Şekerbank ( http://www.sekerbank.com.tr ) Tarafından Hazırlanan
Analiz:
"12 aylık kümülatif cari fazla Kasım ayı cari açık ile birlikte 4,3
milyar dolardan 2,7 milyar dolara gerilemiştir?
TCMB verilerine göre, ödemeler dengesi Kasım ayında 0,5 milyar
dolar açık verdi. Piyasa beklentisi 0,4 milyar dolar açık vermesi
yönündeydi. Kas18?de ödemeler dengesi 1 milyar dolar fazla vermişti.
Bilindiği üzere ödemeler dengesi Temmuz ile Ekim ayı da dahil olmak
üzere toplamda 7,6 milyar dolar cari fazla verdi. Kasım ayı cari açık
ile 12 aylık cari fazla 4,3 milyar dolardan 2,7 milyar dolara
gerilemiştir. Görülmektedir ki ödemeler dengesinde 12 aylık cari
fazlanın sonuna gelmekteyiz. Daha önceki raporlarımızda da
belirttiğimiz üzere ödemeler dengesinin rekor düzeyde fazla
vermesinin temel sebebinin ithalattaki ciddi daralma olması,
Türkiye'nin büyüme modeli kapsamında, ekonomideki durgunluğun
şiddetini göstermekteydi.
Oca-Kas19 dönemine bakıldığında ödemeler dengesi 4,2 milyar dolar
fazla vermiştir. Geçen sene aynı dönemde 25,6 milyar dolarlık cari
açık verilmişti. Mutlak değer olarak 30 milyar dolar gerileme
kaydetmiştir. Bu denli yüksek daralmada iç talep koşullarındaki
zayıflığın etkisiyle nominal olarak 19 milyar dolar küçülen ithalat
belirleyici olmuştur. İhracatın desteği de 6,2 milyar dolar olmuştur.
Çekirdek göstergelerin detaylarında 12 aylık enerji dışı cari
fazla 39 milyar dolardan 37,1 milyar dolara, enerji+altın dışı cari
fazla ise 46,4 milyar dolardan 45,5 milyar dolar seviyesine
gerilemiştir. Hatırlanacağı üzere Eylül ayında 2019 yılının rekor
seviyelerine ulaşan çekirdek göstergeler Ekim ayı itibariyle
gerilemişti. Kasım itibariyle resmin değişmediği görülmektedir.
Finansman tarafında 0,5 milyar dolarlık sermaye ihtiyacı finans
hesabına giren 3,1 milyar dolar ile finanse edilmiştir. Bu Oca19
sonrası en yüksek giriş olmuştur. Detaylarında 2,1 milyar dolar ile
portföy yatırımları (net) finans hesabına en fazla destek sağlayan alt
kalem olmuştur. Portföy yatırımları alt kaleminin ayrıntılarında
Kasım ayında gerçekleştirilen 2,5 milyar dolarlık Eurobond
borçlanmasının hesaplara girdiği görülmektedir. 1,5 milyar dolarlık
geri ödeme de aynı dönemde gerçekleştirilmiştir. İlaveten, diğer
yatırımlar (net) ve doğrudan yatırımlar (net) sırasıyla 0,8 milyar
dolar ve 0,2 milyar dolarlık giriş ile destek sağlamıştır.
Uzun vadeli borç çevirme oranlarına bakıldığında bankaların Kasım
ayında uzun vadeli borç çevirme oranı %133 (Eki19:%56) olurken, özel
sektörün ise %106 (Eki19:%79) seviyesinde gerçekleşmiştir. 3 aylık
ortalama borç çevirme oranları ise bankalar için %54'den %81'e, özel
sektör tarafında da %107'den %108'e yükselmiştir. Böylece bankaların 3
aylık borç çevirme oranlarında Haz18'den bu yana devam eden %100'ün
altında kalma tercihi Kasım ayında da devam etmiştir.
Özetle Kasım ayında 0,5 milyar dolarlık sermaye ihtiyacı finans
hesabına giren 3,1 milyar dolar (Oca19 sonrası en yüksek giriş) ile
finanse edilmiştir. Net hata noksan kaleminden 1,9 milyar dolar çıkış
görülmüştür. Böylece, MB FX rezervlerinde 0,7 milyar dolar artış
görülmüştür.
Yorum:
Oca-Kas19 dönemine bakıldığında ödemeler dengesi 4,2 milyar dolar
fazla vermiştir. Bu bağlamda finansman ihtiyacı oluşmazken, finans
hesabına 1,9 milyar dolar, net hata noksan hesabına da 0,7 milyar
dolar giriş görülmüştür. Böylece, MB FX rezervlerinde 6,9 milyar dolar
artış olmuştur. Geçen sene aynı döneme baktığımızda 25,6 milyar dolar
cari açığa ilaveten 2,3 milyar dolar sermaye çıkışı gerçekleşmişti.
Net hata noksan kaleminden 16,6 milyar dolar giriş olmuştu. Böylece
11,2 milyar dolarlık sermaye ihtiyacı TCMB FX rezervlerinden
karşılanmıştı.
Daha önceki raporlarımızda da bahsettiğimiz üzere nominal değer
olarak karşılaştırdığımızda ilk onbir ayda cari açık 30 milyar dolar
gerileme kaydetmiştir. Bu denli yüksek gerilemede iç talep
koşullarındaki zayıflığın etkisiyle küçülen ithalat ve turizm
gelirlerinin desteği belirleyici olmuştur. Ancak belirtmek gerekir ki
Türkiye'nin büyüme modeli gereği Tem-Ara19 döneminde 12 puana ulaşan
faiz indirimlerinin tetiklediği kredi büyümesinin yaratmış olduğu
talep paralelinde ithalat artmaya başlamıştır. İthalattan gelen baskı
ile Ekim ayında rekor seviyelerden gerilemeye başlayan 12 aylık cari
fazla Kasım ayında da devam etmiştir.
Önümüzdeki döneme ilişkin olarak Ticaret Bakanlığı tarafından
açıklanan Aralık ayı öncü verileri özellikle tüketici kredilerinin
hızlı bir artış içerisinde olmasının doğal sonucu olarak ham madde
(ara mallar) ve tüketim malları kaynaklı ithalat artışının başladığını
göstermektedir. Buna göre Aralık ayında da ithalat Nis18'den bu yana
görülen en yüksek yıllık artışını kaydetmeye devam etmiştir. İhracatın
nominal değer olarak güçlü artış kaydetmemesi kaynaklı dış ticaret
açığı genişlemeye başlamıştır. Bu bağlamda gerek turizmin desteğinin
mevsimsel olarak azalacak olması gerekse ithalattaki güçlü artış ile
birlikte Aralık ayında ödemeler dengesinin yaklaşık 3 milyar dolar
civarında bir eksi vereceğini öngörüyoruz. Böylece, 12 aylık cari
fazlanın gittikçe azalacağı ve yılı yatay/hafif artıda tamamlayacağını
düşünüyoruz. Belirtmek gerekir ki ödemeler dengesinin görüntüsü
Türkiye'nin üretim yapısı ve bu anlamda ithalat talebi ile birebir
ilişki içerisindedir. Genel olarak 2019 yılında yaşadığımız daralmanın
sonucunda yakalanan ödemeler dengesindeki denge durumu üretimin
yapısındaki değişim sonucu olmamıştır. Ekonomi canlandıkça artacak
olan ithalat talebi, ihracat artışı ile kapatılamazsa yeniden cari
açık probleminin gündeme geleceği açıktır. 2020 yılı için ekonomik
büyümenin %3-%3,5 arasında olabileceği öngörümüz çerçevesinde yeniden
cari açığa geçeceğini tahmin ediyoruz."
******
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.
*******
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey