Şekerbank ( http://www.sekerbank.com.tr ) Tarafından Hazırlanan
Analiz:
"İşsizlik oranı Oca-Mar09 dönemi sonrası en yüksek seviyeye
ulaşmıştır?
TUİK, Ara18-Şub19 dönemi istihdam rakamlarını açıkladı. Açıklamaya
göre Ara18-Şub19 döneminde mevsimsel etkilerden arındırılmamış
işsizlik oranı %13,5?den %14,7 seviyesine yükselmiştir. Böylece,
Oca-Mar09 dönemi %14,8?lik oran sonrasında görülen en yüksek işsizlik
gerçekleşmesi olmuştur. Geçen sene aynı dönemde %10,8 seviyesindeydi.
Yıldan yıla oransal değişim ise 390 baz puan olmuştur.
Ara18-Şub19 dönemi detaylarında tarım dışı işsizlik oranı
%15,6?dan %16,8?e, genç nüfus işsizlik oranı %24,5?den %26,7?ye
yükselmiştir. Belirtmek gerekir ki genç nüfus işsizlik oranı rekor
seviyededir. Tarım dışı işsizlik oranı Şub-Mar09 dönemindeki %17,4?den
bu yana görülen en yüksek işsizlik oranıdır. İşgücüne katılım oranı
ise %52,4?den %52,2 seviyesine gerilemiştir.
Mevsimsel etkilerin yüksek olduğu veriye mevsimsel etkilerden
arındırılmış halde bakarsak işsizlik oranı Ara18-Şub19 döneminde %13,3
(Kas18-Oca19: %12,7), tarım dışı işsizlik %15,5 (Kas18-Oca19: %14,9),
genç nüfus işsizlik oranı ise %24,5 (Kas18-Oca19: %23,2) olmuştur.
Ara18-Şub19 dönemdeki manşet işsizlik oranı Haz09?dan bu yana görülen
en yüksek seviyedir. Haz09?da mevsimsel etkilerden arındırılmış
işsizlik oranı %13,4 olmuştu.
İşsiz sayısı olarak baktığımızda bir önceki aya göre %8,5 artışla
4,3 milyon kişiden 4,7 milyon kişiye yükselmiştir. Oran olarak
bakıldığında Oca14?deki %8,6?lık artış sonrası görülen en yüksek
aylık artış olmuştur. Geçen sene aynı dönemdeki gerçekleşmelere
baktığımızda işsiz oranındaki aylık artış %3,6 olmuştu.
Mevsimse etkilerden arındırılmış verinin detaylarında istihdam
edilenlerde bir önceki aya göre 920 bine yakın bir kayıp
görünmektedir. Verinin açıklandığı dönemden bu yana baktığımızda rekor
seviyedeki istihdam kaybı devam etmektedir. Böylece, Kas18?den bu yana
istihdam kaybı toplamda 1,8 milyon (860 bini tarım dışı) olmuştur.
Ekonomik faaliyetlere göre kırılıma bakıldığında Nis18?den beri
özellikle inşaat sektörlerindeki istihdam kaybı aralıksız devam
etmektedir. Ara18-Şub19 dönemindeki istihdam kaybı 537 bin ile serinin
açıklanmaya başlandığı yıl olan 2005?den bu yana rekor seviyededir.
Onu takiben sanayi sektöründe 175 bin istihdam kaybı ile gelmektedir.
Hizmetler sektöründe ise istihdam artış hızı yavaşlamış ve 135 bin
olmuştur.
Yorum:
Aralık verisinin %13,5 olması sonrasında yıla başlangıç anlamında
Ocak ayı verisi önem taşımaktaydı. Her ne kadar tarihsel verilere
bakıldığında Ara-Şub dönemlerinde işsizlik oranı artış gösteriyor olsa
da %14,7 seviyesine yükselmiş olan işsizlik oranı Oca-Mar09?dan bu
yana en yüksek seviyededir. İşgücüne katılım oranı Oca18?den bu yana
en düşük seviyededir.
Daha önceki raporumuzda belirtildiği üzere 2018 yılının ikinci
yarısında görülen TL?deki hızlı değer kaybının ekonomi üzerinde
yarattığı tahribat ile üçüncü çeyrek itibariyle başlayan güç kaybı
4Ç18?de %3 daralmaya ulaşmıştır. Bu daralma ile birlikte istihdam
olanaklarında ciddi bir erozyon meydana gelmiştir. Önümüzdeki döneme
ilişkin olarak 1Ç19?da da öncü göstergelerinde işaret ettiği şekilde
ekonomideki dengelenme eğilimi güçlü bir şekilde devam etmektedir. Bu
çerçevede ekonomide toparlanmanın biraz zaman olacağını ve sabır
gerektirdiğini düşünüyoruz. Bu görüntü paralelinde işsizlik
rakamlarında yukarı yönlü baskıların devam edeceğini ve istihdam
yaratma safhasına geçmeden önce ekonomideki iyileşmenin ikna edici bir
boyuta gelmesi gerektiğine ilişkin rasyonel çerçeve içinde işsizlik
rakamlarında gerilemeyi görmek için zaman geçmesi gerektiğine
inanıyoruz.
Bilindiği üzere 2018-2021 yıllarını kapsayan Yeni Ekonomi
Programında (YEP) işsizlik oranı 2019 yılı için %11,3?den %12,1?e
revize edilmişti. Bu oranlar 2018 ile 2019 hükümetin revize işsizlik
tahminleri 2009 küresel finansal kriz sonrasındaki en yüksek işsizlik
rakamları olarak öne çıkmaktadır. 2009 yılında Türkiye ekonomisi %4,7
yıllık daralma göstermiş ve işsizlik yılı %13,1 seviyesinde kapamıştı.
YEP?e göre işsizlik rakamlarında gerileme ancak 2021 yılında %10,8 ile
mümkün görülmektedir. "
******
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.
*******
Foreks Haber Merkezi (
[email protected] )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey