TÜRK-İŞ'in (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) çalışmasına
göre, Nisan ayında gıda fiyatları aylık %4,61, yıllık %25,39 arttı.
TÜRK-İŞ'ten yapılan açıklamaya göre aynı ayda açlık sınırı
2.106,89 TL, yoksulluk sınırı ise 6.862,82 TL oldu.
Konfederasyonun çalışmasının ayrıntıları şu şekilde:
"Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli
beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık
sınırı) 2.106,89 TL, Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira,
elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar
için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise
(yoksulluk sınırı) 6.862,82 TL, Evli olmayan-çocuksuz bir çalışanın
?yaşama maliyeti? ise aylık 2.600,60 TL olarak hesaplandı.
Seçim sonrasına ertelendiği görülen zamların etkisiyle son bir
ayda sadece mutfak harcaması için yapılması gereken tutar 93 TL artış
gösterdi. Yılın ilk dört ayının sonunda mutfağa gelen yük ise 166
TL?ye ulaştı. İnsan onuruna yaraşır bir yaşam için dört kişilik bir
ailenin yapması gereken toplam harcama tutarı ise son bir ayda 302 TL
arttı. Yılbaşına göre aile bütçesine gelen ek yük 540 TL olarak
hesaplandı. Son bir yıl itibariyle mutfağa gelen ek yük 427 TL
olurken, dört kişilik ailenin geçim maliyetindeki artış 1.389 TL oldu.
Anayasa gereği tespitinde çalışanların geçim şartları göz önünde
bulundurulan asgari ücret günlük 67,36 TL ve aylık net 2.020,90
TL?dir. Asgari ücretin, işçiler ile ailelerinin ihtiyaçlarını dikkate
alarak yeterli düzeyde belirlenmediği gün geçtikçe ortaya çıkmaktadır.
Diğer bir ifadeyle, yaşanan yüksek fiyat artışlarının bir bedeli
çalışanların karşı karşıya kaldığı olumsuz geçim şartlarıdır. Ülkede
mevcut asgari ücretin sosyal güvenlik primine temel olan ortalama işçi
gelirine oranı oldukça yüksektir. Bu durum, ücretlerin ortalama olarak
asgari ücret seviyesinde yoğunlaştığını ve bir anlamda, çalışan
yoksulluğunun yaygınlığını ortaya koymaktadır. Elde edilen gelir ile
yapılması gereken harcama arasındaki fark giderek açılmaktadır.
TÜRK-İŞ?in verileri temel alındığında ?mutfak enflasyonu?ndaki
değişim 2019 Nisan ayında şu şekilde gerçekleşti:
Ankara?da yaşayan dört kişilik bir ailenin ?gıda için? yapması
gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 4,61 oranında
arttı.
Yılın ilk dört ayı sonunda fiyatlardaki artış yüzde 8,54 oranında
oldu
Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde
25,39 olarak hesaplandı.
Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 20,81 oldu.
TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan gıda fiyatları endeksi ile TÜİK
tarafından hesaplanan gıda endeksi ve tüketici fiyatları endeksindeki
on iki aylık gelişim aşağıdaki şekilde yer almaktadır. Görüleceği
üzere son aylarda fiyatlardaki artış dikkati çekmektedir.
Süt, yoğurt, peynir grubunda indirim bu ay sona erdi ve
aybaşından itibaren ürünlerin ortalama fiyatları artış yönünde gelişme
gösterdi. Ancak geçmişteki uygulama özellikle beyaz peynirde tekrar
görülmeye başlandı ve 700-800-900 gramlık kutularda satışlar dikkati
çekti.
Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta
bir süredir fiyat artışı ertelenen ve tanzim satış mağazalarıyla
kontrol altında tutulan kırmızı et fiyatı arttı. Hesaplamada dikkate
alınan kıyma et fiyatı aynı kalırken, kuşbaşı etin fiyatındaki artış
mutfak harcamasına olumsuz yansıdı. Hesaplamam dışında tutulan
bonfilenin kilogram fiyatı markette 88 TL oldu. Av mevsimi sona eren
balığın fiyatı biraz artış gösterdi. Tavuk fiyatında da bu ay artış
oldu. Sakatat fiyatı -ciğerdeki artış dışında- değişmedi. Yumurta
fiyatı markette yine geriledi ve fakat pazarda aynı kaldı. Bakliyat
ürünlerinde (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya
vb.) bu ay etiketlerde önemli bir değişiklik olmadı.
Sebze-meyve fiyatlarında beklenen gerileme henüz görülmedi. 2019
yılının Şubat ayında 6,58 TL olan ortalama yaş sebze-meyve fiyatı
Mart?ta 7,02 TL olarak hesaplanmış ve bu ay yüzde 5,70 oranındaki
artışla 7,42 TL?ye yükseldi.
Tanzim satışlarının sona ermesiyle özellikle kuru soğan fiyatı
yükselmeye devam etti, patates fiyatı bu ay artmasa da önceki aylara
göre yükselen fiyatını korudu. Tarla ürünlerinin devreye girmesiyle
sebze kilogram fiyatında artış olmadı ve geçen ayın fiyatı geçerli
olurken, meyve fiyatında artış söz konusu oldu.
Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın
bulunan mevsim ürünleri esas alındı. Bu ay 20 sebze ve 6 meyve çeşidi
temel alındı. Meyvede erik, çağla, malta eriği, karpuz ve kavun gibi
ürünler pazarda satılmasına karşın hesaplamada dikkate alınmadı.
Araştırmada ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki
meyve-sebze tüketiminin toplam miktarından hareket edildi.
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu
grupta sürekli ertelenen ve fakat başkentte seçim sonrası uygulanması
beklenen ekmek zammı gramajı düşürülerek yüzde 25 oranında gerçekleşti
ve 200 gram ekmeğin fiyatı 1,25 TL oldu. Çalışanların günlük
beslenmesinde ağırlıklı yeri olan ekmeğin fiyatındaki artış aile
bütçesine ağır yük getirdi. Un, makarna, irmik fiyatı da artış
gösterirken, pirinç ve bulgur fiyatı değişmedi.
Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden tereyağı fiyatında
artış görülürken, margarin ile zeytinyağı ve ayçiçeği yağında önemli
bir fiyat değişikliği olmadı. Zeytin fiyatı -yeşil ve siyah zeytin
ortalaması olarak- bu ay fazla değişmedi. Yağlı tohum (ceviz, fındık,
fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinden fındık ve ayçekirdeği fiyatı
arttı. Baharat (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı bu ay da
değişmedi. Şeker, bal, reçel, pekmez ile salça fiyatı yine aynı kaldı,
tuz fiyatı ise arttı. Çay fiyatında ayarlama dikkati çekti, ıhlamur
fiyatı aynı kaldı."
http://www.turkis.org.tr/dosya/b70gXWHEC8SK.pdf
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey