TEMA Vakfı, Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi ile uyumlu su
yönetimi ve su koruma politikalarının hayata geçirilmesini teşvik
etmek ve Türkiye'de su varlıklarının korunmasında katılımcılığın
artmasını sağlamak amacıyla 'Katılımcı Nehir Havza Yönetim Projesi'ni
hayata geçirdi. Bu kapsamda yürütülen çalışmalar doğrultusunda TEMA
Vakfı ve proje ortakları Avrupa Çevre Bürosu (EEB) ve Dünyanın
Dostları Hırvatistan (FoE) tarafından 21 Şubat Cuma günü Ankara'da Su
Diyaloğu Toplantısı gerçekleştirildi. Toplantının öne çıkan
başlıkları, suyla ilgili sorunların çözümünde katılımcı nehir havza
yönetimi yaklaşımının benimsenmesi ve Türkiye'nin Su Kanunu'nun bir an
evvel çıkarılması gerektiği oldu.
Türkiye, yer altı ve yer üstü su varlıklarının iyi su durumuna
(suyun insan etkisiyle hiç bozulmamış hali) gelmesi amacıyla su
varlıklarının korunmasına bütünleşik yaklaşım getiren ve
sürdürülebilir yönetim olanağı sağlayan AB Su Çerçeve Direktifi (SÇD)
kapsamında Nehir Havza Yönetim Planlarını hazırlamaya ve uygulamaya
başladı. TEMA Vakfı bu direktiften hareketle, Türkiye'nin 2019 yılında
25 nehir havzasının yönetimine sivil toplumun katılımını artırmak ve
havza yönetimi konusunda farkındalık yaratmak amacıyla AB Sivil Toplum
Diyaloğu Hibe Programı kapsamında "Katılımcı Nehir Havza Yönetimi
Projesi"ni hayata geçirdi. Proje ortakları Avrupa Çevre Bürosu (EEB)
ve Dünyanın Dostları Hırvatistan (FoE) ve Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
desteği ile birlikte şimdiye kadar çeşitli etkinlik ve eğitimler
gerçekleştiren TEMA Vakfı, bu kez Ankara'da Kamu ve STK diyaloğunu
arttırmak amacıyla Su Diyaloğu Toplantısı düzenledi.
Su varlıkları, katılımcı nehir havza yönetimi ve Su Çerçeve
Direktifinin iyi uygulama örneklerinin anlatıldığı toplantıya, TEMA
Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç ev sahipliği yaparken proje
ortakları ve Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı Mali
İşbirliği ve Proje Uygulama Genel Müdür Vekili Bülent Özcan da
toplantıda konuşmacı olarak yer aldı. Toplantının açılış konuşmasını
yapan Deniz Ataç projeyi şu sözlerle anlattı: "Yaşamın olmazsa olmaz
doğal varlıklarından biri de şüphesiz su. Ve tüm doğal varlıklarda
olduğu gibi suyu da bütüncül bir yaklaşımla korumak ve kullanmak
zorundayız. Su sıkıntısı olan bir ülke olarak kabul edilen Türkiye'nin
su varlıklarının su politikalarıyla iyi bir biçimde korunmasını
sağlamak artık bir zorunluluk. Bugün, Nehir Havza Yönetim Planları
çerçevesinde Türkiye'de 25 nehir havza bölgesi belirlenmiş durumda
ancak ne yazık ki birçok kişi hangi havzada yaşadığını bilmediği gibi,
havzasındaki su varlıklarının durumu konusunda da bilgi sahibi değil.
Biz de TEMA Vakfı olarak hayata geçirdiğimiz "Katılımcı Nehir Havza
Yönetimi Projesi" sayesinde Havza Yönetim Heyetleri ve su konusunda
çalışmalar yürüten STK temsilcileri ile Havza Yönetimi ve Katılımcılık
konusunda bilgilerimizi paylaşıyoruz."
Ataç: "Nehir Havza yönetiminde katılımcılık olmazsa olmaz bir
zorunluluk"
Bugüne kadar gerçekleştirdikleri etkinlik ve eğitimlerden de
bahseden Ataç, "Ülkemizin hayat damarları olan 25 nehir havzasının
yönetimine sivil toplumun ve halkın katılımını güçlendirmek ve
farkındalık yaratmak amacıyla çalışıyoruz. Bu kapsamda Havza Yönetim
Heyetleri içerisinde ve tüm su yönetimi süreçlerinde katılımcılığın
artmasını arzu ediyoruz" dedi.
Şu an için ülkemizde Su Yönetimi Genel Müdürlüğü'nce 5 havzanın
Nehir Havza Yönetim Planı hazırlanmış durumda. Diğer havzalarda da
plan hazırlık süreçleri devam ediyor. Bu planlarda belirtilen
'Tedbirler' programının acilen hayata geçirilmesi gerektiğini
vurgulayan Ataç "Nehir Havza Yönetim Planları doğrultusunda
çalışmalara başlanan 5 havzanın yalnızca yüzde 17'sinde su varlıkları
iyi su durumunda. Dolayısıyla su varlıklarımızın durumu hakkında acil
harekete geçmemiz gerekiyor. Bu, havzada yaşayan her vatandaş havzada
suyu kullanan her sektör ve suyun yönetiminden sorumlu her kurum için
bir sorumluluk. Bu sorumluluk ancak etkin ve her düzeyde
katılımcılıkla gerçekleştirilebilir. Bu anlamda havza yönetiminde
katılımcılık olmazsa olmaz bir zorunluluk olarak öne çıkıyor.
Mevzuatımızda su konusunda, SÇD'ye uygun olarak birçok uyumlaştırma
çalışması yapılsa da hala bu mevzuata çatı oluşturacak bir Su
Kanunu'na kavuşmuş değiliz. Umudumuz, Türkiye'nin acilen su kanununa
kavuşmasıdır." diyerek, bir an evvel su kanununun gündeme alınmasını
temenni ettiğini belirtti.
Su Varlıklarımız 'İyi Su' Durumundan Uzak
Su konusunda çalışmalar yürüten STK'ların da katıldıkları
toplantıda su varlıklarımızın miktar, kimyasal ve ekolojik açılardan
büyük oranda bozulduğuna dikkat çekildi. Toplantıda Türkiye'de şimdiye
kadar Büyük Menderes, Meriç-Ergene, Konya Kapalı, Susurluk ve Gediz
Nehir Havza Yönetim Planlarının hazırlandığı ve bu planlara göre 5
havzada durum tespiti yapılan 698 yer altı ve yer üstü suyu
kütlesinden yalnızca 119'un iyi su durumunda olduğunun altı çizildi.
AB üyelerinden Su Çerçeve Direktifi uygulanması konusunda deneyim
paylaşımı
Toplantıda Avrupa Çevre Bürosu Su Politikaları Uzmanı Sergiy Moroz
ve Dünyanın Dostları Derneği Hırvatistan (FoE) ?eljka Leljak Gracin
ise iyi örnekler ve deneyim paylaşımı raporlarını katılımcılara sundu.
Gracin "Hırvatistan olarak, AB'ye katılım sürecinde zamanımız
olmasına rağmen konuyla ilgili çalışan farklı makam ve kurumların Su
Çerçeve Direktifi'ni zamanında uygulamaya geçirmesi konusunda
başarısız olduk. Süreç içinde, farklı mevzuatların hazırlanmasında
oldukça iyiydik fakat işin aslı şu ki siyasi irade olmadan bu
planları yürürlüğe koymak olmuyor. Umarım Türkiye bizden daha iyisini
yapar." dedi. Toplantının son sunumunda iyi örneklere değinen Moroz
ise ilgili tüm paydaşların ve kamuoyunun politika yapıcı süreçlere
katılımının önemini ortaya koydu ve "Nehirlerimiz, göllerimiz ve
akiferlerimizin nasıl korunduğuna ve yönetildiğine karar vermede
katılımcı yaklaşımın önemini vurgulamak istiyoruz" diyerek sunumunu
bitirdi.
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey