiz dışı denge ise 13.1
milyar TL açık ile yine geçen senenin 17.6 milyar TL?lik fazlasına
göre bozulmaya işaret etti. 12 aylık faiz dışı açığın GSYH?ya oranı da
önceki aya göre 0.7 puan artışla %2.0 oldu. Piyasalarda bugün ABD?de
yeni mali destek paketi konusundaki belirsizlik, ABD-Çin arasındaki
diplomatik gerilim ve koronavirüs salgınına dair haber akışı
piyasalarda etkisini sürdürdü. S&P 500 endeksi dün %0.3 oranında
artarken, oynaklık göstergesi VIX endeksi yatay seyrederek 22.1 oldu.
10 yıllık ABD tahvil faizi %0.58 seviyelerine yükseldi. Geçen haftaki
zayıflayan dolar toparlanırken, EUR/USD 1.1750 seviyesinin biraz
altına geriledi. Brent petrol fiyatı da tekrar 45 doların üzerine
geldi. Bugün Asya piyasalarının ise güne biraz daha olumlu başladığı
izleniyor. USD/TL dün 7.30 seviyesinin hemen üzerinde kaldıktan sonra
bugün güne 7.32?den başladı. 5 yıllık Türkiye CDS?i 11 baz puanlık
düşüşle 572 baz puana geriledi. 2 yıllık tahvil faizi ise 28 baz puan
artışla %14.05 seviyesine geldi. Hazine dün düzenlediği TLREF?e
endeksli 4 yıl vadeli tahvil ihalesi ile 3.2 milyar TL borçlandı.
İhalede kamu kurumlarına satış yapılmadı. Hazine bugün de 2 yıl vadeli
sabit kuponlu tahvil ve 5 yıl vadeli TÜFE?ye endeksli tahvil ihaleleri
düzenleyecek. Hazine bugün ayrıca, ABD Doları cinsi sabit kuponlu DİBS
ihracı gerçekleştirecek. Tahvilin vadesi 2 yıl, 6 aylık kupon faizi
ise %1.75 olarak belirlendi. Hazine Ağustos ayında, 28.1 milyar TL?lik
iç borç servisine karşılık, toplam 19.0 milyar TL?lik borçlanma
hedefliyor. Yurtdışında bugün Almanya?da açıklanacak Ağustos ayı Zew
beklenti anketi ve ABD?de açıklanacak Temmuz ayı ÜFE?si takip
edilecek."
https://www.qnbfinansbank.com/medium/document-file-2769.vsf
******
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.
*******
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey